Ngô Thụy Miên với duy nhất một bóng hồng qua các ca khúc
Âm nhạc của Ngô Thụy Miên không c̣n xa lạ với công chúng, nhưng cuộc đời của Ngô Thụy Miên lại chẳng mấy người yêu nhạc tường tận. Có lẽ bởi v́ nhạc sĩ Ngô Thụy Miên ít hứng thú với đám đông. V́ vậy, cũng ít ai biết được, nguồn cảm hứng lớn nhất trong sự nghiệp sáng tác của Ngô Thụy Miên chính là người vợ thủy chung Đoàn Thanh Vân!
Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên sinh năm 1948 tại Hải Pḥng. Khi được 6 tuổi, cả gia đ́nh Ngô Thụy Miên chuyển vào Sài G̣n định cư.
Hiệu sách Thanh B́nh của người cha, đă khơi dậy và nuôi dưỡng t́nh yêu nghệ thuật đối với Ngô Thụy Miên. Sau một thời gian theo học nhạc với nhạc sĩ Đỗ Thế Phiệt và nhạc sĩ Hùng Lân, chàng trai Ngô Quang B́nh dùng bút danh Đông Quân để tập tành sáng tác. Sau một thời gian, bút danh Đông Quân được đổi thành bút danh Ngô Thụy Miên.
Cơ duyên nào để Ngô Thụy Miên viết t́nh ca? Đó là bóng hồng Đoàn Thanh Vân, mà Ngô Thụy Miên hạnh ngộ ở Trường Âm nhạc Sài G̣n. Người đẹp Đoàn Thanh Vân là con gái của tài tử Đoàn Thanh Mậu nổi tiếng bậc nhất Sài G̣n thập niên 1960.
H́nh ảnh Đoàn Thanh Vân đă khiến trái tim Ngô Thụy Miên rung động, và chàng trai 17 tuổi đă viết ca khúc đầu tay “Chiều Nay Không Có Em” thay cho lời tỏ t́nh:
“Không có em đời ḿnh, sao vắng vui
Cuộc t́nh như lá khô mộng mơ cơn mê chiều
Không có em đôi mắt buồn nào đợi chờ/
Xin cho nhau lời vỗ về, sao đành quên đi ngày tháng đó”.
Bắt đầu hẹn ḥ với Đoàn Thanh Vân, Ngô Thụy Miên viết tiếp ca khúc “Mùa Thu Cho Em” rạo rực:
“Nắng úa dệt mi em
Và mây xanh thay tóc rối
Nhạt môi môi em thơm nồng
T́nh yêu vương vương má hồng
Sẽ hát bài cho em, và ru em yên giấc tối
Ngày mai khi mưa ngang lưng đồi
Chờ em, anh nghe mùa thu tới”.
Ngô Thụy Miên rất hâm mộ ḍng nhạc tiền chiến, nên những ca khúc khởi nghiệp của Ngô Thụy Miên có màu sắc tương đối giống lớp nhạc sĩ tiền bối.
Tuy nhiên, sau một loạt ca khúc phổ thơ Nguyên Sa như “Áo Lụa Hà Đông”, “Paris Có Ǵ Lạ Không Em” hoặc “Tuổi Mười Ba” th́ Ngô Thụy Miên định h́nh phong cách riêng.
Nếu như việc phổ nhạc cho thơ Nguyên Sa là mối duyên thơ – nhạc, th́ cuộc t́nh với Đoàn Thanh Vân là mối duyên đời – nhạc của Ngô Thụy Miên. Những xao xuyến lứa đôi đă làm thăng hoa âm nhạc Ngô Thụy Miên, mà ca khúc “Mắt biếc” ông viết tặng người yêu được đón nhận nồng nhiệt ngay từ khi ra đời.
Đầu thập niên 70 của thế kỷ trước, Ngô Thụy Miên trở thành một hiện tượng được giới trẻ đô thị hâm mộ.
Năm 1973, Ngô Thụy Miên và Đoàn Thanh Vân đính hôn. Đám cưới của họ dự định sẽ tổ chức sau khi Đoàn Thanh Vân tốt nghiệp đại học. Thế nhưng, sự kiện 30/4/1975 đă thay đổi nhiều điều. Đoàn Thanh Vân theo cha mẹ di cư sang Mỹ, mà không kịp nói lời giă biệt vị hôn thê.
Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên thổ lộ: “Một sáng tác mà tôi rất yêu quí, có mang một chút h́nh ảnh thời sự, đó là bài “Em C̣n Nhớ Mùa Xuân”.
Đó là t́nh khúc duy nhất tôi đă viết ở Sài G̣n sau tháng 4/1975 trong nỗi nhớ một người bạn gái đă ra đi, và giữa những biến chuyển xẩy ra quanh ḿnh trong những ngày tháng đó. Bản nhạc nhắc đến những kỷ niệm đẹp của chúng tôi trong bối cảnh của một thời thơ mộng”.
Ca khúc “Em C̣n Nhớ Mùa Xuân” được nhiều ca sĩ tŕnh diễn ở hải ngoại, rồi sau đó lại tiếp tục chinh phục người yêu nhạc trong nước:
“Những thành phố em sẽ đi qua
Đây Paris, đây Luân Đôn, đây Vienne
Nhưng có đâu bằng Sàig̣n hôm qua
Nhưng có đâu bằng Sài G̣n mai sau
Em có mơ ngày hát câu hồi hương”.
Khi chắc chắn người yêu đă không thể “hát câu hồi hương” như ḿnh hy vọng, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên đă vượt đại dương để đi t́m người phụ nữ đă cùng ḿnh ước thề. Ở nước Mỹ mênh mông, họ cũng đă t́m được nhau.
Năm 1979, Ngô Thụy Miên và Đoàn Thanh Vân tổ chức lễ cưới tại bang California. Trùng phùng hạnh phúc sau cách biệt bẽ bàng, Ngô Thụy Miên đă viết ca khúc “Em Về Mùa Thu” đánh dấu ngày nên duyên chồng vợ:
“Ô hay mùa thu lại về cho ḿnh giăng hẹn ḥ
Gọi tên nhau khi chiều đến
Mây thu vấn vương đan ngập lối đi
Ái ân theo hồn vút cao
Vết mơ t́nh xơa tay mềm”.
Chuỗi ngày ḥa nhập nơi đất khách cũng đầy gian nan. Ngô Thụy Miên không muốn dính líu vào các hoạt động biểu diễn trên sân khấu, nên chọn cách đi làm công nhân như một người Việt b́nh thường mưu sinh xứ người.
Vợ chồng Ngô Thụy Miên dọn đến thành phố Olympia của bang Wasington để sinh sống với không ít muộn phiền và lo toan.
T́nh yêu và âm nhạc đă níu giữ họ giữa nhiều xáo trộn bủa vây, mà ca khúc “Bài T́nh Ca Cho Em” là ví dụ tiêu biểu:
“Anh hát cho em bài t́nh ca thiết tha
Anh hát cho em dù ḷng nghe xót xa
Một lần gặp gỡ đă là bao thương nhớ
Thương dáng em cười nhớ nụ mắt bờ môi…
Anh chúc cho em đời yên vui đắm say
Anh chúc cho em dù ḷng nghe đắng cay
Một ngày nào đó dẫu t́nh ta đă lỡ
Một ngày nào đó ta vẫn yêu măi người thôi”.
Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên đứng ngoài thị phi showbiz. Ông bộc bạch: “Tôi đến với âm nhạc như một sự tự nhiên, không hề có tham vọng ǵ. Những sáng tác của tôi đều được cẩn trọng, chăm sóc từ lời ca đến ư nhạc.
Những năm tháng học nhạc cổ điển Tây phương đă giúp tôi rất nhiều trong việc sáng tạo, chọn lựa cũng như trau chuốt, làm đẹp câu nhạc. Đă có những bài tôi để cả năm trời chỉ để viết đi, viết lại những giai điệu mà ḿnh chưa vừa ư!
Nói về lời ca, th́ có lẽ nhờ trưởng thành giữa văn thơ và sách vở tôi đă được đọc rất nhiều. Đọc nhiều nó thấm vào người lúc nào không biết. Rồi khi trái tim rung động th́ lời ca tự nhiên sẽ đến”.
Nh́n vào số lượng ca khúc của Ngô Thụy Miên phổ biến sâu rộng trong đời sống, ai cũng ngỡ ông sáng tác rất nhiều.
Thực tế, Ngô Thụy Miên sáng tác rất ít. Có khi vài ba năm ông mới có cảm hứng để viết một ca khúc. Và quan trọng hơn là có nhiều ca khúc ra đời mà Ngô Thụy Miên cũng không có ư định công bố.
Chẳng hạn, ca khúc “Riêng Một Góc Trời” chỉ được Ngô Thụy Miên hát cho vợ suốt nhiều năm, sau đó ca sĩ Tuấn Ngọc mới đến tận nhà để xin được thu âm và lan tỏa cực nhanh vào công chúng:
“T́nh yêu như nắng, nắng đưa em về, bên ḍng suối mơ
Nhẹ vương theo gió, gió mang câu thề, xa rời chốn xưa
T́nh như lá úa, rơi buồn, trong nỗi nhớ
Mưa vẫn mưa rơi, mây vẫn mây trôi, hắt hiu t́nh tôi…”.
Tính toán chi li, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên tự tổng kết ông viết được hơn 60 ca khúc. V́ sao như vậy? Ngô Thụy Miên cạn kiệt cảm hứng chăng?
Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên bảo ông không muốn viết những điều quá hiu hắt từ tâm trạng ḿnh: “Với tôi, âm nhạc cũng như đời sống đều thay đổi theo thời gian và không gian. Sống ở quê nhà với những thân yêu quanh ḿnh, với những lụa là mưa nắng Sài G̣n, những quán hàng, những con đường quen thuộc từng dấu chân, từng buổi sáng, buổi chiều… tất cả đă cho tôi những ư nhạc nhẹ nhàng, trong sáng, những lời ca thơ mộng, dịu dàng.
Ở Mỹ, người ta thật vội vă, thật xa lạ… Những thành phố, nhà cửa thật to lớn nhưng cũng thật lạnh lẽo. Ngày tháng bên này đă để lại trong âm nhạc của tôi những dấu vết buồn bă của cuộc sống tạm dung, những muộn phiền cay đắng của những phần đời lặng lẽ quanh ḿnh…”.
Ca khúc “Mưa Trên Cuộc T́nh Tôi” viết khi nhạc sĩ Ngô Thụy Miên bước qua tuổi lục thập ít nhiều chứng minh điều ấy:
“Tôi vẫn ngồi lặng ngắm mây trôi
Mưa ngoài trời như bụi rơi
Chỉ là phù du những tháng ngày vui
Bên phím đàn tôi nghe hồn buông lơi”.
Bây giờ, ở tuổi 72, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên vẫn sống êm đềm bên người vợ thủy chung Đoàn Thanh Vân. Họ hiếm muộn con cái, nhưng đi đâu cũng có nhau. Thỉnh thoảng họ cùng hát lại những ca khúc một thời thanh xuân của ḿnh để vỗ về cuộc t́nh trăm năm.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.