11/22/19
(Bloomberg) — Hạ viện Dân chủ vào cuối giờ chiều thứ 5 đă khép lại phiên điều trần công khai cuối cùng, bây giờ họ phải quyết định liệu có tổ chức lấy thêm lời khai, hoặc thẳng tiến tới luận tội Tổng thống Donald Trump.
“Trong những ngày tới, Quốc hội sẽ xác định bước đi phù hợp,” Chủ tịch Uỷ ban T́nh báo Hạ viện Adam Schiff cho hay.
Dân chủ đang bước vào tuần nghỉ lễ, đang t́m cách t́m hiểu xem liệu họ có thể đáp ứng được mục tiêu bỏ phiếu luận tội trước cuối năm hay không.
Sau đây là một số quyết định Dân chủ cần đưa ra:
Có cần phải gọi thêm nhân chứng hay không
Hai tuần điều trần công khai với sự xuất hiện của 12 nhân chứng, nhân viên ngoại giao sự nghiệp, công chức, nhân viên bổ nhiệm, những người có chung lời khai rằng, ông Trump thông qua luật sư tư Rudy Giuliani t́m cách gây áp lực buộc Ukraine thông báo điều tra đối thủ chính trị, cựu Phó Tổng thống Joe Biden.
Nhưng các lời khai cũng liên tục lôi kéo sự chú ư vào những viên chức cao cấp bị Toà Bạch Ốc ngăn cấm không cho ra điều trần, trong đó có Ngoại trưởng Michael Pompeo, tạm Quyền Đổng lư Toà Bạch Ốc Mick Mulvaney và cựu Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton.
“Chúng tôi vẫn chưa xong,” Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tuyên bố trước truyền thông vào hôm thứ 5. “Như tôi nói với Tổng thống, nếu ông có thông tin biện giải nào, vui ḷng hăy đưa ra, v́ dường như sự thật của những ǵ đă xảy ra không tranh căi được.”
Thứ Hai tuần tới là ngày quan trọng
Theo lịch, một quan toà sẽ ra phán quyết liệu cựu cố vấn pháp lư Toà Bạch Ốc Don McGahn có phải trả lời các câu hỏi thẩm vấn từ Uỷ ban Tư pháp Hạ viện hay không. Phán quyết có thể sẽ trở thành tiền lệ để giải quyết những vấn đề tranh chấp liên quan giữa Hạ viện Dân chủ và Toà Bạch Ốc về vấn đề nhân chứng.
Theo đuổi thêm nhân chứng ra điều trần chắc chắn sẽ kéo dài thêm thời gian cho Dân chủ. Vào lúc này, hầu hết các uỷ viên không dự tính sẽ mở điều trần công khai, nhưng có thể có thay đổi. Uỷ ban điều tra luận tội có thể cũng quyết định tổ chức lấy lời khai kín.
Đ̣i tài liệu
Chính phủ ông Trump ra lệnh cho các cơ quan liên bang chống lại trát đ̣i số tài liệu và email từ Uỷ ban T́nh báo Hạ viện. Vào hôm thứ Tư, Đại sứ Mỹ tại EU Gordon Sondland phàn nàn rằng, lời khai của ông bị cản trở v́ không thể lấy được hồ sơ và ghi chép cần thiết.
Vào ngày 23 tháng 10, quan toà liên bang ra án lệnh cho Bộ Ngoại giao trong 30 ngày phải chuẩn bị tài liệu liên quan đến những thoả thuận của chính phủ với Ukraine theo yêu cầu Đạo luật Tự do Thông tin do tổ chức giám sát đạo đức American Oversight đệ lên toà. Uỷ ban T́nh báo Hạ viện sẽ phải quyết định có đáng để chờ đến hạn 30 ngày hay không.
Một số nhà lập pháp Dân chủ tỏ ra nghi ngờ Bộ Ngoại giao có thiện chí sẽ tuân thủ đầy đủ theo án lệnh, thậm chí ngay cả sau hạn chót.
Chuyển sang Uỷ ban Tư pháp Hạ viện
Sau khi hoàn tất giai đoạn của ḿnh trong cuộc điều tra, Uỷ ban T́nh báo Hạ viện sẽ đệ tŕnh báo cáo và đề nghị lên cho Uỷ ban Tư pháp Hạ viện. Theo các nguồn tin, việc soạn thảo báo cáo sẽ bắt đầu vào tuần tới, với mục tiêu sẽ chuyển sang cho Ủy ban Tư pháp vào đầu tháng 12.
Chủ tịch Uỷ ban Tư pháp Hạ viện Jerrold Nadler có khả năng tổ chức những cuộc điều trần riêng, nơi đại diện của ông Trump sẽ có thêm khả năng tham gia theo quy định điều tra luận tội đă được Hạ viện phê chuẩn.
Các luật sư của Tổng thống có thể tham gia và có cơ hội gọi nhân chứng và đối chất. Pelosi trước đó cho hay, Tổng thống được mời ra điều trần hoặc trả lời bằng văn bản. Trump bảo sẽ “cân nhắc” đề nghị này.
Nadler sẽ phải quyết định sẽ làm ǵ với những đề nghị luận tội từ các uỷ ban điều tra ông Trump về những vấn đề khác ngoài Ukraine. Pelosi cho hay, bà muốn bất cứ nỗ lực luận tội được tập trung chặt chẽ, nhưng Chủ tịch Hạ viện cũng lưu ư, quy định được Hạ viện thông qua không đặt ra bất cứ hạn chế nào đối với điều khoản luận tội.
Uỷ ban của ông Nadler sẽ viết các điều khoản luận tội, và sẽ bỏ phiếu để đưa chúng ra sàn Hạ viện.
Thời gian bỏ phiếu
Mục tiêu Dân chủ bỏ phiếu luận tội vào cuối năm xem ra rất thách thức v́ không đủ thời gian.
Nếu bỏ phiếu bị đẩy qua sang năm th́ sẽ tŕ hoăn phiên xử tại Thượng viện, nơi thủ tục xét xử truất phế Tổng thống có thể mất vài tuần. Và như vậy, có thể đẩy toàn bộ tiến tŕnh vào mùa bầu cử sơ bộ của Dân chủ, gây phức tạp cho các ứng cử viên, trong đó có một số là thượng nghị sĩ.
Dân chủ cần 2/3 số phiếu ở Thượng viện mới có thể truất phế ông Trump. Cho đến nay, không có Thượng nghị sĩ Cộng hoà nào tỏ ư sẽ bỏ phiếu truy tố Tổng thống.
Một nguồn tin cho hay, Toà Bạch Ốc tự tin, ông Trump không nằm trong ṿng nguy hiểm bị truất phế.
Hương Giang (Theo Bloomberg)