Chỉ 10 giây sau khi chào đời, cú sốc của thế giới mới đầy thách thức khiến lồng ngực bạn bất ngờ và bắt đầu hoạt động với việc bạn cố hít thở lần đầu tiên.
Phổi sẽ không ngừng làm việc kể từ đó. Một người trưởng thành trong trạng thái nghỉ ngơi thở khoảng 16 nhịp mỗi phút - hay 23.000 nhịp thở mỗi ngày. Đến khi 30 tuổi, bạn đă hít vào thở ra chừng 250 triệu lần.
Có thể bạn nghĩ với chừng đó số lần thực hành, tất cả chúng ta đều là chuyên gia hô hấp cả rồi. Vậy ta c̣n cần học thêm ǵ từ bản năng cơ bản này chứ?
Câu trả lời là "c̣n phải học nhiều".
Nghiên cứu khoa học gần đây cho thấy hơi thở ngắn, nông và không tập trung có thể trở thành nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề như lo lắng, trầm cảm và cao huyết áp. V́ vậy, kiểm soát phổi tốt hơn có thể đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất và tâm thần của con người.
Thật ngạc nhiên, các nhà khoa học phát hiện ra một nhịp độ thở đặc thù - khoảng sáu nhịp thở ra trong một phút - có thể cực kỳ có tác dụng hồi phục, kích hoạt "phản ứng thư giăn" trong năo và cơ thể.
Bên cạnh những huấn luyện viên tạo cảm hứng cho cuộc sống của chúng ta, hay dạy ta tập tành để có cơ thể thon gọn, th́ việc t́m đến các huấn luyện viên hướng dẫn thở cho đúng cách cũng đang bắt đầu thu hút sự chú ư của nhiều tập đoàn lớn. Các công ty hy vọng cách này có thể giúp nhân viên tập trung tâm trí, đối phó được với sự căng thẳng hàng ngày trong công việc.
'Tăng tốc thư giăn'
Cũng giống như một hoạt động thời thượng lúc này là tập thiền, việc tập thở lấy cảm hứng từ lời răn dạy trong những thư tịch cổ, mà đáng chú ư nhất là trong những bài kinh Ấn Giáo và Vệ Đà, theo đó tụng ca tầm quan trọng của việc điều khiển nhịp thở thông qua các bài tập như yoga pranayama.
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESImage caption
Bộ môn yoga thu hút sự qua tâm của giới nghiên cứu. Trong h́nh là cảnh một pḥng thí nghiệm quốc pḥng của Ấn Độ đang nghiên cứu các kỹ năng có tác dụng hỗ trợ cho những binh lính trong môi trường thù nghịchThực sự th́ bạn sẽ được tha thứ nếu băn khoăn tự hỏi liệu tập thở có phải chỉ là tên khác của môn ngồi thiền hay không, v́ rơ ràng là rất nhiều khóa học thiền đă khuyến khích người học tập trung sự chú ư vào việc hít vào, thở ra.
Tuy nhiên, thiền học có xu hướng liên quan đến sự quan sát thụ động - "quan sát hơi thở" - trong khi tập thở đ̣i hỏi bạn chủ động thay đổi cách thở.
Điều này bao gồm đảm bảo rằng bạn thở bằng cơ hoành (thay v́ di chuyển ngực) để không khí có thể vào đầy phổi, trong khi đó vẫn chủ động làm giảm tốc độ nhịp thở so với nhịp thở trung b́nh trong trạng thái nghỉ ngơi.
Theo những người thực hành, những ai có nhịp thở chậm và sâu sẽ kích thích hàng loạt các phản ứng sinh lư tăng tốc đưa bạn vào trạng thái nghỉ ngơi hoàn toàn, so với những bài tập thiền thụ động.
"Nó có tác dụng như một con dốc giúp ta đi vào trạng thái thiền, giúp tâm trí b́nh tĩnh lại nhanh hơn để bạn có thể có kết quả tốt hơn khi thiền định," Richie Bostock, một huấn luyện viên tập thở làm việc ở London giải thích.
Ông là tác giả của cuốn sách "Thở ra" [Exhale] sẽ xuất bản cuối năm nay.
"Trong thực tế, tôi gọi một số thói quen tôi giảng dạy là "Thiền định với Năng lượng Tên lửa" v́ hiệu quả sâu sắc giúp trấn an tâm trí cực nhanh và đưa bạn đến trạng thái ngưng suy nghĩ."
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESImage caption
Hàng loạt nghiên cứu đă cho thấy thở sâu đem lại hiệu ứng tốt cho sức khỏeCác bằng chứng khoa học có vẻ như đồng t́nh với ư kiến trên. Những người tham gia nghiên cứu đang cực kỳ căng thẳng đă giảm được huyết áp trong một thời gian ngắn sau khi thực hành các bài tập thở chậm theo hướng dẫn, hiệu ứng có vẻ như có tác dụng hơn hẳn so với thiền định không kiểm soát hơi thở.
Một bài tổng kết các bài nghiên cứu liên quan cũng cho thấy thở sâu và chậm có thể giúp giảm nhẹ các triệu chứng của trầm cảm và lo âu, và có vẻ như nó cũng giúp giảm t́nh trạng mất ngủ.
Trong khi đó, một nghiên cứu do Hassan Jafari từ Đại học King's College London thực hiện cho thấy thở sâu có thể giúp tăng cường khả năng kiểm soát cơn đau trên cơ thể ta.
V́ những lợi ích đó, một số nhà khoa học đề xuất rằng kỹ thuật thở có thể giúp bệnh nhân ứng phó với những cơn đau kinh niên như bệnh viêm khớp. (Nếu có bệnh, bạn nên tham vấn với bác sĩ trước khi thử bất cứ liệu pháp ǵ mới.)
'Khuếch đại nhịp điệu cơ bản'
Lư do v́ sao thở chậm và thở sâu đem lại những thay đổi trên vẫn c̣n chưa rơ ràng, mặc dù đă có người đề xuất một vài lư thuyết.
Một ư tưởng khá hứa hẹn tập trung vào các dây thần kinh cảm giác quanh ngực - hiệu ứng mà ta sẽ cảm thấy mỗi khi hít vào đến căng lồng ngực.
"Bạn có thể cảm nhận được bằng cách đơn giản là thở sâu đến mức tối đa," Donald Noble từ Đại học Emory ở Hoa Kỳ giải thích.
Cảm giác áp lực đến từ một loạt các cảm biến co giăn quy định độ giăn nở của phổi.
Ngực vận động do sự thư giăn của cơ hoành khi ta thở ra cũng tạo áp lực lên mạch máu đưa máu vào tim, cuối cùng sẽ kích thích một loạt các cảm ứng khác (gọi là barorceptor - thụ thể nhận cảm áp) ở động mạch.
Cả hai loại cảm biến này sẽ tác động vào stem năo, và Noble cho rằng khi ta thở sâu, hoạt động ở các vùng khác có thể đồng bộ hóa với sự kích thích bền vững lặp đi lặp lại này.
Kết quả là nó sẽ làm chậm lại sóng năo giúp ta bước vào trạng thái tỉnh thức nghỉ ngơi.
Hơi thở ngắn và nông không kích thích năo bộ và những dây thần kinh này một cách hiệu quả; bạn cần hít thật sâu và thở ra thật dài để có thể kích thích đúng nhịp điệu trong năo.
Cũng quan trọng không kém, những thụ thể nhận cảm áp này, vốn nhạy cảm trước áp lực và nằm ở những động mạch quanh tim, sẽ tác động đến dây thần kinh phế vị.
Đây là nhân tố thiết yếu cho hệ thần kinh được cho là đặc biệt quan trọng làm giảm phản ứng "chiến hay chạy" sau khi mối đe dọa biến mất.
"Nó cho phép cơ thể tập trung vào những thứ cơ bản để hồi phục hay nuôi dưỡng," Noble giải thích - một trạng thái thường được biết đến là "nghỉ ngơi và tiêu hóa".
Bằng cách liên tục kích thích dây phần kinh phế vị trong suốt khoảng thời gian hít thở kéo dài, hơi thở chậm đưa hệ thần kinh về trạng thái nghỉ ngơi, dẫn đến thay đổi tích cực, như nhịp tim chậm hơn, huyết áp thấp hơn.
Điều thú vị là những người tập thở có vẻ như t́m được điểm hoàn hảo vào khoảng sáu nhịp thở một phút.
Nhịp thở này có vẻ như đem lại sự thư giăn rơ rệt qua một số ṿng phản hồi tích cực giữa phổi, tim và năo.
"Có vẻ như bạn mở ra hoặc kích thích sự khuếch đại nhịp sinh lư học cơ bản," Noble nói. Ông chỉ ra rằng nhịp điệu này có thể thấy trong những hành động lặp đi lặp lại của nhiều nghi lễ tôn giáo - chẳng hạn như những lời cầu nguyện "Ave Maria" mở đầu Kinh Kính Mừng và những câu chú tụng của môn yoga.
Có lẽ những nghi thức trên đă tiến hóa từ phát hiện trong vô thức về nhịp thở giúp cơ thể hồi phục và khả năng đưa con người vào trạng thái thư giăn nhưng vẫn tập trung tâm trí.
Ngoài việc giúp sức khỏe tim mạch cải thiện, nhịp thở chậm hơn ở tốc độ sáu nhịp một phút cũng có vẻ như là tối ưu, giúp kiểm soát cơn đau, theo nghiên cứu của Jafari.
Điều này có lẽ nhờ vào sự trấn an tâm lư đến từ nhịp thở chậm, cũng tương tự như việc thay đổi tâm lư trực tiếp sẽ tác động đến độ nhạy cảm của cơn đau.
"Chúng tôi tin rằng hiệu ứng tâm lư, nhất là việc thay đổi sự chú ư và kỳ vọng của một người, đóng vai tṛ quan trọng trong việc có tác dụng giảm đau của các phương pháp này," ông nói.
Giữ khoảng cách ít nhất 2 mét với người khác. Đây là biện pháp “giăn cách xă hội” cần thực hiện trong mùa dịch COVID-19 khi đến các nơi công cộng.
•Lau tay cầm giỏ mua hàng hoặc xe đẩy. Bạn nên dùng khăn ướt sát khuẩn lau sạch hoặc dùng cồn xịt trước khi cầm các vật dụng này của siêu thị. Nếu có găng tay dùng một lần, bạn nên sử dụng trong quá tŕnh mua sắm và thải bỏ an toàn sau đó.
•Cầm các sản phẩm cần mua từ mặt sau. Đa số người mua sắm có thói quen cầm các sản phẩm lên bằng mặt được trưng bày. Bạn có thể hạn chế khả năng tiếp xúc với bề mặt này bằng cách cầm từ mặt sau của sản phẩm.
•Không nhận hóa đơn. Nếu không cần thiết, bạn nên hạn chế cầm vào hóa đơn.
•Lau tay lái hoặc tay nắm cửa xe. Khi đă mua sắm xong và chuẩn bị trở về nhà, hăy sát khuẩn vị trí này của phương tiện cá nhân.
Sau khi đi siêu thị trở về, bạn cần làm ǵ trước khi vào nhà?
Hăy rửa tay với xà pḥng sau khi đi siêu thị mùa COVID-19
Để kết thúc một chuyến mua sắm an toàn từ siêu thị, người mua sắm cần lưu ư:
•Cởi giày dép bên ngoài nhà. Không nên mang giày dép vào pḥng hay nơi ở v́ virus có thể tồn tại trong các băi khạc nhổ nước bọt mà bạn vô t́nh giẫm phải trên đường đi.
•Cởi quần áo và giặt ngay. Bạn nên thay quần áo ngay sau khi trở về từ nơi đông người và dùng nước nóng để giặt.
•Trữ hàng hóa mua từ siêu thị ở một nơi. Bạn có thể cố định nơi sẽ trữ các sản phẩm đă mua này để tránh lây nhiễm chéo, tách riêng chúng với những vật dụng hay không gian sinh hoạt khác của gia đ́nh.
•Lau sạch các sản phẩm đóng hộp, đóng thùng hoặc túi nilông. Để tăng tính an toàn, bạn nên lau qua một lượt những sản phẩm này trước khi cất trữ vào tủ. Đối với thực phẩm tươi sống như rau củ, hăy rửa qua nước ngay và xếp vào hộp đựng.
•Lau sạch tay nắm cửa. Từ tay nắm cửa ra vào đến cửa bếp, cửa tủ lạnh, bất kỳ những vị trí tiếp xúc tay trực tiếp và thường xuyên, bạn hăy vệ sinh chúng và dùng dung dịch sát khuẩn, đặc biệt là khi vừa từ bên ngoài trở về.
•Rửa tay. Điều quan trọng và đơn giản nhất mà mỗi người nên ghi nhớ để bảo vệ sức khỏe mùa dịch COVID-19 chính là rửa tay với nước và xà pḥng.
Triệu chứng coronavirus chủng mới: Những điều bạn cần biết
Tác giả: Nguyễn Hoàng An
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Triệu chứng coronavirus chủng mới: Những điều bạn cần biết
Theo Trung tâm kiểm soát và pḥng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), danh sách chính của các triệu chứng coronavirus chủng mới cấp tính khá ít và có thể xuất hiện ở người sau khi tiếp xúc với virus từ 2 đến 14 ngày.
“Chúng tôi nhấn mạnh vào cơn sốt, cộng với một triệu chứng đường hô hấp dưới đáng chú ư như ho hoặc khó thở”, tiến sĩ William Schaffner, giáo sư về y tế dự pḥng và bệnh truyền nhiễm tại Đại học Y khoa Vanderbilt ở Columbia, cho biết.
Căn cứ vào những triệu chứng coronavirus chủng mới, bạn có thể có cách đề pḥng, cách ly và điều trị kịp thời. Dưới đây là những triệu chứng gây bệnh Covid-19 bạn cần biết.
Các triệu chứng coronavirus chủng mới
Sốt
Sốt là 1 triệu chứng coronavirus chủng mới
Đây là một triệu chứng quan trọng. Không có một con số cố định là sốt bao nhiêu sẽ mắc bệnh. Tuy nhiên, nếu trẻ em và người lớn sốt từ 37,7ºC trở lên th́ bạn cần lưu ư. Nhiệt độ b́nh thường của cơ thể là 37ºC. Do đó, nếu bạn chỉ xê xích nửa độ như 37,5ºC th́ đó chưa hẳn là một cơn sốt.
Khi bạn kiểm tra sốt, đừng dựa vào nhiệt độ buổi sáng. Thay vào đó, hăy kiểm tra thêm vào buổi chiều muộn và đầu buổi tối. Bởi v́ “nhiệt độ của chúng ta không giống nhau trong ngày. Nếu bạn kiểm tra vào lúc 8 giờ sáng, nó có thể b́nh thường”, William giải thích.
Do đó hăy kiểm tra nhiệt độ vào cuối buổi chiều và đầu buổi tối, v́ đó là thời điểm phổ biến mà virus tạo ra cơn sốt.
Triệu chứng coronavirus chủng mới: Ho
ho dù đă hết cảm
Ho là một triệu chứng coronavirus chủng mới quan trọng khác. Đó là kiểu ho khan mà bạn cảm thấy được trong ngực.
William nói: “Đó không phải là tiếng tích tắc trong cổ họng. Bạn không chỉ hắng giọng, khó chịu mà c̣n cảm thấy như có ǵ mắc ở cổ họng và muốn ho ra bằng được. Ho gây khó chịu, rát họng. Cơn ho đến từ xương ngực hoặc xương ức. Có thể bạn sẽ tự nhủ ống phế quản của ḿnh bị viêm hoặc bị kích thích”.
Dấu hiệu coronavirus chủng mới: Khó thở
Dấu hiệu coronavirus chủng mới: Khó thở
Đây là biểu hiện thứ ba, rất nghiêm trọng khi mắc Covid-19 do virus SARS-CoV-2.
Khó thở sẽ tự xảy ra chứ không phải do cơn ho gây nên. Nếu ngực trở nên căng cứng hoặc bạn bắt đầu cảm thấy không thể thở đủ sâu để có được hơi thở tốt, đó là một dấu hiệu coronavirus chủng mới mà bạn cần đến bệnh viện ngay. Nếu bạn có cơn khó thở, hăy gọi ngay cho đường dây nóng của Bộ Y tế 1900 9095.
Ngoài việc khó thở hoặc hơi thở ngắn (nông), CDC liệt kê các dấu hiệu coronavirus cảnh báo khẩn cấp đối với triệu chứng bệnh Covid-19 là:
•Đau hoặc áp lực dai dẳng ở ngực
•Môi hoặc mặt xanh (biểu hiện của thiếu oxy)
•Ngủ lịm, khó đánh thức
•Bất kỳ rối loạn tâm thần đột ngột nào
Các triệu chứng như sốt, ho và khó thở không phải là dấu hiệu bệnh duy nhất được nhận biết trong các trường hợp Covid-19.
Nhiều dấu hiệu coronavirus chủng mới khác giống với bệnh cúm, bao gồm đau đầu, các vấn đề về tiêu hóa, đau nhức cơ thể và mệt mỏi. Các triệu chứng khác có thể giống như cảm lạnh hoặc dị ứng, chẳng hạn như sổ mũi, đau họng và hắt hơi.
Khi đi khám bệnh, có thể bác sĩ cho biết bạn chỉ bị cảm lạnh hoặc cúm.
Tuy nhiên, một dấu hiệu coronavirus chủng mới khả dĩ cho thấy bạn mắc Covid-19 là nếu các triệu chứng của bạn, đặc biệt là t́nh trạng khó thở, không cải thiện sau một tuần hoặc lâu hơn và ngày càng trở nên tệ đi.
Bạn nên làm ǵ?
Thực phẩm chứa vitamin C
Nếu bạn có các triệu chứng tương tự như cảm lạnh và cúm và những biểu hiện này nhẹ đến vừa phải, bạn nên ở nhà. Bạn cần nghỉ ngơi, uống nhiều nước và bổ sung các loại trái cây giúp tăng cường vitamin C như cam, quưt, bưởi, ổi, xoài…
Lời khuyên trên không áp dụng cho những người trên 60 tuổi, v́ hệ thống miễn dịch suy yếu khi chúng ta già đi hoặc nếu bạn đang mang thai. Không rơ liệu phụ nữ mang thai có nguy cơ bị bệnh nặng hơn do coronavirus chủng mới hay không, nhưng CDC cho biết phụ nữ trải qua những thay đổi trong cơ thể khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh nhiễm trùng.
Bạn có thể đọc thêm bài: Bảo vệ sức khỏe người cao tuổi trong mùa dịch Covid-19.
Nói chung, nhiễm Covid-19 sẽ nguy hiểm hơn nếu bạn có các t́nh trạng sức khỏe tiềm ẩn như bệnh tiểu đường, bệnh phổi măn tính, hen suyễn, suy tim hoặc bị bệnh tim, thiếu máu hồng cầu h́nh liềm, ung thư (hoặc đang trải qua hóa trị liệu), bệnh thận phải lọc máu, chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 40 (cực kỳ béo ph́) hay rối loạn tự miễn dịch.
“Bệnh nhân lớn tuổi và những người có t́nh trạng bệnh lư tiềm ẩn hoặc bị suy giảm miễn dịch nên đến bệnh viện kiểm tra ngay”, CDC khuyên.
Khi nào bạn nên đến bệnh viện?
triệu chứng coronavirus và dấu hiệu coronavirus
Khi xuất hiện các triệu chứng coronavirus chủng mới bao gồm ho, tức ngực, khó thở, sốt, bạn nên đến bệnh viện gần nhất kiểm tra. Hăy gọi điện trước cho bệnh viện để được hướng dẫn cách di chuyển nhằm không lây bệnh cho người khác.
8 lư do khiến cơn ho kéo dài của bạn không được cải thiện
Tác giả: Dung Nguyễn
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
8 lư do khiến cơn ho kéo dài của bạn không được cải thiện
Các cơn ho kéo dài, lâu ngày không khỏi sẽ khiến bạn vô cùng khó chịu và lo lắng. T́nh trạng này có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm cả vấn đề bệnh lư.
Cùng t́m hiểu 8 nguyên nhân khiến cơn ho “đeo bám” bạn măi không dứt trong bài viết sau.
1. Ho do đường thở bị kích thích sau cảm lạnh hoặc cúm
Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra t́nh trạng ho măn tính là do hậu quả của cảm lạnh hoặc các bệnh nhiễm virus khác, chẳng hạn như cúm. Hầu hết các triệu chứng của cảm lạnh đều có thể biến mất sau vài ngày. Tuy nhiên, các cơn ho có thể kéo dài trong nhiều tuần v́ virus đă khiến đường hô hấp của bạn bị sưng và trở nên nhạy cảm quá mức.
ho kéo dài dù đă hết cảm
2. Các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn cũng có thể gây ho dai dẳng
Dị ứng và hen suyễn cũng là các nguyên nhân phổ biến khiến bạn bị ho nhiều và lâu khỏi. Bên cạnh đó, trào ngược axit và ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn cũng có thể gây ho măn tính.
May mắn thay, những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn này hoàn toàn có thể điều trị. Bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu có các triệu chứng trào ngược axit, bao gồm:
– Ợ hơi thường xuyên
– Ợ nóng
– Ho liên tục
Bạn cũng cần đi khám nếu gặp phải các biểu hiện của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, chẳng hạn như:
– Mất ngủ
– Ngáy to
– Nghẹt thở hoặc thở hổn hển vào ban đêm
– Thường xuyên thức giấc khi ngủ
– Buồn ngủ, mệt mỏi vào ban ngày
Cô gái kiệt sức trên bàn làm việc
3. Căng thẳng
Căng thẳng có thể làm cho cảm lạnh diễn biến nặng và lâu khỏi hơn. Để giảm cơn ho kéo dài, bạn hăy giữ cho tinh thần thật thoải mái khi bị bệnh. Cố thúc ép bản thân chỉ khiến t́nh trạng của bạn tệ hơn mà thôi. Nghỉ ngơi nhiều và ngủ đủ giấc sẽ giúp bạn thư giăn và mau hồi phục sức khỏe.
4. Không bổ sung đủ chất lỏng cho cơ thể
Khi bị cảm lạnh hoặc cúm, bạn cần uống nhiều nước. Nước lọc, nước ép trái cây và súp có thể giúp làm lỏng chất nhầy trong đường thở của bạn. Tuy nhiên, bạn cần tránh rượu và đồ uống có caffeine v́ chúng có thể làm bạn mất nước. Một cách khác để cung cấp thêm độ ẩm cho đường thở là sử dụng dung dịch nước muối xịt mũi hoặc máy tạo độ ẩm không khí.
uống nước vào buổi sáng
5. Lạm dụng thuốc xịt thông mũi không kê đơn có thể khiến cơn ho kéo dài hơn
Thuốc xịt thông mũi không kê đơn có thể giúp giảm t́nh trạng nghẹt mũi khi bạn bị ốm. Tuy nhiên, bạn không nên sử dụng chúng quá 3 ngày. Nếu bạn lạm dụng thuốc, các triệu chứng của bạn có thể trở nên tồi tệ hơn khi ngưng sử dụng chúng. Thuốc xịt thông mũi cơ thể làm cho màng nhầy mũi sưng lên, gây tắc nghẽn nghiêm trọng, dẫn đến chảy dịch mũi sau và ho.
6. Không khí quá khô hoặc quá ẩm
Không khí khô, đặc biệt là vào mùa đông, có thể gây ra t́nh trạng ho kéo dài. Mặt khác, việc sử dụng máy tạo độ ẩm quá mức cũng có thể gây ra tác dụng ngược. Không khí ẩm có thể là tác nhân dẫn đến hen suyễn và tạo điều kiện cho sự phát triển của ve bụi và nấm mốc – các chất gây dị ứng có thể khiến bạn bị ho khan.
Lư tưởng nhất là bạn nên duy tŕ độ ẩm trong nhà từ 40 – 50% là vừa đủ.
7. Nhiễm trùng do vi khuẩn
Vi khuẩn rất dễ xâm nhập vào đường thở của bạn sau khi bị cảm lạnh, dẫn đến nhiễm trùng xoang, viêm phế quản và viêm phổi. Nếu bạn bị sốt hoặc đau khi bị ho, bạn có thể đă bị nhiễm trùng đường hô hấp. Lúc này, bạn cần đi thăm khám tại các cơ sở y tế v́ có thể cần sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng.
Viêm xoang
8. Bị ho kéo dài do sử dụng một số loại thuốc huyết áp
Thuốc ức chế ACE dùng để điều trị cao huyết áp có thể là nguyên nhân khiến cơn ho của bạn dai dẳng măi không hết. Khoảng 1 trong 5 người dùng thuốc ức chế ACE có thể bị ho khan măn tính. Nếu gặp phải tác dụng phụ này, bạn nên trao đổi với bác sĩ để lựa chọn loại thuốc khác phù hợp hơn. Có nhiều loại thuốc chứa chất ức chế ACE, bao gồm:
Trên đây là 8 nguyên nhân phổ biến nhất khiến cơn ho kéo dài lâu hơn b́nh thường. Nếu bạn bị ho nhiều hoặc cơn ho không cải thiện sau một tuần, hăy liên hệ với bác sĩ để t́m hiểu nguyên nhân và có cách điều trị thích hợp.
Chú thích: 1 mcg (microgram) = 0,001 mg (miligram)
3. Tập thể dục để tăng lượng hồng cầu
tập thể dục để tránh thiếu máu mùa dịch Covid-19
Nỗi lo thiếu máu mùa dịch Covid-19 sẽ qua đi nếu bạn không chỉ để ư đến chế độ ăn uống hàng ngày của ḿnh mà c̣n qua lối sống lành mạnh.
Thói quen tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp bạn thúc đẩy sức khỏe tổng thể mà c̣n giúp tăng số lượng hồng cầu. Bạn tập thể dục mạnh sẽ khiến cơ thể cần nhiều oxy hơn. Khi cơ thể cần nhiều oxy th́ năo sẽ báo hiệu cho cơ thể tạo ra nhiều hồng cầu hơn.
Bạn có thể lựa chọn đi bộ, đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội… Tuy nhiên, bạn vẫn cần tập thể dục đúng cách chứ không tập quá sức. Bạn chỉ nên tập thể dục 3 – 4 lần mỗi tuần, mỗi lần trong 20 – 30 phút. Trong thời gian đầu chưa quen, bạn có thể tập ít thời gian rồi tăng dần lên.
Đối với phụ nữ mang thai, bạn có thể tập yoga nhẹ nhàng theo sự hướng dẫn của các chuyên viên. Các bài tập yoga sẽ giúp cải thiện các chỉ số huyết học của người bị thiếu máu. Yoga cũng giúp bạn tăng lưu thông máu trong cơ thể, do đó thúc đẩy hệ thống tuần hoàn và làm tăng số lượng hồng cầu.
4. Thuốc giúp gia tăng lượng hồng cầu
uống thuốc để giúp gia tăng số lượng hồng cầu
Trong một số trường hợp, chế độ ăn uống hoặc lối sống lành mạnh không đủ để giúp bạn tăng số lượng hồng cầu nên càng làm gia tăng nỗi lo thiếu máu mùa dịch Covid-19. Lúc này, bác sĩ có thể đề nghi bạn sử dụng một số loại thuốc sau:
• Thuốc để điều trị bệnh tiềm ẩn: Nếu bạn thiếu máu do xuất huyết hoặc rối loạn di truyền th́ cần dùng thuốc. Điều trị t́nh trạng bệnh có thể giúp số lượng hồng cầu của bạn trở lại b́nh thường.
• Tiêm erythropoitein kích thích sản xuất hồng cầu: Một loại hormone gọi là erythropoietin được sản xuất ở thận và gan có thể kích thích tủy xương tạo ra hồng cầu. Erythropoietin được sử dụng như một phương pháp điều trị cho một số dạng thiếu máu. Phương pháp điều trị này giúp cải thiện t́nh trạng thiếu máu ở bệnh nhân bị bệnh thận, hóa trị, ung thư và các yếu tố khác.
5. Nhờ người thân giúp đỡ truyền máu
truyền máu
Các tài liệu hiện tại liên quan đến dịch bệnh do virus corona gây ra như SARS, MERS hay Covid-19 đều chưa cho thấy bằng chứng về khả năng lây truyền qua đường máu. V́ thế, nếu bạn đang chuẩn bị sinh nở hoặc cần truyền máu trong thời gian điều trị bệnh th́ nên nhờ người thân giúp đỡ truyền máu.
Ngoài ra, một số nhóm, fanpage trên Facebook cũng được lập ra để những người thiếu máu kêu gọi người có tấm ḷng hảo tâm giúp đỡ. Đặc biệt, nếu bạn là người có nhóm máu hiếm th́ càng cần phải chuẩn bị tinh thần xin tiếp trợ máu từ những người có cùng nhóm máu với ḿnh.
TS-BS. Bạch Quốc Khánh cũng cho biết sẽ đảm bảo công tác tiếp nhận và cung cấp máu trong thời điểm chống dịch với tiêu chí 3A trong mùa dịch Covid-19:
1.An toàn cho người hiến máu
2.An toàn cho người bệnh nhận máu
3.An toàn cho nhân viên y tế
Công tác truyền máu trong mùa dịch Covid-19 tại các cơ sở hiến máu sẽ được thực hiện theo những bước dưới đây:
• Chỉ lấy máu từ người khỏe mạnh: Bác sĩ chỉ lấy máu từ những người hiến máu khỏe mạnh và có đủ điều kiện hiến máu.
• Chỉ cho 20 người hiến máu 1 lần: Để pḥng ngừa bệnh, các cơ sơ y tế có thể chỉ cho 20 người vào hiến máu 1 lần, mỗi người phải đứng xa nhau khoảng cách 2 mét.
• Rửa tay thường xuyên bằng xà pḥng: Người hiến máu nên rửa tay thường xuyên bằng xà pḥng và nước trong ít nhất 20 giây. Đặc biệt là sau khi đi vệ sinh; trước khi ăn và sau khi x́ mũi, ho hoặc hắt hơi.
• Chuẩn bị nước rửa tay khô: Người hiến máu nên chuẩn bị sẵn nước rửa tay khô có chứa ít nhất 60% cồn để pḥng trường hợp các cơ sở tiếp nhận máu không có xà pḥng và nước rửa tay.
• Tránh chạm tay vào mắt, mũi hay miệng: Người hiến máu không nên để tay lên mắt, mũi, miệng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Đeo khẩu trang: Người hiến máu khi đến nơi công cộng phải đeo khẩu trang để phần nào pḥng ngừa virus corona (SARS-CoV-2).
Những người đi hiến máu cũng cần thực hiện những biện pháp ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh Covid-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra.
Trong thời điểm pḥng chống dịch, bạn nên chung tay góp sức với chính phủ để bảo vệ sức khỏe của bản thân trước t́nh h́nh thiếu máu mùa dịch Covid-19. Khi bạn có đủ lượng máu cho cơ thể th́ cũng phần nào chia sẻ số lượng máu cho những người thật sự cần giúp đỡ. Ngoài ra, nếu bạn là người khỏe mạnh th́ cũng có thể tham gia hiến máu để cùng góp sức với cộng đồng cứu chữa người bệnh nhé.
10 biến chứng của COVID-19 và nguy cơ ảnh hưởng tính mạng
Tác giả: Ngà Trương
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
10 biến chứng của COVID-19 và nguy cơ ảnh hưởng tính mạng
Dịch COVID-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra hiện nay có khả năng ảnh hưởng đến bất kỳ đối tượng nào nên biến chứng của COVID-19 cũng được quan tâm sâu sắc. Trong đa số trường hợp, COVID-19 tác động tương đối nhẹ nhưng người già và người có bệnh lư nền lại có thể đứng trước nguy cơ ảnh hưởng tính mạng.
Theo thống kê, cứ 6 người nhiễm virus corona chủng mới th́ sẽ có 1 người mắc biến chứng của COVID-19. Trong bài viết sau, Hello Bacsi mời bạn cùng điểm qua những biến chứng nguy hiểm từ căn bệnh lây truyền qua dịch tiết cơ thể này.
1. Suy hô hấp cấp tính
Suy hô hấp cấp là t́nh trạng phổi đột nhiên không đảm bảo chức năng trao đổi khí, gây ra thiếu oxy máu hoặc tăng nồng độ cacbon dioxit trong máu hay cả 2 trường hợp. Trong một nghiên cứu trên 68 người Trung Quốc tử vong v́ COVID-19, suy hô hấp cấp chính là nguyên nhân hàng đầu.
2. Biến chứng của COVID-19: Viêm phổi
Viêm phổi là biến chứng nổi bật ở những ca nhiễm virus SARS-CoV-2 đầu tiên phát hiện tại Trung Quốc, do đó ban đầu COVID-19 c̣n được gọi là bệnh “viêm phổi lạ”. Viêm phổi trong trường hợp này là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới sau một đợt nhiễm virus corona chủng mới ở đường hô hấp trên. Virus đă làm tổn thương niêm mạc đường dẫn khí làm cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và tấn công vào phổi.
Các nhà khoa học đă nghiên cứu h́nh ảnh phim phổi của những trường hợp mắc COVID-19 thể nặng. Phổi của những người bệnh này chứa đầy chất lỏng, mủ và mảnh vụn tế bào. Trong những trường hợp đó, cơ thể người bệnh không c̣n khả năng vận chuyển oxy trong máu, ảnh hưởng đến các chức năng hệ thống.
3. Hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS)
Vào đầu đợt bùng phát COVID-19 tại Trung Quốc, hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS) là một trong những biến chứng phổ biến nhất. Khi mắc hội chứng này, phổi bị tổn thương nghiêm trọng gây tích tụ dịch trong túi khí, ngăn chặn oxy vào máu và các phần c̣n lại của cơ thể, gây suy hô hấp và dẫn đến tử vong. Người bệnh có thể cần sự hỗ trợ từ máy thở.
4. Tổn thương gan cấp tính
Nghiên cứu cho thấy những người mắc COVID-19 thể nặng có nguy cơ bị tổn thương gan rất cao. Các nhà khoa học hiện vẫn chưa chắc chắn liệu nguyên nhân có phải là do virus corona chủng mới này hay không. Tổn thương gan cấp tính và suy gan là các biến chứng đe dọa tính mạng.
dấu hiệu tổn thương gan 1
5. Biến chứng của COVID-19: Tổn thương tim cấp tính
Các nghiên cứu về những người dương tính với SARS-CoV-2 tại Trung Quốc cho thấy sự xuất hiện của vấn đề về tim mạch bao gồm cả rối loạn nhịp tim. Nghiên cứu đối với người bệnh COVID-19 đang được điều trị tại các bệnh viện bang Washington (Hoa Kỳ) cũng trả về những kết quả liên quan đến bệnh tim. Sau khi đă hồi phục, người bệnh COVID-19 cũng có xu hướng mắc các vấn đề về tim. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có cơ sở để khẳng định COVID-19 gây hại trực tiếp lên tim.
T́nh trạng này không phải một biến chứng phổ biến nhưng nếu xảy ra th́ mức độ có thể rất nghiêm trọng. Nếu chức năng thận không c̣n hoạt động đúng cách, người bệnh cần phải được cấp cứu ngay lập tức. Người bệnh sẽ cần được lọc máu (chạy thận) cho đến khi thận có thể hoạt động trở lại b́nh thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp những tổn thương này là vĩnh viễn, khiến bệnh thận trở thành mạn tính, cần phải được kiểm soát lâu dài.
7. Nhiễm trùng thứ phát
Nhiễm trùng thứ phát là loại nhiễm trùng trên cơ thể đang bị suy yếu do một nhiễm trùng khác, có nghĩa là t́nh trạng bị nhiễm trùng không liên quan đến nguyên nhân đầu tiên người bệnh gặp phải.
Theo đánh giá của một số nghiên cứu trên bệnh nhân COVID-19 điều trị tại bệnh viện, nhiễm trùng thứ phát là một biến chứng có thể xảy ra nhưng không phổ biến. Khuẩn tụ cầu và liên cầu chính là “thủ phạm” gây nhiễm trùng thứ phát. Chúng có thể ảnh hưởng đến mức làm tăng nguy cơ tử vong ở người mắc COVID-19.
8. Sốc nhiễm trùng
sốc nhiễm trùng
Nhiễm khuẩn huyết hay nhiễm trùng máu là biến chứng phức tạp của t́nh trạng nhiễm trùng và có khả năng đe dọa đến tính mạng. Bệnh xảy ra do virus giải phóng những hóa chất vào máu để chống lại các phản ứng viêm. Những phản ứng này tạo ra hàng loạt các thay đổi trong cơ thể dẫn đến tổn thương các cơ quan như gan, thận và khiến cơ thể suy yếu nhanh. Nếu quá tŕnh này không dừng lại, người bệnh có thể bị sốc nhiễm trùng, hạ huyết áp nhanh và dễ dẫn đến tử vong.
9. Đông máu nội mạch lan tỏa
Bệnh đông máu nội mạch lan tỏa là t́nh trạng các cục máu đông h́nh thành trong các mạch máu nhỏ của cơ thể. Những cục máu đông (huyết khối) có thể làm giảm hoặc ngăn chặn ḍng chảy của máu qua các mạch máu, từ đó làm hỏng các cơ quan của cơ thể. Bệnh có thể gây chảy máu và đe dọa đến tính mạng. Trong một nghiên cứu từ người mắc COVID-19 tại Trung Quốc, biến chứng này cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tử vong.
10. Biến chứng của COVID-19: Tiêu cơ vân
Đây là một biến chứng của COVID-19 cực kỳ hiếm gặp, nhưng các nhà nghiên cứu COVID-19 vẫn đặt tiêu cơ vân vào danh sách cần theo dơi. Tiêu cơ vân hay c̣n gọi là ly giải cơ vân là t́nh trạng xảy ra khi cơ và mô bị tổn thương, giải phóng sắc tố myoglobin vào máu. B́nh thường thận lọc được các sắc tố này ra khỏi máu, tuy nhiên khi có quá nhiều lượng sắc tố từ cơ này, thận có thể bị tổn thương do tắc nghẽn, dẫn đến suy thận và gây tử vong.
COVID-19 tác động đến cơ thể con người như thế nào?
Tác giả: Ngà Trương
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
COVID-19 tác động đến cơ thể con người như thế nào?
Mặc dù c̣n rất nhiều điều chưa tường tận về virus gây bệnh COVID-19 hiện đang hoành hành trên toàn cầu nhưng có một sự thật mà chúng ta đều chắc chắn: COVID-19 có thể tác động sâu rộng lên các cơ quan trong cơ thể con người.
Đó là bản chất của chủng virus corona cũ (SARS và MERS) khi chúng lây truyền từ động vật sang người. Không giống như virus “anh em” cùng họ gây cảm lạnh thông thường, COVID-19 có ảnh hưởng trên khắp các cơ quan nội tạng người và cũng là lư do dịch COVID-19 đă làm tử vong hơn 3.000 người, vượt qua con số của SARS năm 2003 chỉ trong vài tuần. Trong khi tỷ lệ tử vong do COVID-19 chỉ 1/5 so với SARS, song virus corona mới lại có tốc độ lan truyền nhanh hơn. Một nhà dịch tễ học hàng đầu tại Đại học Hồng Kông đă cảnh báo dịch COVID-19 có thể lây nhiễm 60% dân số toàn cầu nếu không được kiểm soát gắt gao.
Chủng virus mới này rất giống với virus gây SARS về mặt di truyền, đến nỗi nó được đặt tên là SARS-CoV-2 theo Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC). Nhưng những ǵ thực sự sẽ xảy ra với cơ thể của chúng ta khi mắc COVID-19?
Hủy hoại phổi
Đối với hầu hết trường hợp đă xác nhận, phổi là nơi COVID-19 tác động đầu tiên và cũng là bộ phận bị tàn phá mạnh nhất. Virus SARS-CoV-2 cũng tương tự như virus cúm – chúng gây ra bệnh về đường hô hấp. Các triệu chứng ban đầu là sốt, ho, hắt hơi, sau đó có thể tiến triển thành viêm phổi cấp tính.
Từ bài học sau dịch SARS bùng phát, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) quan sát thấy căn bệnh này thường tấn công phổi theo 3 giai đoạn: sự nhân lên của virus, sự gia tăng phản ứng miễn dịch và cuối cùng là tổn thương phổi. Tuy nhiên, không phải tất cả người bệnh đều trải qua cả 3 giai đoạn. Trên thực tế chỉ có 25% trường hợp mắc SARS bị suy hô hấp – mức độ nặng của bệnh. Tương tự, theo dữ liệu sơ bộ th́ COVID-19 gây ra các triệu chứng nhẹ trong khoảng 82% trường hợp, số c̣n lại là từ nặng đến nguy kịch.
Giáo sư Matthew B.Frieman, chuyên gia về virus của Đại học Maryland (Hoa Kỳ) cho biết bệnh COVID-19 cũng tiến triển như SARS. Những ngày đầu mới nhiễm, virus tấn công dồn dập các tế bào phổi, chủ yếu là lớp tế bào cilia bảo vệ tế bào niêm mạc (màng nhầy). Màng nhầy giúp bảo vệ mô phổi khỏi mầm bệnh và giữ ẩm cho cơ quan hô hấp. Các tế bào cilia tập trung xung quanh tế bào niêm mạc, “dọn dẹp” các vật thể lạ như phấn hoa hoặc virus.
Được biết virus gây SARS rất thích lây nhiễm và tiêu diệt các tế bào cilia, sau đó làm bong tróc lớp bảo vệ này. Khi đó đường thở của người bệnh sẽ bị lấp đầy bởi chất bẩn và dịch lỏng hay virus. Giáo sư Frieman đưa ra giả thuyết rằng virus corona chủng mới cũng có cách thức tấn công tương tự khiến nhiều người mắc COVID-19 bị viêm ở cả 2 lá phổi kèm theo triệu chứng khó thở.
Đây chính là lúc giai đoạn 2 bắt đầu. Trước sự hiện diện của virus ngoại lai, cơ thể chúng ta phản ứng chống lại bằng cách tăng cường sản sinh các tế bào miễn dịch đến phổi để khắc phục những tổn thương. Nếu hoạt động đúng, quá tŕnh viêm sẽ được kiểm soát chặt chẽ và chỉ giới hạn ở các bộ phận bị nhiễm virus. Mặc dù vậy, đôi khi hệ thống miễn dịch bị rối loạn, chúng sẽ tiêu diệt tất cả mà không phân biệt là virus hay mô khỏe mạnh. Khi này, chính cơ thể chúng ta trở thành mối nguy, t́nh trạng viêm phổi có thể trở nên tồi tệ hơn.
Trong giai đoạn 3, tổn thương phổi tiếp tục lan rộng, có thể dẫn đến suy hô hấp. Trong trường hợp may mắn nhất là không tử vong th́ người bệnh vẫn có nhiều khả năng chịu tổn thương phổi vĩnh viễn với đặc thù h́nh ảnh phim chụp phổi dạng “tổ ong”. Những lỗ hổng trên phổi này có thể là các mô sẹo do hệ miễn dịch quá mẫn tạo ra. Khi đó, người bệnh thường cần phải sử dụng máy thở để hỗ trợ hô hấp.
bệnh covid 19
Các vấn đề tim mạch
Tiến sĩ Laura E. Evans thuộc trung tâm Y tế Đại học Washington ở Seattle cho biết COVID-19 cũng có thể ảnh hưởng đến tim và mạch máu như làm nhịp tim không đều, tim bơm không đủ máu đến các mô hoặc gây huyết áp thấp và cần dùng thuốc. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có cơ sở để khẳng định COVID-19 gây hại trực tiếp cho tim.
Ảnh hưởng hệ tiêu hóa
Trong thời kỳ dịch SARS và MERS bùng phát, gần 1/4 người bệnh có triệu chứng tiêu chảy. Đây là một đặc điểm quan trọng khi so sánh với các virus khác thuộc họ corona. Tuy nhiên, giáo sư Frieman cho rằng vẫn chưa đủ cơ sở để đánh giá mức độ đáng kể của các triệu chứng tiêu hóa trong đợt bùng dịch mới đây của SARS-CoV-2, v́ các trường hợp bị tiêu chảy và đau bụng vẫn có nhưng rất hiếm. Câu hỏi đặt ra là: Tại sao một loại virus gây bệnh đường hô hấp lại tấn công vào hệ tiêu hóa?
Khi bất kỳ loại virus nào xâm nhập vào cơ thể con người, nó sẽ t́m kiếm các tế bào có protein bên ngoài được gọi là thụ thể. Khi virus t́m thấy một thụ thể tương thích trên một tế bào, nó có thể tiến hành thâm nhập. Một số virus rất kén chọn về con đường tấn công c̣n số khác th́ lại “dễ dăi” hơn khi “dễ dàng thâm nhập vào tất cả các loại tế bào”, bà Anna Suk-Fong Lok, trợ lư trưởng khoa nghiên cứu lâm sàng tại Đại học Y Michigan, cựu chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu về Bệnh gan Hoa Kỳ, cho biết.
Cả virus gây SARS và MERS đều có thể tấn công vào các tế bào lót trong ruột non và ruột già. Những phản ứng viêm tại đây gây ra các kích ứng mạnh mẽ khiến người bệnh bị tiêu chảy. Các nhà nghiên cứu tin rằng virus gây bệnh COVID-19 sử dụng cùng một thụ thể như SARS, do đó chúng có thể hiện diện trong phổi và ruột non của người bệnh.
Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Y học New England và một nghiên cứu về medRxiv tiến hành trên 1.099 trường hợp cũng t́m thấy virus trong mẫu phân. Phát hiện này đặt ra giả thuyết COVID-19 có thể lây lan qua tiếp xúc phân người bệnh nhưng vẫn chưa đủ cơ sở để kết luận.
Do phản ứng miễn dịch quá mức đă được đề cập bên trên, virus SARS-CoV-2 cũng có thể gây ra nhiều vấn đề ở các hệ thống khác của cơ thể. Một nghiên cứu năm 2014 cho thấy 92% người bệnh mắc MERS xuất hiện ít nhất 1 dấu hiệu khác ngoài các vấn đề về phổi. Trên thực tế, cả 3 chủng virus gây SARS, MERS và COVID-19 đều có tác động toàn thân: làm men gan tăng cao, số lượng bạch cầu và tiểu cầu giảm, huyết áp thấp. Trong một số ít trường hợp, bệnh nhân bị tổn thương thận cấp và ngưng tim.
Tuy vậy, theo nhà virus học và nghiên cứu khoa học Angela Rasmussen (Đại học Y tế Công cộng Mailman), đây không hẳn là dấu hiệu cho thấy bản thân virus đang lây lan khắp cơ thể vật chủ mà có thể là do hội chứng băo cytokine.
Cytokine là các protein được giải phóng bởi hệ thống miễn dịch và đóng vai tṛ dẫn đường cho các tế bào miễn dịch đến vị trí nhiễm trùng để tiêu diệt các mô bệnh, làm lành tổn thương. Tuy nhiên, nếu cytokine được giải phóng quá nhiều th́ tác hại lại khôn lường. Các tác động của hội chứng băo cytokine có thể lan rộng ra khỏi khu vực phổi. Hội chứng gây ra t́nh trạng viêm làm suy yếu các mạch máu phổi và khiến dịch lỏng thấm qua các túi khí.
“Về cơ bản, người bệnh có thể bị xuất huyết nội”, bà Rasmussen cho biết. Sỡ dĩ bệnh được gọi là hội chứng băo cytokine v́ t́nh trạng này sẽ gây ra hàng loạt các vấn đề mang tính hệ thống ở đa cơ quan.
Con người dựa vào hệ miễn dịch để đối phó với các mối đe dọa ngoại lai. Đôi khi, cơ thể chúng ta không chỉ nhắm mục tiêu vào các tế bào bị nhiễm bệnh mà c̣n tấn công phải các mô khỏe mạnh khiến t́nh trạng bệnh có thể chuyển biến xấu hơn. Trong trường hợp nghiêm trọng nhất ở người mắc COVID-19, phản ứng cytokine kết hợp với khả năng bơm oxy đi khắp cơ thể bị giảm có thể dẫn đến suy đa tạng. Các nhà khoa học vẫn chưa biết chính xác lư do tại sao bệnh lại dẫn đến các biến chứng ngoài phổi. Có một giả thuyết có thể cân nhắc đó là tác động của COVID-19 có liên quan với các t́nh trạng bệnh nền như bệnh tim hoặc tiểu đường.
Tổn thương gan
Khi virus lây lan từ hệ hô hấp, gan thường là bộ phận cuối chịu tổn thương. Dấu hiệu tổn thương gan được ghi nhận trong các trường hợp mắc SARS, MERS và COVID-19 thường nhẹ nhưng vẫn có ca tổn thương gan nghiêm trọng hơn, thậm chí là suy gan. “Một khi virus đă đi vào đường máu, chúng có thể theo máu đến bất cứ bộ phận nào trong cơ thể. Gan là bộ phận có kết nối nhiều mạch máu do đó sẽ là điểm đến thuận lợi cho virus corona chủng mới này”, chuyên gia Anna Suk-Fong Lok của Đại học Michigan (Mỹ) giải thích.
Gan đóng một vai tṛ quan trọng trong quá tŕnh chuyển hóa và một số chức năng khác trong cơ thể như dự trữ glycogen, tổng hợp protein huyết tương và thải độc. Gan cũng sản xuất dịch mật, một dịch thể quan trọng trong quá tŕnh tiêu hóa. Gan được xem là nhà máy hóa chất của cơ thể v́ nó đảm trách cũng như điều ḥa rất nhiều các phản ứng hóa sinh mà các phản ứng này chỉ xảy ra ở một số tổ chức đặc biệt của cơ thể mà thôi.
Ở một cơ thể b́nh thường, các tế bào gan liên tục chết đi và giải phóng các enzyme vào máu, sau đó gan nhanh chóng tái tạo các tế bào mới và tiếp tục chức năng thường ngày. V́ quá tŕnh tái tạo đó, gan có thể chịu được rất nhiều tổn thương.
Nồng độ enzyme trong máu cao bất thường (men gan cao) là một dấu hiệu cảnh báo. Đây cũng là t́nh trạng chung của người mắc SARS và MERS. Các nhà khoa học không thực sự hiểu rơ cách thức loại virus đường hô hấp này tác động như thế nào đến gan. Có khả năng chúng lây nhiễm trực tiếp vào gan, sao chép, nhân lên và tiêu diệt các tế bào. Trong một số trường hợp, những tế bào đó cũng có thể bị tổn thương do phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với virus dẫn đến phản ứng viêm nghiêm trọng ở gan.
COVID-19 cũng có tác động đến gan
COVID-19 tác động đến thận
Có khoảng 6% bệnh nhân SARS và 25% bệnh nhân MERS bị tổn thương thận cấp, COVID-19 cũng có biểu hiện tương tự theo các nghiên cứu ban đầu. Những tác động đến thận có thể tương đối hiếm gặp nhưng lại là biến chứng gây tử vong. Có khoảng 91.7% người bệnh SARS bị suy thận cấp đă không qua khỏi, dựa trên một nghiên cứu năm 2005 của tờ Kidney International.
Giống như gan, thận hoạt động như một bộ lọc máu. Mỗi quả thận chứa khoảng 800.000 đơn vị chức năng thận gọi là nephron, gồm 2 quá tŕnh lọc máu và hấp thụ lại. Ống thận có thể là bộ phận bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi các virus chủng corona này. Sau khi dịch SARS bùng phát, WHO đă báo cáo t́m thấy virus trong ống thận người bệnh, có thể gây viêm.
Kar Neng Lai, giáo sư danh dự tại Đại học Hồng Kông kiêm chuyên gia tư vấn về thận tại Viện điều dưỡng và Bệnh viện Hồng Kông cho biết việc phát hiện ra virus trong ống thận không phải là hiếm. Thận phải liên tục lọc máu, đôi khi các tế bào h́nh ống này có thể bẫy được virus và gây ra một số thương tổn nhẹ. Tuy nhiên, nếu virus xâm nhập vào các tế bào và bắt đầu nhân lên th́ thương tổn đó có thể gây chết người.
Mặc dù vậy, theo giáo sư Lai, hiện vẫn không có bằng chứng nào cho thấy virus gây SARS nhân lên ở thận. Tổn thương thận cấp tính ở người bệnh SARS hay COVID-19 có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau bao gồm huyết áp thấp, nhiễm trùng máu, thuốc kháng sinh hoặc rối loạn chuyển hóa, suy đa tạng do hội chứng cytokine hay dùng máy thở trong thời gian quá dài.
Tấn công hệ thần kinh trung ương
Theo Hăng tin Tân Hoa xă, các bác sĩ Trung Quốc đă chứng minh được rằng virus SARS-CoV-2 có thể làm tổn thương hệ thần kinh trung ương của người bệnh. Cụ thể là vào ngày 5-3-2020, các bác sĩ của Bệnh viện Địa Đàn tại Bắc Kinh tuyên bố phát hiện virus SARS-CoV-2 trong dịch năo tủy của 1 bệnh nhân nam 56 tuổi đă được chẩn đoán mắc COVID-19 vào ngày 24-1.
Các phác đồ điều trị thông thường cho các ca COVID-19 không hiệu quả đối với trường hợp này. Khi được điều trị tại khoa hồi sức tích cực (ICU), người bệnh này có những triệu chứng liên quan tới t́nh trạng suy giảm nhận thức, dù các h́nh ảnh chụp CT phần đầu không có dấu hiệu bất thường. Sau khi được áp dụng phác đồ điều trị viêm năo do virus, các triệu chứng thần kinh dần thuyên giảm. Người này đă được chuyển tới khoa truyền nhiễm vào ngày 18-2 và xuất viện hôm 25-2.
Trên thực tế, các nhà nghiên cứu cũng từng phát hiện virus gây SARS và MERS có thể xâm nhập hệ thống thần kinh của người bệnh, nên việc vrus gây COVID-19 cũng có khả năng tương tự là điều không quá bất ngờ.
Phụ nữ có thai và tác động từ COVID-19
Trường hợp 2 em bé sơ sinh ở Vũ Hán dương tính với virus SARS-CoV-2 chỉ 30 giờ sau khi sinh lập tức đặt ra nghi vấn liệu mẹ có thể lây virus cho con từ trong bụng hoặc qua sữa mẹ hay không? Trên thực tế, đường lây từ mẹ sang con không được quan sát thấy trong các nghiên cứu về SARS và MERS. Theo nhà virus học Angela Rasmussen (Đại học Columbia, Hoa Kỳ), có nhiều lư do khiến một em bé nhiễm virus này, chẳng hạn như sinh ra trong một bệnh viện nhiều người nhiễm.
Một nghiên cứu đăng ngày 13-2-2020 trên tạp chí uy tín The Lancet cũng đưa ra bằng chứng sơ bộ rằng virus SARS-CoV-2 không truyền từ mẹ sang con. Nhóm khoa học đă theo dơi tác động của COVID-19 ở 9 phụ nữ mang thai trú tại Vũ Hán (Trung Quốc). Một số phụ nữ trong nhóm này bị biến chứng thai kỳ, nhưng tất cả các trường hợp đều sinh con an toàn, không dương tính với virus bệnh. Nghiên cứu này tuy không loại trừ hoàn toàn khả năng lây truyền khi mang thai nhưng nó nhấn mạnh sự cần thiết phải thận trọng trong việc dự đoán về các tác động của COVID-19.
Tại sao hệ miễn dịch có vai tṛ quan trọng trong việc pḥng ngừa virus corona?
Đây là một bài viết được tài trợ. Để biết thêm thông tin về chính sách Quảng cáo và Tài trợ của chúng tôi, vui ḷng đọc thêm tại đây.
Tác giả: hellobacsi
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Tại sao hệ miễn dịch có vai tṛ quan trọng trong việc pḥng ngừa virus corona?
Đại dịch virus corona (Covid-19) vẫn đang hoành hành không chỉ ở Trung Quốc mà c̣n ảnh hưởng tới hầu hết các nước trên thế giới. Hệ miễn dịch kém là cơ hội “ngàn vàng” cho virus corona tấn công cơ thể. Vậy hệ miễn dịch có vai tṛ ǵ trong việc pḥng ngừa bệnh này?
Cập nhật tin tức virus corona ngày 17-2
Theo hăng tin Reuters, lúc 7 giờ 55 ngày 17-2, thông báo của Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc cho biết tính đến hết ngày 16-2, toàn Trung Quốc đại lục có 2.048 ca nhiễm mới và 105 ca tử vong. Riêng tại Hồ Bắc ghi nhận 1.933 ca nhiễm bệnh mới và 100 ca mới tử vong. So với ngày hôm trước, số ca nhiễm mới ở Hồ Bắc tăng gần 5% nhưng số ca tử vong giảm từ 139 xuống c̣n 100 ca.
Đến nay, toàn tỉnh Hồ Bắc có 58.182 ca nhiễm và 1.696 người tử vong. Vũ Hán chiếm 71% số trường hợp mắc bệnh và 77% số ca tử vong của toàn tỉnh Hồ Bắc. Với con số tử vong và ca nhiễm mới được công bố, tính đến 7 giờ 55 ngày 17-2, toàn thế giới có ít nhất 71.338 ca nhiễm và 1.775 ca tử vong.
Trong số 1.775 người chết, có 1.770 người ở Trung Quốc, 1 ở Hong Kong, 1 ở Nhật Bản, 1 ở Philippines, 1 ở Pháp và 1 ở Đài Loan.
Biểu đồ thể hiện sự gia tăng số ca mắc virus corona tại Vũ Hán
Biểu đồ thể hiện sự gia tăng số ca mắc virus corona tại Vũ Hán
Theo trang web của Bộ Y tế Việt Nam, tính đến nay, Việt Nam mới ghi nhận có 16 trường hợp dương tính với virus corona.
Đây đều là những con số “biết nói” cảnh báo t́nh h́nh dịch bệnh virus corona vẫn không ngừng gia tăng mỗi ngày và chưa có xu hướng dừng lại ở đó. V́ vậy, mọi người cần cập nhật những thông tin hữu ích, nâng cao ư thức pḥng ngừa, tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể để có thể sống an toàn giữa tâm dịch virus corona. Vậy hệ miễn dịch có vai tṛ ǵ?
Vai tṛ của hệ miễn dịch trong việc ngăn chặn virus corona
Trên thực tế, bất kể ai (dù là trẻ em hay người lớn) nếu có một hệ thống miễn dịch tốt th́ đều có cơ thể khỏe mạnh và khi nhiễm bệnh lư ǵ cũng sẽ có sức chống chọi và hồi phục nhanh chóng hơn so với những người có hệ miễn dịch yếu kém.
Hệ miễn dịch tốt sẽ đẩy lùi bệnh do virus và ung thư. Hiện đă có rất nhiều công tŕnh nghiên cứu y học trên thế giới và ở Việt Nam đă chứng minh điều này.
Hệ miễn dịch – “Tấm khiên” vững chắc bảo vệ cơ thể khỏi virus corona
Hệ miễn dịch – “Tấm khiên” vững chắc bảo vệ cơ thể khỏi virus corona
Hệ miễn dịch có vai tṛ bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây hại từ bên ngoài như vi khuẩn, virus (bao gồm Covid-19) và chống lại những tác nhân gây hại từ bên trong cơ thể.
Hệ miễn dịch tồn tại và phân bố khắp nơi trong cơ thể con người. Chúng giống như đồn công an, doanh trại quân đội và các tế bào được xem như các đồng chí công an hoặc quân lính bảo vệ sự an toàn cho cơ thể chúng ta. Dựa vào chức năng và hoạt động, các tế bào miễn dịch được chia làm 2 nhóm chính là: Miễn dịch đặc hiệu và miễn dịch không đặc hiệu.
♦ Miễn dịch đặc hiệu có nghĩa là miễn dịch qua trung gian tế bào, đặc biệt ở đây là các tế bào bạch cầu, lympho-T, lympho-B, đại thực bào… Khi các tế bào này không đủ về số lượng hoặc chất lượng th́ sẽ làm tăng khả năng xâm nhập của virus, vi khuẩn.
♦ Miễn dịch không đặc hiệu gồm hệ thống da và niêm mạc, có vai tṛ rất quan trọng, đặc biệt đối với bệnh do virus corona th́ hệ thống niêm mạc đường hô hấp đóng vai tṛ rất to lớn. Niêm mạc đường hô hấp trên bao gồm mũi, hầu, họng nếu bị tổn thương (kể cả tổn thương nhẹ), sẽ làm tăng nguy cơ bị virus xâm nhập, gây bệnh.
Để an toàn trước sự xâm nhập của virus corona cũng như các bệnh virus nói chung, th́ việc tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể là điều vô cùng quan trọng. Theo chuyên gia Hoàng Văn Huấn: “Bệnh viêm đường hô hấp do virus corona hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, v́ vậy, việc nâng cao sức đề kháng (hệ miễn dịch) là rất quan trọng. Các trường hợp tử vong hầu hết là những người có bệnh mắc kèm và suy giảm miễn dịch, sức đề kháng kém. Do vậy cần có biện pháp nâng cao sức đề kháng của cơ thể. Khi sức đề kháng đủ mạnh th́ có thể ngăn cản virus xâm nhập”. Vậy tăng cường hệ miễn dịch bằng cách nào?
>> Độc giả có thể xem thêm cách pḥng chống virus corona TẠI ĐÂY.
Tăng cường hệ miễn dịch, pḥng chống virus corona hiệu quả bằng sản phẩm thảo dược
Như vậy, hệ thống miễn dịch có vai tṛ rất quan trọng đối với cơ thể con người đối với cả việc pḥng ngừa và chống lại biến chứng nguy hiểm của bệnh. Để pḥng chống sự xâm nhập của virus (trong đó có virus corona), vi khuẩn từ bên ngoài hay bất kỳ tế bào lạ nào xuất hiện bên trong cơ thể gây hại cho con người, th́ việc đầu tiên cần làm đó chính là t́m ra giải pháp giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể bằng cách ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi, tăng cường luyện tập, đặc biệt là lựa chọn một sản phẩm thảo dược giúp tăng cường hệ miễn dịch hiệu quả. Tiêu biểu trong số đó cần phải kể tới thực phẩm bảo vệ sức khỏe cốm Subạc.
Đây là sản phẩm được giới chuyên gia đánh giá cao và nhiều người dùng tin tưởng lựa chọn v́ chứa những thảo dược quư và các vitamin, khoáng chất cần thiết giúp tăng cường hệ miễn dịch, bao gồm cả miễn dịch không đặc hiệu (hệ thống da, niêm mạc) và hệ miễn dịch đặc hiệu (miễn dịch qua trung gian tế bào, bao gồm: bạch cầu, đại thực bào, lympho B, lympho T…).
Cốm Subạc tăng cường hệ miễn dịch và pḥng chống virus
Cốm Subạc tăng cường hệ miễn dịch và pḥng chống virus
Đánh giá về công dụng tăng sức đề kháng của sản phẩm cốm Subạc giúp ngăn ngừa virus, chuyên gia Hoàng Văn Huấn có phân tích như sau: “Các thành phần như L-Lysine, vitamin C, Kali iodid, kẽm gluconate giúp tăng cường hoạt động của tế bào bạch cầu, tăng khả năng nhận diện và tiêu diệt các loại virus, vi khuẩn xâm nhập, trong đó có cả virus corona. Đồng thời, sản phẩm c̣n cung cấp các acid amin, vi chất cần thiết cho sự sản sinh của các tế bào miễn dịch, từ đó nâng cao hệ miễn dịch và sức đề kháng, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây bệnh, cụ thể trong trường hợp này đó là ngăn chặn sự tấn công của virus corona.
Cao bạch chỉ, cao nhọ nồi, cao lá xoài, cao tạo giác thích trong cốm Subạc giúp chống viêm, kháng khuẩn tự nhiên (kháng sinh thực vật), tiêu diệt vi khuẩn, virus, chống lại các tổn thương da và niêm mạc, từ đó tăng cường hệ miễn dịch không đặc hiệu và tạo “lá chắn thép” vững chắc, giúp cơ thể chống lại sự xâm nhập của virus, vi khuẩn, trong đó có virus corona”.
Trước sự nguy hiểm của virus corona hay các bệnh virus nói chung th́ ngay lúc này, “pḥng hơn chống” – việc tăng cường hệ miễn dịch là điều rất cần thiết. Hăy bổ sung ngay cốm Subạc mỗi ngày để vượt qua virus corona an toàn, bạn nhé!
Thời tiết thay đổi, môi trường sống xuất hiện nhiều virus gây bệnh luôn là mối lo ngại của cả người lớn và trẻ nhỏ. V́ vậy, học cách tăng cường hệ miễn dịch sẽ giúp chúng ta bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện thông qua chính lối sống hàng ngày.
Hệ miễn dịch là hệ thống bao gồm các tế bào đặc biệt, protein, các mô và các cơ quan giúp cơ thể chống lại mầm bệnh và vi sinh vật. Miễn dịch c̣n là quá tŕnh sinh học trong cơ thể hoạt động bằng cách xác định các kháng nguyên lạ và giết chết các vi sinh vật lạ tế bào bất thường. Một trong những tế bào quan trọng là bạch cầu, hay c̣n gọi là leukocytes, được chia thành hai loại cơ bản kết hợp với nhau để phát hiện và phá hủy các chất độc ảnh hưởng đến các cơ quan trong cơ thể.
Hệ miễn dịch có vai tṛ là hệ thống bảo vệ tự nhiên của con người trước các tác nhân xâm nhập như vi khuẩn, virus, kư sinh trùng, nấm, phục hồi các tế bào tổn thương, pḥng ngừa ung thư.
Ngoài ra, khi cơ thể viêm nhiễm do các vết cắt, bạch cầu sẽ xác định vi khuẩn, tạo kháng thể để chống nhiễm trùng và giúp các phản ứng miễn dịch hoạt động. Sau đây là 10 cách tăng cường hệ miễn dịch một cách tự nhiên mà bạn nên áp dụng để giữ ǵn sức khỏe.
1. Ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng
cách tăng cường hệ miễn dịch
Tác hại của thiếu ngủ và căng thẳng tột độ làm gia tăng lượng hormone cortisol trong cơ thể, kiềm hăm khả năng hoạt động của hệ miễn dịch trong thời gian dài.
2. Không hút thuốc và tránh xa khói thuốc
cách tăng cường hệ miễn dịch
Thói quen hút thuốc tác động trực tiếp đến hệ miễn dịch, làm suy giảm miễn dịch và gia tăng nguy cơ viêm phế quản, viêm phổi với cả người hút và người hít khói thuốc. Ngoài ra, khói thuốc lá c̣n gây viêm tai giữa đối với trẻ.
3. Hạn chế uống nhiều rượu bia
cách tăng cường hệ miễn dịch
Uống quá nhiều bia rượu sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch và gia tăng khả năng mắc bệnh viêm phổi. Do đó, để bảo vệ sức khỏe, chúng ta nên hạn chế uống các chất có cồn để giữ cho hệ miễn dịch khỏe mạnh.
4. Ăn nhiều rau củ quả và các loại đậu
cách tăng cường hệ miễn dịch
Ăn nhiều rau củ quả cùng các loại hạt, các loại đậu sẽ giúp bạn được cung cấp nhiều dinh dưỡng cho cơ thể, từ đó đáp ứng nhu cầu của hệ miễn dịch. Theo một nghiên cứu tiến hành trên những người lớn tuổi, ăn nhiều rau củ và trái cây giúp cải thiện phản ứng của cơ thể với vắc xin Pneumovax, loại vắc xin giúp bảo vệ cơ thể chống lại viêm phổi Streptococcus.
Nhiều nghiên cứu đă chỉ ra các loại thực phẩm bổ sung giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp và nhiễm trùng dạ dày. Các sản phẩm sữa lên men cũng giúp giảm viêm đường hô hấp ở người lớn và trẻ nhỏ.
6. Tiếp xúc với ánh nắng buổi sáng
cách tăng cường hệ miễn dịch
Ánh nắng mặt trời tác động đến quá tŕnh sản sinh vitamin D của da. Vào mùa hè, bạn nên phơi nắng khoảng 10–15 phút. Ở một vài nơi, lượng ánh nắng không đủ để cung cấp vitamin D cho cơ thể và đôi khi họ cũng thiếu nguồn cung cấp vitamin D. Điều này khiến cơ thể thiếu vitamin D cần thiết và sẽ làm gia tăng nguy cơ viêm nhiễm đường hô hấp.
Một nghiên cứu vào năm 2010 tiến hành ở trẻ nhỏ cho thấy hấp thụ đủ 1.200 IU một ngày cung cấp vitamin D làm giảm nguy cơ mắc bệnh cúm A. Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm A chủng H1N1, H5N1 và H7N9 gây nên. Mặt khác, một nghiên cứu vào năm 2012 cho thấy người mắc bệnh ung thư kết trực tràng nỗ lực hấp thu 1.000 IU một ngày đă thất bại trong việc bảo vệ cơ thể chống lại viêm nhiễm đường hô hấp trên.
7. Sử dụng tỏi trong thực đơn hàng ngày
cách tăng cường hệ miễn dịch
Tỏi là trung tâm kháng sinh phổ rộng và thúc đẩy hệ miễn dịch phát triển. V́ sức nóng của tỏi giúp hủy hoạt chất hiệu quả, do đó hăy bổ sung tỏi vào thực đơn hàng ngày bạn nhé.
8. Ăn nấm thảo dược
cách tăng cường hệ miễn dịch
Bạn nên ăn nấm thảo dược như nấm đông cô hay nấm maitake của Nhật Bản. Một nghiên cứu gần đây cho thấy nấm đông cô giúp gia tăng khả năng miễn dịch, giúp ngăn ngừa ung thu vú đối với phụ nữ.
9. Dùng thảo dược hỗ trợ miễn dịch
Nhân sâm là loại dược phẩm hỗ trợ hệ miễn dịch rất hiệu quả. Do đó, hăy thử dùng các loại thảo dược hỗ trợ miễn dịch như nhân sâm eleuthero, nhân sâm châu Á, nhân sâm Mỹ hay hoàng kỳ khi bạn bị viêm nhiễm.
10. Sử dụng rượu thuốc echinacea
tăng cường hệ miễn dịch
Rượu thuốc Echinacea được chỉ định để điều trị nhiễm trùng đường hô hấp trên, cảm lạnh, cúm và các loại bệnh khác. Bạn có thể dùng rượu thuốc này để chống lại các virus hô hấp phá hủy hệ miễn dịch của cơ thể. Tuy nhiên, khi sử dụng có thể gây ra một số tác dụng phụ, bạn cần tham khảo ư kiến các chuyên gia khi sử dụng.
Bạn có thể dùng rễ Echinacea purpurea để tăng cường chức năng hệ miễn dịch và giảm các triệu chứng cảm cúm nghiêm trọng và kéo dài.
• Ngâm rượu vodka với Echinacea purpurea và lắc mỗi ngày.
• Sau 4 tuần, tách phần cô đặc sang một hũ khác.
• Trong lần dùng đầu tiên, múc 1/2 muỗng hỗn hợp ḥa với nước và dùng sau khi thức dậy, mỗi lần cách nhau khoảng 2 giờ.
• Sau hai ngày, giảm liều lượng c̣n 3 lần mỗi ngày trong suốt thời gian cảm cúm.
Bạn hăy áp dụng 10 cách tăng cường hệ miễn dịch trên để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đ́nh tránh khỏi những mầm bệnh nguy hiểm, đặc biệt trong thời tiết nắng nóng và dễ mắc bệnh này nhé.
6 yếu tố ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của gia đ́nh bạn
Tác giả: Bích Hà
Tham vấn y khoa: Lê Thị Mỹ Duyên
6 yếu tố ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của gia đ́nh bạn
Thói quen sinh hoạt có thể ảnh hưởng đến khả năng hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể khỏi vi trùng, virus và các bệnh mạn tính. Việc thay đổi các thói quen có hại dưới đây sẽ giúp cho hệ miễn dịch của cả gia đ́nh bạn luôn khoẻ mạnh.
Ngủ quá ít
Bạn sẽ dễ mắc cảm lạnh nhất khi ngủ không đủ giấc. Nghiên cứu chỉ ra rằng vắc-xin tiêm cho người nghỉ ngơi đầy đủ sẽ có tác dụng bảo vệ tốt hơn.
Ngủ quá ít sẽ làm các hormone stress tăng cao hơn đồng thời khiến cơ thể dễ bị kích động hơn .
Mặc dù nghiên cứu không đưa ra chắc chắn rằng giấc ngủ có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, nhưng rơ ràng việc người trưởng thành dành 7-9 tiếng một ngày để ngủ, c̣n trẻ em th́ tùy vào độ tuổi mà thời gian ngủ thay đổi phù hợp là ch́a khoá cho một sức khoẻ tốt.
Lười vận động
Bạn nên động viên cả nhà tạo thói quen tập thể dục, đơn giản như đi bộ 30 phút mỗi ngày hoặc làm việc nhà. Điều này sẽ giúp hệ miễn dịch rất nhiều trong việc chống lại vi khuẩn.
Nếu vận động quá ít, bạn sẽ dễ mắc cảm lạnh hơn. Rèn luyện cơ thể không những khiến bạn khoẻ mạnh hơn mà c̣n dễ ngủ hơn. Hai điều trên đều vô cùng cần thiết cho hệ miễn dịch tốt.
Chế độ ăn uống không khoa học
Việc ăn uống quá nhiều đường sẽ hạn chế hệ miễn dịch trong việc ngăn chặn vi khuẩn. Ảnh hưởng này kéo dài ít nhất là vài giờ sau khi uống trọn một cốc nước ngọt.
Ăn nhiều hoa quả và rau xanh, những món ăn dồi dào chất dinh dưỡng như vitamin C và E, giúp tăng cường tiền chất vitamin A và kẽm. Ngoài ra, bạn nên lựa chọn rau củ quả có màu sắc rực rỡ như quả mọng, cam quưt, kiwi, táo, nho đỏ, cải xoăn, hành, khoai tây và cà rốt.
Tỏi tươi cũng rất hữu ích trong việc chống lại virus và vi khuẩn và bạn đừng quên cho người bệnh ăn thêm một bát cháo gà. Nghiên cứu chỉ ra rằng cháo gà sẽ giúp người bệnh khỏi rất nhanh mỗi khi bị cảm lạnh hoặc cảm cúm.
Rất nhiều loại nấm như là nấm hương cũng hỗ trợ cho hệ miễn dịch của gia đ́nh bạn.
Căng thẳng quá nhiều
Trong cuộc sống hiện đại, mọi người đều gặp phải stress. Ví dụ như bố mẹ căng thẳng v́ công việc tại cơ quan trong khi trẻ căng thẳng v́ bài vở ở trường. Đặc biệt, nếu stress tồn tại trong thời gian dài, có thể khiến bạn dễ bị mắc bệnh, không chỉ cảm lạnh mà c̣n các bệnh nghiêm trọng hơn. Việc bị stress liên tục sẽ khiến hormorne căng thẳng xuất hiện đều đặn và ảnh hưởng xấu đến hệ miễn dịch của cả nhà.
Có thể bạn không hoàn toàn xử lư được các vấn đề về stress, nhưng bạn có thể kiểm soát chúng một cách tốt hơn. Bạn có thể tham khảo những biện pháp sau đây:
•Học cách suy ngẫm;
•Sống chậm lại;
•Tṛ chuyện với mọi người;
•Chơi thể thao để xả hơi.
Làm dịu căng thẳng cũng giúp giảm nồng độ các hormone stress trong cơ thể từ đó giúp bạn ngủ tốt hơn, từ đó cải thiện hệ miễn dịch.
Nghiên cứu chỉ ra rằng người thường xuyên ngồi thiền sẽ có hệ miễn dịch tốt hơn. Trong một cuộc thử nghiệm, những người ngồi thiền trên 8 tuần có kháng thể tốt hơn những người khác. Và sau 4 tháng, hệ miễn dịch của những người này vẫn được tăng cường lên hàng ngày.
Mỗi người đều nên thiết lập cho ḿnh những mối quan hệ thân thiết. Những người có nhiều mối quan hệ, không quan trọng đó là với một vài bạn hay là một nhóm lớn, thường sẽ có hệ miễn dịch khoẻ mạnh hơn những người luôn cô đơn. Trong một nghiên cứu, người luôn thấy cô độc sẽ có hệ miễn dịch khó tiếp nhận vắc-xin chữa cảm cúm hơn những người thích giao lưu kết bạn.
Tṛ chuyện, sinh hoạt chung giữa các thành viên trong gia đ́nh với nhau có thể là một cách hay giúp gắn kết cả nhà đồng thời giúp mọi người có một không gian tâm sự, kết nối.
Thiếu tiếng cười trong gia đ́nh
“Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ”. Tiếng cười sẽ giúp bạn ḱm lại các hormone gây stress trong cơ thể và giúp tăng cường lượng bạch cầu chống lại nhiễm trùng.
Việc cùng nhau tham gia các sự kiện thú vị sẽ mang lại ảnh hưởng tích cực đến hệ miễn dịch của bạn. Bạn có thể cùng gia đ́nh đi du lịch, hoặc thỉnh thoảng tổ chức những buổi ăn uống dă ngoại.
Tóm lại, sinh hoạt cùng nhau là một phương pháp hữu hiệu giúp bạn tăng cường hệ miễn dịch cho cả nhà. Không những thế, quan hệ giữa các thành viên trong gia đ́nh sẽ trở nên gắn bó, thân thiết hơn khi mọi người dành thời gian bên nhau.
Bạn đang t́m kiếm một phương pháp tuyệt vời để mọi người có thể vận động? Vậy tại sao bạn lại không lập ra một kế hoạch tập thể dục cho cả nhà nhỉ? Điều này thật sự rất tốt cho sức khỏe cả gia đ́nh bạn đấy. Khi mọi người trong gia đ́nh bạn có được một mục tiêu nhất định, ai nấy sẽ sẽ hăng hái và sẵn sàng đứng lên tập luyện cùng nhau hơn. Mọi người trong nhà bạn sẽ cảm thấy sức khỏe của ḿnh tốt hơn, tinh thần cũng phấn chấn hơn. Điều đó sẽ giúp mọi người có ư thức tránh những sự lựa chọn không lành mạnh như thức ăn vặt. Khi mọi người tập thể dục cùng nhau và giúp nhau tránh xa các loại thức ăn không tốt, bạn sẽ thấy sức khỏe của cả gia đ́nh tốt hơn rất nhiều.
Đừng căng thẳng về kế hoạch tập luyện
Nếu gia đ́nh bạn không tích cực hoạt động lắm, hăy chuẩn bị kế hoạch trong ṿng 6 – 8 tuần. Thử làm thêm một vài thứ ǵ vui, chẳng hạn như mời gia đ́nh hàng xóm cùng tham gia vào một cuộc đua hay đăng kí cho cả nhà bạn tham gia vào một cuộc đua nhằm quyên góp từ thiện, vừa tốt cho sức khỏe lại có thể mở rộng quan hệ xă hội của cả gia đ́nh. Một khi bạn đã thiết lập ngày đua, hăy dán một thời gian biểu trên tủ lạnh để các thành viên trong gia đ́nh có thể theo dơi mức tiến bộ của họ và thời gian đang đếm ngược để chờ ngày trọng đại.
Trong cuộc đua, mọi người có thể chạy hoặc đi bộ, điều này không ảnh hưởng lắm đến chất lượng của cuộc đua bởi nó c̣n phụ thuộc vào độ tuổi và sức khỏe của từng thành viên trong nhà. Nếu bạn muốn để con ḿnh chạy mà vẫn bảo đảm an toàn cho con th́ trẻ phải ít nhất được 7 hay 8 tuổi. Nếu mục đích của bạn là để đi bộ đua và vui vẻ, trẻ ở bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể tham gia. Trong suốt cuộc đua, nếu con bạn c̣n nhỏ có thể trẻ sẽ phải vừa đi vừa nghỉ.
Hăy nhớ, mục tiêu thực sự của bạn là giúp gia đ́nh ḿnh yêu thích các hoạt động thể chất và biến nó thành một thói quen lâu dài.
Bạn nên làm ǵ để khiến những lần hoạt động thể thao của cả nhà vui hơn?
Khi bạn chia sẻ thông tin về những cuộc chạy đua mà bạn đang muốn cả nhà tham gia, hăy khiến cho mọi người cảm thấy thật vui vẻ. Bạn nên nhớ rằng trẻ thích được chơi đùa hơn là phải tập thể dục, nên nếu bạn nói với con rằng ngày hôm đó mọi người sẽ cùng chạy, cùng đi dạo quanh sân chơi, ắt hẳn trẻ sẽ thích hơn là nghe câu: “Mọi người sẽ tập thể dục ở gần sân chơi”.
Bố mẹ muốn tăng cường sức khỏe cho cả nhà th́ hăy nhớ rằng bất cứ một hoạt động ǵ cũng được tính là vận động, không phải chỉ có chạy bộ mà c̣n có đi bộ hay bất cứ một tṛ chơi nào bạn có thể nghĩ ra trong suốt quăng đường đua đều được.
Gợi ư lịch tập cho gia đ́nh mới bắt đầu ư muốn tập thể dục cùng nhau
Hăy nhớ, nếu đây là lần đầu tổ chức, hăy dành ra từ 6 đến 8 tuần để chuẩn bị.
Tuần 1: Đi bộ 3 ngày, bạn nên sắp xếp các ngày tập cách nhau để mọi người không cảm thấy mệt (ví dụ cả nhà đi bộ vào thứ 2, thứ 4, thứ 6, c̣n các ngày c̣n lại sẽ dành để nghỉ ngơi). Mỗi ngày đi bộ trong ṿng 15-20 phút. Khuyến khích trẻ tâng bóng khi chúng đi bộ hoặc đếm ô tô màu đỏ hoặc màu ǵ đó để làm cho trẻ vui.
Tuần 2: Vẫn như tuần 1 nhưng tăng thời gian tập của mỗi ngày lên thành 20-25 phút.Nếu mục đích của bạn là để cả nhà tham gia vào một cuộc chạy đua lớn th́ hăy bắt đầu chuyển đổi giữa chạy và đi bộ. Cứ 2 hoặc 3 phút đi bộ th́ chạy 30 giây.
Tuần 3: Vẫn như tuần 2 và tăng thời gian tập mỗi ngày lên thành 30 phút. Hăy cứ chuyển đổi giữa chạy và đi bộ – luân phiên 2 phút đi bộ sẽ có 1 phút chạy. Như vậy sẽ giúp gia đ́nh bạn không thấy nhàm chán.
Tuần 4: Cho đến tuần trước khi thi chạy, bạn nên duy tŕ chế độ của tuần 3 cho tuần này, cả nhà bạn không cần phải tập quá nhiều tránh cho mọi người quá mệt. Bạn vẫn nên luân chuyển giữa đi bộ và chạy, lúc này bạn có thể tăng thời gian chạy nhiều hơn đi bộ một chút.
Tuần tổ chức cuộc đua: Nghỉ 3 ngày trước khi tham gia vào cuộc đua.
Hăy áp dụng thời gian biểu trên như một bảng hướng dẫn, nhưng có thể linh hoạt một chút. Thậm chí nếu bạn không hay vận động lắm, bạn có thể đi chầm chậm 15 phút để bắt đầu. Nếu vẫn quá nhiều đối với bạn th́ hăy đi bộ vài phút, rồi nghỉ một chút để đứng vững hay ngồi trong một vài phút, rồi tiếp tục đi.
Sau những lần cả nhà cùng nhau vận động như thế này, chắc hẳn mọi người đều sẽ cảm thấy rất vui vẻ. Bạn cũng không cần quá áp lực khi xây dựng thời gian biểu cho cả gia đ́nh của ḿnh, cứ thoải mái và linh động cho phù hợp với sức khỏe và thời gian rảnh của cả nhà.
Phô mai cheddar là món ăn ngon và giàu các dưỡng chất tốt cho sức khỏe, chẳng hạn như protein, vitamin cũng như lợi khuẩn.
Cheddar là một trong những loại phô mai phổ biến nhất bên cạnh phô mai parmesan hoặc phô mai cottage. Phô mai chedar được làm từ sữa ḅ, có vị mặn và khá cứng. Khi thưởng thức riêng hoặc dùng kèm với những món ăn khác, loại phô mai này đều đem đến mùi vị thơm ngon khó cưỡng.
Bài viết sau, Hello Bacsi sẽ giới thiệu những thông tin thú vị xoay quanh phô mai cheddar, chẳng hạn như giá trị dinh dưỡng cùng các món ngon biến tấu đi kèm mà bạn không thể bỏ qua.
Giá trị dinh dưỡng của phô mai cheddar
Theo các chuyên gia, 100 gram phô mai mang đến hàm lượng dinh dưỡng như sau:
•Calo: 403 kcal
•Carbohydrate: 1,3g
•Chất xơ: 0g
•Đường: 0,5g
•Chất béo: 33,1g
•Chất béo băo ḥa: 21,1g
•Chất béo không băo ḥa đơn: 9,4g
•Chất béo không băo ḥa đa: 0,9g
•Omega-3: 365 mg
•Omega-6: 577 mg
•Protein: 24,9g
Món ngon từ phô mai cheddar
Dưới đây là một số công thức gợi ư biến tấu với loại phô mai này mà bạn không thể bỏ qua:
1. Ức gà nướng cùng phô mai và thịt xông khói
Nguyên liệu
•Ức gà: 1 miếng
•Thịt xông khói: 2 lát
•Dầu ô liu (hoặc bơ): 1 th́a súp
•Phô mai cheddar: 30g
Cách thực hiện
1.Làm nóng ḷ ở 175°C.
2.Dùng dao khứa sâu vào ức gà khoảng 5 đường, cắt theo chiều dọc.
3.Xoa dầu ô liu hoặc bơ lên ức gà.
4.Cắt nhỏ thịt xông khói rồi nhét vào các vết cắt trên ức gà mà bạn đă tạo ra trước đó.
5.Rắc phô mai vào bên trong ức gà và phủ cả lên trên.
6.Bỏ gà vào ḷ, nướng trong 30 – 35 phút hoặc cho đến khi gà chín hoàn toàn.
7.Rắc tiêu lên, dọn ra đĩa và thưởng thức.
Nguyên liệu
•Nước luộc gà: 355 ml
•Heavy cream: 240 ml
•Sữa: 240 ml
•Bông cải xanh: 145g
•Phô mai cheddar: 200g
•Hành tây: 1 củ cỡ vừa
•Dầu ô liu: 1 th́a súp
•Tỏi nghiền: 2 tép
•Mù tạt: 1 th́a cà phê
•Muối và hạt tiêu.
Cách thực hiện
1.Cho dầu ô liu vào chảo, cho hành tây vào xào nhanh tay.
2.Khi hành tây đă mềm, thêm nước luộc gà, tỏi và mù tạt vào, đun sôi.
3.Sau khi nấu khoảng 20 phút, thêm sữa, heavy cream, bông cải xanh, muối và hạt tiêu vào, khuấy đều. Lúc này, bạn hăy giảm nhỏ lửa lại.
4.Khuấy súp liên tục cho đến khi bông cải xanh đă chín hoàn toàn.
5.Thêm phô mai cheddar vào và khuấy đều để ngăn không cho phô mai ch́m xuống đáy nồi và bị cháy.
6.Khi phô mai đă tan chảy hoàn toàn, bạn chỉ cần múc ra bát và thưởng thức.
3. Phô mai chiên trứng, thịt xông khói
món ngon từ phô mai cheddar
Nguyên liệu
•Trứng: 3 quả
•Giăm bông, thịt xông khói hoặc xúc xích: 56g
•Phô mai cheddar: 42g
•Bơ: 1 miếng nhỏ
•Muối và hạt tiêu.
Cách thực hiện
•Đặt chảo lên bếp, cho bơ vào chảo và chờ cho đến khi bơ chảy ra
•Đập trứng vào một cái bát, thêm muối và hạt tiêu vào đánh đều
•Đổ hỗn hợp trứng vào chảo, đợi cho đến khi trứng bắt đầu rắn lại một chút
•Thêm giăm bông và phô mai vào chính giữa phần trứng và đợi phô mai tan chảy
•Gập trứng lại làm đôi, dùng kèm với salad hoặc bánh ḿ đều ngon.
4. Bơ nhồi phô mai
Nguyên liệu
•Bơ: 1 quả
•Trứng: 2 quả
•Phô mai cheddar nghiền: 28g
•Muối và hạt tiêu.
Cách thực hiện
1.Cắt bơ làm đôi theo chiều dọc, bỏ hạt
2.Đập một quả trứng vào bát và tách ḷng đỏ ra khỏi ḷng trắng
3.Cho ḷng đỏ trứng vào nửa bên quả bơ
4.Thực hiện các bước trên với nửa quả bơ c̣n lại
5.Phủ phô mai lên trên, rắc muối và tiêu để tạo vị
6.Đặt cả hai quả bơ vào ḷ nướng đă được chỉnh ở mức 175°C trong khoảng 20 phút
7.Lấy bơ ra khỏi ḷ, đặt lên đĩa, trang trí bằng bằng rau ng̣ rồi thưởng thức.
5. Bánh ḿ sandwich kẹp phô mai cheddar
sandwich kẹp phô mai cheddar
Nguyên liệu
•Bánh ḿ sandwich: 2 lát
•Bơ lạt: 30g
•Phô mai cheddar bào.
Cách thực hiện
1.Cho một th́a bơ vào trong chảo, bật bếp ở lừa vừa và đợi bơ chảy.
2.Phết đều phần bơ c̣n lại lên bánh ḿ, chú ư chỉ phết 1 mặt.
3.Đặt bánh ḿ vào chảo, úp mặt bánh ḿ phết bơ xuống mặt chảo, bỏ thêm 2 lát phô mai cheddar vào.
4.Đậy nắp chảo lại và để bánh ḿ được nướng cháy cạnh cũng như phô mai có điều kiện chảy ra.
5.Sau 2 phút, thêm lát bánh ḿ c̣n lại vào, quay mặt đă phết bơ lên trên và ấn nhẹ để bánh ḿ ngấm phô mai.
6.Cuối cùng, nhẹ nhàng lật các mặt bánh ḿ để cả hai mặt đều được nướng vàng cháy cạnh.
7.Dọn ra đĩa và ăn cùng dưa leo, cà chua.
Cheddar là một loại phô mai truyền thống có lịch sử lâu đời. Món ăn này rất bổ dưỡng và đem đến một số lợi ích cho sức khỏe nhất định. Ngoài ra, phô mai cheddar c̣n đem đến hương vị rất tuyệt, dễ dàng kết hợp vào bất cứ công thức nấu ăn nào mà bạn không thể bỏ qua.
“Con nhà tông, không giống lông cũng giống cánh.” Tập hợp gene di truyền quyết định hầu hết những nét đặc trưng từ thể xác bên ngoài cho đến những điều không biểu hiện rơ ràng bên trong. Chúng ta được cấu tạo từ cha mẹ, và không có cơ hội để lựa chọn cho riêng ḿnh những gene nào tốt và gạt bỏ đi những gene xấu.
Thừa hưởng gene xấu có thể đưa đến những bệnh di truyền hiểm nghèo làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Nhưng trên cả những gene về bệnh tật, có một số gene mà chúng ta mong là không có.
1. Tánh t́nh hung bạo
Một số gene có tên là MAOA gene và cadherin 13 (CDH13), c̣n gọi là “gene chiến binh,” “warrior genes,” v́ nó biểu hiện tánh nết hung dữ. Nghiên cứu cho biết những tội phạm thường được gây ra bởi những người có gene nầy, chiếm trên 10% các tội ác như giết người, hành hung thô bạo.
Tuy vậy, nghiên cứu cũng cho biết, không phải ai có gene nầy cũng có hành vi phạm pháp, 90% vẫn c̣n tùy theo môi trường nuôi dạy.
2. Tự tử
Khoa học gia đă khám phá ra mối liên hệ giữa bệnh trầm cảm, khuynh hướng muốn tự tử, và gene RGS2. Gene này có thể giải thích tại sao có nhiều thế hệ trong cùng một ḍng họ có nhiều người tự tử. Ví dụ, đại văn hào Ernest Hemingway tự tử vào năm 1961, trong ḍng họ có tổng cộng là 7 người đă tự tử, từ cha của ông, anh chị em và cháu nội.
3. Chấn thương tâm lư
Nghiên cứu cho thấy những người đă từng bị khủng hoảng tâm thần, ví dụ như đă từng trải qua chiến tranh, thiên tai, có thể bị tác hại đến gene và truyền xuống đời sau.
Người ta quan sát những người Do Thái sống sót sau trại tập trung, những cựu chiến binh trong chiến tranh Việt Nam, và ngay cả những người nô lệ da đen ở Mỹ, có thể truyền những gene chấn thương tâm lư, post-traumatic stress disorder (PTSD), xuống cho những con cháu về sau.
4. Ngoại t́nh
Gene có tên là DRD4, có tính chất điều ḥa lượng hormone dopamine trong cơ thể. Hormone dopamine được tiết ra trong năo bộ, làm cho người ta biết sướng, khi trải nghiệm những hành vi kích động chẳng hạn như đánh bạc, uống rượu, ma túy, và quan hệ t́nh dục.
Một nghiên cứu vào năm 2010 từ trường Đại Học Binghamton University, New York, biết, những người có gene DRD4, thường dễ ngoại t́nh, hay tối thiểu là t́nh một đêm. Tuy nhiên, một số gene tương cận trong nhóm lại có ḷng hảo tâm, thích làm từ thiện, không hẳn là luôn luôn ngoại t́nh.
5. Tuổi thọ
Ai cũng biết, đàn bà sống thọ hơn đàn ông, trung b́nh khoảng 5 đến 6 năm và có khi nhiều hơn nữa. Một trong những lư do có thể v́ gene có tên là “Mother’s Curse,” tạm dich là “Lời Nguyền của Mẹ.” Gene nầy được chứa trong hệ mitochondria chỉ đến từ tế bào và trứng của mẹ mà không truyền qua tinh trùng của cha. Gene nầy truyền qua con gái xuống đời sau nhưng không ảnh hưởng đến con gái, trái lại làm cho con trai chóng già và mau chết hơn.
6. Đau lưng
Năm 2018, một nghiên cứu khám phá ra một tập hợp 3 gene, gene chủ có tên SOX5, làm cho sự phát triển của xương lưng không b́nh thường, yếu đuối và dễ bị lệch.
7. Bi quan
Nhóm nghiên cứu thuộc trường đại học University of British Columbia, đă khám phá ra được, những người thường hay bi quan, tiêu cực có thể là do gene di truyền, gọi là ADRA2B, nằm trong nhóm gene chi phối t́nh cảm con người.
Những người có khuyết điểm và gene nầy thường hay nhạy cảm với những hoàn cảnh bi quan, bi đát, nguy hiểm và hay bỏ qua những hoàn cảnh, t́nh huống vui vẻ, lạc quan. Ví dụ như thấy đám cưới th́ không để ư, nhưng thấy đám ma th́ lại cảm ứng, buồn phiền.
8. Nghẽn phổi
Không riêng ǵ những người bị nghẽn phổi do hút thuốc lá. Một số người có gene A1AT, sẽ có hai lá phổi không mấy tốt. Cấu trúc phổi yếu đuối, dễ bị nghẽn phổi, chronic obstructive pulmonary disease (COPD), hay bị giăn phổi, emphysema. Dĩ nhiên vừa có gene này, vừa hút thuốc lá th́ đời sống không mấy thọ.
9. Mất ngủ
Lâu lâu bị mất ngủ một tí th́ không sao, nhưng một số người bị bệnh mất ngủ kinh niên. Mất ngủ kinh niên khiến người ta dễ bị trầm cảm, hay bị kinh sợ vô căn cứ. Một số bệnh nhân có thể bị gene MEIS1 chi phối.
10. Hay nói
Gene cuối cùng, nói là không tốt th́ cũng không đúng. Tùy theo trường hợp mà suy xét.
Theo nhận xét chung chung, đàn bà nói nhiều hơn đàn ông. Điều này được ủng hộ bởi nhiều nghiên cứu khoa học, cho thấy, trung b́nh đàn bà nói khoảng 20,000 từ vựng mỗi ngày, trong khi đó đàn ông chỉ có 7,000 chữ. Ngoài ra, phụ nữ học ngoại ngữ dễ dàng hơn phái nam, và bé gái sớm biết nói hơn bé trai.
Nghiên cứu từ trường đại học y khoa University of Maryland School of Medicine, cho biết gene FOXP2 gene, là một trong những gene chi phối khả năng nói của con người. Gene nầy kích hoạt sự sản xuất một chất protein trong năo bộ. Nghiên cứu cũng cho biết, trong năo bộ của con gái, nồng độ của chất protein nầy cao hơn khoảng 30% so với con trai. Ngược lại, con trai có lượng protein cao, cũng thích nói nhiều không thua ǵ con gái!
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
