ĐẠI ẤN (GREAT SEAL) CỦA HOA KỲ

Những GIÁ TRỊ nào mà nước Mỹ tôn vinh ngay từ thời lập quốc, duy trì, tạo nên BẢN SẮC cho nền chánh trị & văn hóa Mỹ? Một trong những cách nhận diện, đó là:
ĐẠI ẤN (GREAT SEAL) CỦA HOA KỲ
Mặt trước: nhấn mạnh giá trị của TỰ DO, và NỀN CỘNG HÒA / Mặt sau: nhấn mạnh CHÚA QUAN PHÒNG (The Providence)
Giật mình, giải thích bừa nhiều quá trên các trang mạng, kể cả wikipedia (bản tiếng Việt)! Tỉ như dòng chữ trên đại ấn "Annuit cœptis", là tiếng Latin, sao biết? Thì đọc tiếng Anh coi người Mỹ họ giải thích: "Providence has favored our undertakings" (hoặc "Providence favors our undertakings"). Trên tự điển wikipedia (tiếng Việt) dịch như ri: ai đó "nhận ra chúng tôi để bắt đầu". Hả? Hoàn toàn tối nghĩa, hiểu được chết liền, vậy mà cũng dám đưa vào tự điển!
&1&
Đại ấn (Great Seal) của Hoa Kỳ phản ánh niềm tin và giá trị từ thời lập quốc, và mong muốn truyền lại mãi mãi cho các thế hệ nối tiếp.
Con dấu (đại ấn) gồm hai mặt, được sử dụng để chứng thực các văn bản quan trọng nhứt của Quốc gia. Con dấu này được Quốc hội thông qua vào năm 1782, theo luật định giao cho Ngoại trưởng Mỹ nắm giữ. Ngoại trưởng đầu tiên giữ đại ấn là Thomas Jefferson (lúc bấy giờ chưa làm Tổng thống).
&2&
MẶT TRƯỚC (OBVERSE)
Mặt trước của đại ấn cũng chính là hình ảnh QUỐC HUY của nước Mỹ.
Đại bàng - biểu tượng của sức mạnh và quyền lực; nhưng đầu đại bàng quay về bên PHẢI, nơi có nhành ôliu tượng trưng cho hòa bình, luôn tìm kiếm hòa bình;
Chân phải của đại bàng nắm lấy nhành ôliu, với 13 lá và 13 trái ôliu. Trong khi đó chân trái của đại bàng nắm lấy 13 mũi tên, thể hiện ý chí bảo vệ nền TỰ DO (Liberty);
Đại bàng ngậm lấy dải băng ghi dòng chữ Latin "E Pluribus Unum", tiếng Anh dịch là "One out of many" hoặc "One from many", "Muôn người như một". Đây chính là thể hiện tinh thần CỘNG HÒA (mọi người cùng hợp tác với nhau, hòa sức đồng lòng để kiến tạo quốc gia).
Quí bạn thấy số đếm 13 xuất hiện nhiều chỗ trên Quốc huy: 13 lá ô liu, 13 trái ô liu, 13 mũi tên, 13 ngôi sao trên đầu đại bàng... là ghi lại sự khởi đầu lập quốc của Hoa Kỳ gồm 13 tiểu bang (state) hợp lại với nhau.
Tấm khiên trước ngực đại bàng có tổng cộng 13 sọc (gồm đỏ và trắng). Ba màu trắng, đỏ, xanh cũng là ba màu của quốc kỳ nước Mỹ.
&3&
MẶT SAU (REVERSE)
* Dòng chữ Latin vòng cung phía bên trên: "Annuit cœptis", người Mỹ giải thích như sau: "The Providence has favored our undertakings". Có nhiều người lúng túng, hiểu nôm na là "sự bảo vệ, gìn giữ"; nhưng "The Providence" ở vị trí chủ thể trong câu, vậy dịch mần răng?
Nên biết, người Mỹ từ thuở lập quốc hoàn toàn theo Kitô giáo (Christianity; còn gọi là Cơ Đốc giáo), đến nay cũng hơn 70% dân số Mỹ là Christianity. Ở đây, "The Providence" trong tín lý Ki-tô giáo nghĩa là "Chúa Quan phòng", "Đấng Quan phòng" (quan tâm & chở che cho mọi người) đó đa!
"Annuit cœptis" <=> "The Providence has favored our undertakings" <=> "Chúa Quan phòng ban ân sủng cho mọi công việc/quyết định của chúng ta".
* Hiển hiện hình ảnh "con mắt" và những tia sáng chung quanh con mắt. Ở đây là "the eye of the Creator", con mắt của Đấng Tạo hóa theo dõi và che chở đất nước.
Còn ánh sáng "the light of God": Chúa Quan phòng chiếu soi quốc gia mới (new nation: USA) được đặt nền tảng là các quyền con người (nhân quyền) bất khả nhượng do Chúa trao ban.
* Hình ảnh kim tự tháp biểu tượng cho sức mạnh và sự bền vững, kiên cố. Kim tự tháp có 13 tầng, vẫn còn dở dang (không có ngọn): biểu tượng cho 13 tiểu bang ban đầu và sẽ còn phát triển, xây đắp tiếp tục.
Dòng các chữ số La Mã ở dưới cùng của kim tự tháp, ghi lại "1776", năm khai sinh Hợp chúng quốc Hoa Kỳ.
* Dòng chữ Latin vòng cung phía bên dưới: "Novus ordo seclorum", nghĩa là "New Order of the Ages", "Trật tự mới của thời đại".
Đây là thời đại mà các quyền tự do là quyền tự nhiên của con người, bất khả nhượng, bền vững, không phải tạm bợ tùy thuộc vào ý muốn của từng chánh phủ / không tùy thuộc vào thể chế chánh trị.
(bài Nguyễn- Chương Mt
)