Nhà đầu tư lăi 100 triệu euro khi đặt cược vào hăng bay phá sản. Sau khi ṭa án yêu cầu chính phủ Italy bồi thường cho các chủ nợ và cổ đông của hăng bay Aerolinee Itavia SpA., ông Jacopo Di Stefano và J-Invest sẽ thu về 100 triệu euro.
Theo trang tin Bloomberg, câu chuyện đầu tư này bắt đầu từ năm 2008. Thời điểm ấy, ông Jacopo Di Stefano - một doanh nhân người Italy - đă mở một công ty nhỏ nhằm mua lại những khoản vay của các doanh nghiệp đă phá sản. Nguyên nhân là thủ tục pháp lư thời đó ở Italy c̣n rất chậm, nên ông Stefano tin rằng ḿnh sẽ kiếm được phần chênh lệch nếu các doanh nghiệp này trả hết nợ cho chủ đầu tư.
Và trong những công ty đang lụi tàn mà ông phát hiện được, có một công ty nổi bật, đó là hăng hàng không Aerolinee Itavia SpA. Hăng bay này đă hoạt động xuyên suốt những năm 1950-1980 và cung cấp những chuyến bay nội địa ngắn để cạnh tranh với hăng Hàng không Quốc gia Italy. Tuy nhiên, vào tháng 6/1980, một chuyến bay của Itavia từ Bologna đến thủ đô Palermo của vùng Sicilia đă lao xuống biển và khiến 81 người trên máy bay thiệt mạng.
Ông Jacopo Di Stefano đă mở công ty tên là J-Invest để mua bán và đầu tư nợ. Ảnh: Elisabetta Zavoli.
Sau đó, chính phủ Italy vào tháng 12 cùng năm đă quyết định thu hồi giấy phép hoạt động của Itavia với lư do an toàn bay. Tuy nhiên, hăng bay này không chấp nhận và đă kiện ngược lại chính phủ với lập luận họ không có lỗi trong vụ tai nạn và yêu cầu được bồi thường.
Tranh chấp pháp lư này diễn ra suốt vài thập kỷ sau đó, và vào năm 2009, ông Stefano đă t́nh cờ t́m được danh sách các chủ nợ của Itavia. Kiểm tra lại tài liệu về công ty, ông đă quyết định bắt lấy cơ hội này với giá mua chỉ bằng 1,5% khoản nợ ban đầu v́ các ngân hàng đang quay cuồng với cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.
Ông Stefano sau đó c̣n liên hệ với những chủ nợ khác để t́m mua tất cả khoản vay c̣n lại của Itavia, ví dụ như các ngân hàng lớn của Italy, hăng ôtô Fiat hay Hawaiian Airlines. Tổng số tiền ông đă bỏ ra để mua nợ và gần 75% cổ phần của hăng này là khoảng 18 triệu euro (tương đương 19,6 triệu USD theo tỷ giá hiện tại).
Theo Bloomberg, điều xảy ra với chuyến bay năm ấy vẫn c̣n là một bí ẩn. Ban đầu, chính phủ cho rằng vụ tai nạn xảy ra là do hăng bay không bảo tŕ và sử dụng máy bay kém chất lượng. Nhưng vào năm 1991, các điều tra viên đă t́m thấy hộp đen dữ liệu của chiếc máy bay và kết luận rằng vụ tai nạn xảy ra là do nó bị trúng tên lửa chứ không như những cáo buộc trước đó.
Nhờ vậy, cuộc kiện tụng đă được đưa lên ṭa án tối cao Italy một lần nữa, và phán quyết cuối cùng đă nghiêng về Itavia cùng các cổ đông và chủ nợ. Phán quyết này yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải Italy phải trả cho hăng bay 330 triệu euro và hoàn lại khoản tiền bồi thường cho các gia đ́nh nạn nhân trong vụ tai nạn.
Ngay khi kết quả cuối cùng này được công bố, ông Stefano đă lập tức vay tiền để mua thêm cổ phiếu của Itavia. Nếu tính toán cẩn thận, các khoản vay và cổ phiếu sau khi thu hồi đầy đủ sẽ mang lại cho ông khoản lợi nhuận lên tới 100 triệu euro.
Các mảnh vỡ của chuyến bay xấu số đă được ghép lại vào năm 1986, nhưng tới 5 năm sau đó mới t́m thấy hộp đen. Ảnh: Alamy.
Việc giải ngân đền bù từ chính phủ đă bắt đầu từ tháng 11/2022. Tuy nhiên, sẽ mất nhiều năm nữa để ông Stefano cùng với J-Invest có thể nhận được đầy đủ số tiền như trong kết luận của ṭa án. Dù vậy, ông vẫn luôn cảm thấy ḿnh may mắn và coi rằng "đây là một khoản đầu tư cả đời".
Trong những năm qua, ông Stefano đă liên tục mở rộng hoạt động của công ty với hơn 30 nhân viên chuyên nghiên cứu để đầu tư vào các khoản nợ trên thị trường. Ông đă tập hợp các gói nợ xấu từ nhiều công ty khác nhau lại và chứng khoán hóa chúng rồi bán từng phần nhỏ cho nhà đầu tư. Hiện tại, giá trị danh nghĩa của các khoản đầu tư này là khoảng 4 tỷ euro nếu chưa loại trừ các chi phí liên quan khác.
VietBF@ sưu tập