Vì sao virus corona lây lan tốc độc kinh hoàng?

[sunshine1104]

Các nhà khoa học đã lý giải được vì sao Covid-19 lây lan nhanh đến như vậy. Một trong những nguyên nhân khiến vir*us SARS-CoV-2 lây lan nhanh ch*óng nằm ở vị trí chúng bám vào c*ơ th*ể người.

Người đàn ông Trung Quốc được lấy mẫu để xét nghiệm Covid-19. .

Mặc dù SARS-CoV-2 có nhiều điểm tương đồng với vir*us gây đại dịc*h SARS, tốc độ và khả năng lây lan của nó lớn hơn rất nhiều. Tính đến sáng 10/4, thế giới đã có hơn 1,6 triệu ca nhi*ễm vir*us và hơn 95.000 người chế*t.

Theo một nghiên cứ*u được đăng tải trên tạp chí Nature, nguyên nhân khiến vir*us lây lan nhanh là nó có thể nhân lên dễ dàng ở đường hô hấp trên, thay vì chỉ ở tế bào phổi.

Phát hiện mới về khả năng lây lan

Nghiên cứ*u do các nhà khoa học tại Anh, Đức hợp tá*c, thực hiện trên 9 bện*h nhân đã nhi*ễm Covid-19. Tất cả đều có biểu hiện nhẹ và ở độ tuổi từ thanh niên tới trung niên. Họ được lấy mẫu dịc*h ở mũi, họng và mẫu đờm, theo dõi chặ*t chẽ cũng như xé*t ngh*iệm liên tụ*c trong quá trình điều trị có thể kéo dài tới 28 ngày.

Theo nhóm nghiên cứ*u, tất cả 9 người bện*h đều cho thấy tốc độ nhân bản rất nhanh của vir*us trong c*ơ th*ể ở tuần đầu tiên. Trong đờm của bện*h nhân cũng có lượng RNA vir*us cao. Nhóm nghiên cứ*u tìm thấy vir*us trong cả mẫu dịc*h họng lẫn đờm.

"Điều này có nghĩa vir*us corona không cần phải xuống tới phổi mới có thể nhân lên. Nó có thể tự nhân bản khi mới ở vùng họng, khiến quá trình lây lan trở nên dễ dàng hơn", Tiến sĩ Christian Drosten thuộc Đại học Y Charite, Berlin, đồng tác gi*ả nghiên cứ*u nhậ*n xét.

Do những đặc tính di truyền giống với SARS, các nhà khoa học ban đầu cho rằng SARS-CoV-2 sẽ nhân lên chủ yếu ở phổi, giống như dịc*h bện*h cách đây 17 năm. Đó là một trong những đặc tính khiến cho SARS lây từ người sang người chậm hơn.

"Tuy nhiên, nhóm nghiên cứ*u tại Munich cho thấy vir*us này nhắm tới những tế bào khác SARS. Điều đó đem đến những khác biệt rất lớn về tốc độ lẫn khả năng lây lan vir*us, đây là lý do chúng tôi công bố những phát hiện ban đầu ngay từ tháng 2", ông Drosten chia sẻ.

Sự khác biệt của SARS-CoV-2

Giống như vir*us SARS, SARS-CoV-2 cũng sử dụng những gai protein để bám vào thụ thể ACE2 trong tế bào người. Thụ thể này xuất hiện nhiều hơn ở đường hô hấp dưới, nên các nhà khoa học cho rằng vir*us cũng sẽ lây lan nhanh hơn ở phổi. Tuy nhiên, dường như gai protein của SARS-CoV-2 có một số khác biệt cho phép nó bám vào các tế bào ở đường hô hấp trên, dù khu vực này ít thụ thể ACE2 hơn.

Mặc dù có những điểm tương đồng về yếu t*ố di truyền so với SARS, SARS-CoV-2 có khác biệt đủ lớn để lây lan nhanh trong khu vực đường hô hấp trên của con người. Ảnh: New York Times.

Trên phần lớn bện*h nhân, lượng vir*us gi*ảm đáng kể sau tuần đầu khi xuất hiện các triệu chứng. Mặc dù quá trình phóng thí*ch vir*us ở phổi đã hạn chế, tốc độ gi*ảm tại vùng họng chậm hơn nhiều.

Sau 8 ngày từ những triệu chứng đầu tiên, nhóm nghiên cứ*u đã không còn thu được nguyên mẫu vir*us từ bện*h nhân, nhưng RNA thì vẫn còn ở vùng họng và phổi. Theo những dữ liệu này, nhóm tác gi*ả đ*ề xuất người bện*h với lượng RNA dưới 100.000 sau ngày thứ 10 có thể được đưa về cách ly tại nhà.

"Lượng vir*us cao ở vùng họng từ những ngày đầu cho thấy Covid-19 có thể lây lan rất sớm, trước cả khi người bện*h có triệu chứng. Cùng lúc đó, mức độ lây lan của bện*h nhân Covid-19 có vẻ liên quan đến lượng vir*us ở vùng họng và phổi.

Trong những bện*h việ*n với số lượng giường giới hạn chịu á*p lự*c phải cho bện*h nhân ra việ*n để có giường cho người khá*c, đây là yếu t*ố quan trọng giúp cân nhắc thời điểm sớm nhất mà người bện*h được xuất việ*n", Tiến sĩ Roman Wolfel, đồng tác gi*ả nghiên cứ*u kết luận.