Thời báo Hoàn cầu của Trung Quốc hôm 21/9 có bài viết cho hay nước này đã đưa máy bay vận tải Y-20 cất cánh và hạ cánh trên Đá Chữ Thập, Subi và Đá Vành Khăn, khiến Việt Nam vừa lên tiếng phản đối việc Trung Quốc hạ cánh trái phép máy bay trên quần đảo Trường Sa mà Việt Nam tuyên bố chủ quyền.
Một chiếc Y-20 của Trung Quốc
Hôm 23/9, trả lời câu hỏi về việc Trung Quốc đưa máy bay vận tải Y-20 cất cánh và hạ cánh trên Đá Chữ Thập, Subi và Đá Vành Khăn, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nói:
"Việt Nam đề nghị Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, chấm dứt ngay lập tức và không lặp lại các hành động như vậy; tôn trọng luật pháp quốc tế và nhận thức chung giữa các nhà lãnh đạo Việt Nam và Trung Quốc về các vấn đề trên biển. "
Hoa Kỳ và các đồng minh tập trận vì Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở
Thời báo Hoàn cầu của Trung Quốc hôm 21/9 có bài viết cho hay nước này đã cho máy bay hạ cánh xuống đường băng của các đảo nhân tạo hôm 16/9 để vận chuyển binh lính trở về Trung Quốc.
Bà Hằng cho rằng hành động của Trung Quốc đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Trường Sa và vi phạm luật pháp quốc tế, gia tăng quân sự hóa, đi ngược lại các nguyên tắc cơ bản để giải quyết các vấn đề trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc, vi phạm Tuyên bố ứng xử của các bên trên Biển Đông và nỗ lực của các nước đàm phán về Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông.
"Việt Nam đề nghị Trung Quốc có những đóng góp thiết thực, tích cực và có trách nhiệm vào sự phát triển của quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa hai nước, cũng như duy trì môi trường hòa bình, ổn định và hợp tác trên Biển Đông", bà Hằng nói.
Bà Hằng nhắc lại rằng Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế.
Theo Hoàn Cầu Thời Báo, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã điều máy bay vận tải cỡ lớn Y-20 tới các bãi đá ngầm ở quần đảo Trường Sa để thực hiện nhiệm vụ vận chuyển quân và tiến hành các cuộc tập trận đổ bộ trong điều kiện phức tạp.
Các máy bay này cất cánh từ các sân bay trên Đá Chữ Thập, Đá Subi và Đá Vành Khăn hôm 23/9, sau đó đưa các cựu binh đồn trú tại đây trở về đất liền.
Theo Hoàn Cầu Thời Báo, đây là lần đầu tiên PLA xác nhận rằng loại máy bay Y-20 hoạt động trên các đảo và đá ngầm ở Biển Đông.
Điều này có nghĩa là các sân bay của PLA ở Biển Đông có thể đón các máy bay vận tải lớn, có thể vận chuyển một số lượng tương đối lớn quân và nhiều thiết bị giữa các đảo và đá ngầm và đất liền rất nhanh, một chuyên gia quân sự Trung Quốc yêu cầu giấu tên được trích lời trên Hoàn Cầu Thời Báo.
Chuyên gia này cho biết, điều đó cho thấy PLA của Trung Quốc có thể củng cố các đảo và đá ngầm ở Biển Đông trong các nhiệm vụ phản ứng nhanh, đồng thời chỉ ra rằng Không quân PLA có nhiều máy bay Y-20 đang hoạt động hơn và được sử dụng trong nhiều loại nhiệm vụ hơn.
Đầu tháng 6, lực lượng không quân Malaysia cho biết họ phát hiện 16 máy bay của Không quân Trung Quốc gồm máy bay vận tải Il-76 và Y-20 bay trên Biển Đông. Ông Vương Văn Bân, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ngay sau đó xác nhận rằng Không quân Trung Quốc đã tổ chức hoạt động huấn luyện định kỳ ở Trường Sa trên Biển Đông.