Mỹ kiềm chế Trung Cộng trên mặt trận khoa học kỹ thuật

[trungthuc]

Trong tháng 8/22, chính phủ Hoa Kỳ cấm bán cho các công ty TQ những chương trình (phần mềm) để tự động thiết kế các chất bán dẫn cực nhỏ. Báo chí Trung Cộng đả kích, coi đó là một "cú đấm" nặng nề trong cuộc tranh đấu giữa hai nước trên võ đài sản xuất "chíp bán dẩn".

Trận đấu đã diễn ra với nhiều "miếng đòn" nhỏ hơn, nhưng liên tục và thường xuyên. Tháng Sáu năm nay, Bộ Trưởng Thương Mại Mỹ bà Gina Raimondo mới đe dọa có thể đóng cửa bất cứ công ty sản xuất chất bán dẫn nào ở TQ! Bởi vì, theo bà nói, "Tất cả các con chip bán dẫn được chế tạo ra ở TQ và trên thế giới hầu như đều được làm bằng dụng cụ hoặc phần mềm vi tính của Mỹ".

Mỹ và các nước Âu châu đang cấm vận các công ty vũ khí của Nga. Nếu các công ty TQ bị bắt quả tang bán chíp cho Nga, chính họ sẽ không mua được chíp để sử dụng!

Các công ty sản xuất chíp bên TQ đều nhờ vào kỹ thuật cao Mỹ trong hai lãnh vực. Thứ nhất là các thiết bị sản xuất, viết tắt là SME (Semiconductor Manufacturing Equipment). Thứ hai là phần mềm EDA (Electronic Design Automation) là những chương trình tự động thiết kế các con chíp. Năm 2008, CSTQ đã đưa ra kế hoạch 15 năm (2006 - 2020), đặt ưu tiên phát triển kỹ thuật EDA.

Việc chế tạo các con chíp cần đến 300 loại máy móc, bộ phận và vật liệu khác nhau, thường do hàng chục quốc gia cung cấp, tất cả đều sử dụng các bằng sáng chế của Mỹ. Làm chủ bản quyền sáng chế cùng với các máy móc để chế tạo và các vật liệu, các công ty Mỹ nắm chìa khóa cốt lỏi trong việc sản xuất chíp trên khắp thế giới. Một kỹ thuật người ngoài ít khi để ý đến gọi là "Lithography", một tên khá quen thuộc trong ngành ấn loát. Trong kỹ thuật tin học, Lithography là phương pháp đặc biệt để in ra các mẫu chíp lên các miếng silicon. Nước Mỹ nắm bản quyền phần lớn các máy móc và kỹ thuật dùng trong kỹ thuật in ấn này. Hoa Kỳ có thể cấm xuất cảng Lithography cho bất cứ nước nào nếu họ đem bán lại cho các công ty Nga hay TQ đang bị chi phối bởi lệnh "cấm vận".

Trong nghề sản xuất chất bán dẫn, các xí nghiệp chạy đua để chế tạo ra những con chíp càng thu nhỏ càng tốt. Kể từ năm 2020, Hoa Kỳ đã cấm bán cho Trung Cộng những máy dùng "tia cực tử ngoại" (EUV, extreme ultra violet), có khả năng chế tạo những chíp dưới 14 nm (nano mét, một phần tỷ của một mét).

Nhưng ngày 8/8/22, công ty làm chíp SMIC lớn nhất TQ đã chế tao được loại chíp nhỏ cỡ 7 nano mét, một tin gây ra chấn động, cho thấy SMIC đã tiến từ các chip 14 nm xuống 7 nm trong hai năm, nhanh hơn công ty Samsung của Nam Hàn trước đây. Các kỹ sư Trung Cộng chỉ dùng DUV (Deep Ultraviolet), một kỹ thuật cũ đã mua được từ trước đó, mà không cần đến phương pháp Lithography với tia cực tím EUV. Tuy nhiên, mọi người đều biết rằng, khi dùng phương pháp cũ hơn DUV thì sẽ tốn kém hơn nhiều và phẩm chất cũng thấp hơn. Nếu sử dụng EUV thì chỉ tốn có 40 triệu USD, nếu không thì sẽ tốn đến 7.7 tỷ USD, cao gấp 200 lần. SMIC không có hi vọng sản xuất được một số lượng chíp lớn và khó chiếm được thị trường xuất cảng. Ngay trong nội địa TQ, trong năm 2020 chỉ có 6% các con chíp sử dụng là được chế tạo trong nước, ngoài ra phải đặt mua từ các quốc gia khác.

Công ty SMIC có thể đã đạt được bước nhảy vọt nói trên nhờ một chương trình kích thích của ông Tập Cận Bình. Năm 2014, ông ta đã dành ra một số tiền lớn, trợ cấp hàng chục tỷ USD cho các công ty chế tạo chíp như SMIC và YMTC. Mục tiêu của quỹ này là tìm cách đuổi theo kịp Hoa Kỳ. Tháng 8 năm 2022, Bộ Trưởng Bộ Công Nghiệp và Kỹ Thuật Tin Học TQ Xiao Yaqing (Tiêu Á Khanh) bị cách chức và bị điều tra về tội "vi phạm kỷ luật và pháp luật", tức là tội tham nhũng khi phân phối ra số tiền được trợ cấp này, đó cũng là chuyện bình thường trong chế độ CS chuyên quyền mà bọn "quan tham" tha hồ thi đua vơ vét công quỹ.

Bệnh dịch Covid 19 khiến cho các công ty xe hơi ở Mỹ phải ngưng sản xuất vì không được cung cấp các loại chíp dễ làm và rẻ tiền mà người Mỹ đã từng bỏ qua không chế tạo ra. Người Mỹ chợt nhận ra rằng, không thể lệ thuộc quá nhiều vào các nguồn cung cấp ở xa. Các công ty Mỹ đứng đầu trong việc sáng chế, thiết kế các loại chíp cực nhỏ, nhưng họ để cho TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Company) của Đài Loan và Samsung của Nam Hàn đứng ra sản xuất. Bà Bộ trưởng Bộ Thương Mại Gina Raimondo nói thẳng, nước Mỹ không thể bị tùy thuộc vào TSMC. Công ty này cung cấp 56% các loại chíp trên thị trường quốc tế, SMIC (Trung Cộng) chỉ được 4%. Nhưng TSMC bán 92% các chất bán dẫn tiến bộ nhất cho cả thế giới.

Khi thấy một công ty Trung Cộng làm được chíp nhỏ 7 nm nhờ sự trợ cấp của ĐCSTQ, chính phủ Hoa Kỳ cũng nghĩ đến chính sách trợ giúp các công ty chế tạo chip trong nước. Các đại biểu Quốc Hội Mỹ đã chấm dứt 13 tháng tranh cãi kéo dài, bỏ phiếu chấp thuận một dự luật đầu tư, nói rõ mục tiêu là để tạo ra sự ưu thế trong cuộc cạnh tranh với TQ. Đạo luật được Hạ Viện thông qua với tỷ số 243-187, trong số phiếu thuận có 24 dân biểu phe Cộng Hòa. Tổng Thống Joe Biden đã ký ban hành đạo luật 280 tỷ USD mang tên CHIP và TECHNOLOGIES, dành 54 tỷ USD để bù đắp cho các công ty chấp nhận sản xuất các loại chip mà trước đó họ vẫn chê vì mức lời quá thấp. Nhìn thấy số tiền trợ cấp lớn lao này, các công ty chíp lớn nổi tiếng như TSMC hoặc Intel ở Mỹ cũng nhanh chóng tuyên bố sẽ mở cơ xưởng sản xuất các loại chíp rẻ tiền ở ngay đất Mỹ.

Cũng trong tháng Tám, Bộ Thương Mại Mỹ cấm bán cho TQ những chương trình EDA (Electronic Design Automation) có thể chế tạo ra loại chíp nhỏ 3 nano mét, vì lý do an ninh quốc gia. Phần lớn các loại vũ khí và hệ thống phòng không đang sử dụng loại chip với kích thước nhỏ như vậy. Biện pháp này có tính chất phòng ngừa vì chưa có công ty nào bên TQ có đủ khả năng chế ra các thứ chip bé nhỏ đến thế.

Ba công ty dẫn đầu thế giới trong việc phát triển các EDA là Synopsys, Cadence ở Mỹ và Siemens ở Đức, cung cấp tất cả các tiến trình làm chíp trong 40 bước, phối hợp rất nhiều loại kỹ thuật từ thiết kế đến sản xuất. Công ty Synopsys có 13,000 kỹ sư chuyên về EDA, trong khi cả nước Trung Cộng hiện chỉ có 3,000 người, không biết bao giờ mới chạy theo kịp.

Trở ngại lớn nhất ở TQ là chế độ CS chuyên quyền. Tập Cận Bình đã ngăn chặn ngay các công ty tin học và internet lớn nhất trong nước. Chế độ độc đảng chuyên chế không chấp nhận cho tư nhân tiến lên vì có thể làm giảm đi quyền lực của Đảng, dù đó là những người thông minh, có sáng kiến và táo bạo nhất trong việc kinh doanh.

Nhật báo Financial Times cho biết, hiện nay có hơn 18% tổng sô sinh viên tốt nghiệp ở TQ không thể kiếm được việc làm vì họ "thiếu chứng chỉ về Chủ Nghĩa Marx". Từ năm 2018, bộ Giáo Dục Trung Cộng ra lệnh các đại học cứ 350 sinh viên là phải có một giáo sư chuyên về Chủ Nghĩa Marx. Các xí nghiệp tư, dù của người ngoại quốc, đều phải thành lập ra chi bộ đảng. Trong các thông cáo tuyển dụng, số công ty yêu cầu các ứng viên phải có bằng về Mác Xít đã tăng lên 20% so với năm ngoái. Đây là một chính sách cố tình làm cho dân chúng bị ngu dốt hơn. Trong khi đó, các công ty bên Mỹ được tiếp sức bởi các nhân tài trên khắp thế giới. Sinh viên ngoại quốc chiếm một phần ba các người đậu Ph.D. về khoa học kỹ thuật, phần lớn đều ở lại Hoa Kỳ để làm việc và sinh sống.

Tập Cận Bình đang củng cố một liên minh các nước chống Mỹ, gồm Trung Cộng, Nga, Iran và Bắc Hàn. Tổng Sản Lượng Nội Địa bốn nước này chiếm 17 phần trăm kinh tế toàn cầu. Trong khi đó, Mỹ, Âu châu, Nhật Bản, Đài Loan và Nam Hàn chiếm hơn một nửa sản lượng thế giới. Ai cũng có thể đoán kết quả cuộc chạy đua này sẽ có kết cuộc ra sao!

(Nguồn: VOA Blog)