Tác động cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung: Giá tiêu dùng tăng, mất việc, cổ phiếu giảm

[cha12 ba]

5/10/19

(USA Today) – Chính phủ Donald Trump bắt đầu ngày 9 tháng 5 tăng thuế nhập khẩu từ 10% lên 25% đối với số hàng hoá nhập cảng từ Trung Quốc có tổng giá trị $200 tỉ Mỹ kim, làm leo thang cuộc chiến thương mại giữa hai quốc gia. Tổng thống Mỹ còn đe doạ sẽ tiếp tục đánh thuế 25% lên hầu hết số hàng hoá còn lại trong tổng giá trị $325 tỉ Mỹ kim.

Phái đoàn Mỹ và Trung Quốc rời bàn đàm phán tại Washington mà không đạt được bất cứ thoả thuận nào. “Hai bên có những thảo luận mang tính xây dựng, đó là tất cả những gì chúng tôi có thể thông báo. Cám ơn,” Bộ trưởng Ngân khố Steven Mnuchin cho hay.

Vòng đàm phán kết thúc sau một loạt mẩu tweet từ Tổng thống Trump vào sáng thứ 6, trong đó ông bảo vệ quyết định tăng thuế gần gấp đôi số hàng hoá nhập cảng từ Trung Quốc có tổng giá trị $200 tỉ Mỹ kim, khiến toàn bộ phần còn lại của thế giới hiểu, ông sẽ theo đuổi nghị sự bảo hộ mậu dịch dù bất cứ giá nào. Trong những mẩu tweet vào buổi sáng, Trump bảo, các cuộc thương lượng với lãnh đạo Trung Quốc vẫn sẽ tiếp tục, nhưng Tổng thống Mỹ liên tục cảnh báo Bắc Kinh “đừng nên tái đàm phán với Mỹ vào phút cuối.”

Sau đây là phân tích từ USA Today.

Lý do Mỹ tăng thuế?

Theo các viên chức Toà Bạch Ốc, các nhà đàm phán hai bên gần như chạm tay vào thoả thuận để giải quyết cuộc chiến thương mại, nhưng Trung Quốc lại bất ngờ rút lui, từ chối điều kiện đưa thoả thuận vào luật quốc gia.

Chính phủ ông Trump muốn gì?

Mỹ muốn Trung Quốc chấm dứt chuyện ăn trộm tài sản trí tuệ Mỹ, và buộc các công ty phải giao nộp tài sản trí tuệ để kinh doanh tại Trung Quốc. Họ cũng muốn Bắc Kinh ngưng trợ cấp các nhà sản xuất thuộc nhà nước, điều mà Hoa Kỳ xem là lợi thế bất công. Và Mỹ muốn Trung Quốc mở cửa thị trường cho nhiều sản phẩm và dịch vụ của Mỹ hơn nữa. Về mặt lý thuyết, thuế quan sẽ khiến các công ty Mỹ chuyển từ Trung Quốc sang nguồn quốc nội và những nhà cung ứng khác, gây tổn thương cho nền kinh tế Trung Quốc, và buộc Bắc Kinh phải nhượng bộ.

Khi nào thuế mới có hiệu lực?

Thuế mới bắt đầu có hiệu lực từ 0 giờ 1 phút ngày thứ Sáu 9 tháng 5 (Giờ miền Đông), và ảnh hưởng đến hàng hoá xuất cảng sang Mỹ rời Trung Quốc sau giờ đó, nhưng không ảnh hưởng đến số hàng hoá đang trên đường vận chuyển.

Thuế mới đánh lên mặt hàng nào?

Hơn 5000 mặt hàng, gồm hoá chất công nghiệp, bo mạch điện tử, và một loạt các sản phẩm tiêu dùng, đồ đạc nội thất, quần áo điện tử, giỏ xách, va-li, cương liệu điện toán, xe đạp, mũ bảo hiểm, dầu gội đầu, nước hoa, chén bát, ra gối, thịt và ngũ cốc.

Người tiêu dùng Mỹ sẽ nhìn thấy giá cả tiêu dùng tăng?

Gần như chắc chắn. Các nhà bán lẻ và các nhà sản xuất Mỹ hầu hết có thể hấp thu thuế 10%, giảm mức lời xuống, thương lượng với các nhà cung ứng Trung Quốc giảm giá, nhập số lượng lớn trước khi thuế mới có hiệu lực, và chia chi phí gia tăng lên nhiều sản phẩm. Nhưng 25% thuế thì quá nhiều để có thể nguỵ trang những chiến thuật như vậy, và phần lớn những chi phí này được dự tính sẽ đẩy sang cho người tiêu dùng Mỹ.

Khi nào người tiêu dùng sẽ bắt đầu cảm nhận giá cao?

Có thể vài tuần và cũng có thể vài tháng, theo ông Jonathan Gold – Phó Chủ tịch của Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia. Nhiều nhà bán lẻ khổng lồ đã đặt hàng tồn kho lớn trước khi thuế tăng, làm chậm lại việc tăng giá bán lẻ vài tháng. Những nhà bán lẻ nhỏ yếu hơn, dễ bị tổn thương hơn, và một số đã bị nhà cung cấp tăng giá. Do các cuộc đàm phán vẫn diễn ra nên nhiều nhà bán lẻ sẽ tiếp tục cầm cự, không tăng giá, với hy vọng hai bên sẽ đạt được thoả thuận.

Nếu thuế mới đánh vào linh kiện thay vì thành phẩm thì ảnh hưởng lên giá bán lẻ sẽ dịu hơn, và phải mất 6-8 tháng người tiêu dùng mới cảm nhận được.

Thuế mới sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế và công ăn việc làm như thế nào?

Thuế mới 25% cộng với thuế trước đây đã áp đặt lên số hàng hoá nhập cảng từ Trung Quốc có tổng giá trị $50 tỉ Mỹ kim, cộng với thuế thép và nhôm, sẽ cắt khoảng 934.000 công ăn việc làm, giảm chi phí trung bình của một gia đình 4 người $767 một năm, theo một nghiên cứu của Trade Partnership.

Cho đến nay, mức thuế 10% và những loại thuế khác hiện nay ít nhiều làm gợn sóng nền kinh tế Mỹ, giảm mức tăng trưởng ước tính khoảng 10% vào năm 2019, theo Oxfords Economics. Nhưng nếu tăng lên 25% thì sẽ tăng gấp 3 lần tác động.

Nếu ông Trump tiếp tục tăng 25% thuế lên số hàng hoá nhập cảng từ Trung Quốc còn lại trong tổng giá trị $325 tỉ Mỹ kim thì Mỹ sẽ trả giá bằng 2,1 triệu công ăn việc làm, và chi phí trung bình một gia đình bốn người sẽ hơn $2000 một năm, theo phân tích của Trade Partnership.


Mỹ sẽ thắng cuộc chiến thương mại?

Ông Trump chỉ vào thâm thủng thương mại với Trung Quốc đang thu hẹp là bằng chứng cho thấy Mỹ thắng. Ít hàng hoá nhập cảng từ Trung Quốc sẽ ít nhiều thúc đẩy tổng sản lượng nội địa. Một số nhà sản xuất Mỹ sẽ hưởng lợi khi các công ty chuyển từ nhà cung ứng Trung Quốc sang họ, như sản xuất thép, dệt may, may mặc và điện tử.

Theo ông Gary Hufbauer từ Viện nghiên cứu Kinh tế Quốc tế Peterson, đó chỉ là cận cảnh. Nhiều sản phẩm không còn được nhập cảng từ Trung quốc nữa sẽ có có nguồn gốc từ các nước khác, như Việt Nam chẳng hạn, làm gia tăng thâm thủng thương mại giữa Mỹ với các quốc gia này. Giá bán lẻ cao, cộng thêm lạm phát sẽ siết chặt túi tiền của người tiêu dùng Mỹ, giảm chi tiêu và tăng trưởng kinh tế nói chung.

Bên cạnh đó, Trung Quốc sẽ đáp trả thuế lên hàng hoá nhập cảng từ Mỹ, gây thiệt hại cho nhà nông Mỹ về đậu nành, bắp, thịt bò, gia cầm cũng như các nhà sản xuất phi cơ, tàu biển.

Và cuối cùng là thị trường chứng khoán. Chiến tranh thương mại tạo nên tâm lý bất ổn dẫn đến một đợt bán tháo cổ phiếu Mỹ, hạn chế tuyển dụng và đầu tư rộng hơn.

Thuế thực sự có hiệu quả lâu dài?

Có, nếu chiến tranh thương mại giữ ở mức độ hiện nay, không leo thang đối với những mặt hàng còn lại có tổng giá trị $325 tỉ Mỹ kim. Trung Quốc ít nhiều sẽ mở cửa thị thường và giảm thuế, đặc biệt đối với nông sản Mỹ. Và các tỉnh ở Trung Quốc sẽ trợ cấp cho các doanh nghiệp nhà nước minh bạch hơn, cho phép Mỹ áp đặt thuế lên những sản phẩm được hưởng trợ cấp.

Nhưng thách thức lớn là làm sao thuyết phục Trung Quốc mở cửa thị trường cho các sản phẩm kỹ thuật cao của Mỹ mà bảo đảm được sẽ không đánh cắp hoặc chuyển nhượng tài sản trí tuệ.

st

DONALD TRUMP QUYẾT TÂM TIÊU DIỆT TÀU CỘNG
https://www.youtube.com/embed/9o1VswwcNHg