|
Mới đây TQ đă lại ngang nhiên đưa tàu vào xâm chiếm vùng biển Vn lần thứ 2 chỉ trong thời gian ngắn. Có khá nhiều giả thiết đă được đưa ra để xem âm mưu thực sự của TQ là ǵ. Dưới đây là 1 số giả thiết được cho là thuyết phục nhất. Hôm 13/8, tàu khảo sát Địa chất Hải Dương 8 cùng một số tàu hộ tống của Trung Quốc đă quay lại xâm phạm vùng biển Việt Nam. Nhóm tàu này trước đó đă xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa phía đông nam Việt Nam từ đầu tháng 7 đến ngày 7/8. Đây là vùng biển hoàn toàn thuộc quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam, được xác định theo các quy định của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
"Trung Quốc đang cố làm giảm quyết tâm của Việt Nam và các đối tác an ninh của Việt Nam trên thế giới", Giáo sư John Blaxland, Giám đốc Viện Đông Nam Á, Đại học Quốc gia Australia (ANU), nói với ********* về hành động của Trung Quốc. Bắc Kinh cũng đang nỗ lực đánh đổ các điều khoản của UNCLOS.
Gregory Poling, Giám đốc Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á (AMTI), Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS), Mỹ, đánh giá việc tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc trở lại vùng biển của Việt Nam sau khi đến đá Chữ Thập trong vài ngày đă gửi ra một thông điệp chính trị rơ ràng.
"Dường như thông điệp của Trung Quốc là chừng nào Việt Nam c̣n tiếp tục các hoạt động khai thác dầu khí ở Biển Đông, Trung Quốc sẽ không chỉ quấy rối mà c̣n thăm ḍ đơn phương trong vùng biển của Việt Nam nhằm gia tăng áp lực với Hà Nội", Poling nói.
Đồng t́nh với ư kiến này, Murray Hiebert, chuyên gia về Đông Nam Á của CSIS, đánh giá Trung Quốc muốn thể hiện rằng "tất cả các tài nguyên hydrocarbon nằm trong Đường 9 đoạn đều thuộc về Trung Quốc". Đây là điều Bắc Kinh đă tuyên bố và đang muốn biến nó thành hiện thực. Nh́n lại các sự cố trong 2017 và 2018, khi Trung Quốc ép Việt Nam dừng hợp tác với đối tác nước ngoài khai thác dầu ở vùng biển của Việt Nam, Hiebert cho rằng Bắc Kinh đang báo hiệu với Hà Nội về mục đích của ḿnh.
"Trung Quốc muốn Việt Nam hoặc là dừng hoàn toàn các hoạt động khai thác dầu khí ở Biển Đông, hoặc là hợp tác với Bắc Kinh", ông nói.
Theo Hiebert, Trung Quốc không chỉ sử dụng tàu khảo sát để ngăn cản Việt Nam khai thác dầu khí, mà c̣n áp dụng với Malaysia, ngay cả khi các hoạt động của Việt Nam và Malaysia nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của ḿnh. Với Philippines, từ đầu tháng 7 và tháng 8, Trung Quốc cũng đă điều hai tàu khảo sát Dong Fang Hong 3 và Zhang Jian hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, cách bờ biển phía đông nước này khoảng 80 hải lư.
"Chiến dịch dùng tàu khảo sát của Trung Quốc khiến cho tranh chấp ở Biển Đông trở nên phức tạp hơn. Các nước không chỉ xung đột về chủ quyền với các đảo và thực thể, mà giờ đây họ c̣n có xung đột về các tài nguyên", Hiebert nói.
Một lư do khác khiến Trung Quốc đưa tàu quay lại vùng biển Việt Nam, theo Lục Anh Tuấn, chuyên gia nghiên cứu chiến lược và an ninh khu vực tại Đại học New South Wales Canberra, Australia, là do t́nh h́nh ở Hong Kong đang bất ổn.
"Có thể Trung Quốc đẩy căng thẳng ở vùng nam Biển Đông của Việt Nam lên cao để giảm sự chú ư của dư luận quốc tế vào biểu t́nh ở Hong Kong", chuyên gia Tuấn nói.
Lục Anh Tuấn cho biết chính trị nội bộ của Trung Quốc là một trong các yếu tố chính tác động đến hành động của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tại Hong Kong, các cuộc biểu t́nh từ tháng 6 nhằm phản đối dự luật dẫn độ, trong đó cho phép dẫn độ nghi phạm tới các khu vực chưa kư thỏa thuận, bao gồm cả Trung Quốc đại lục, đă khiến trung tâm tài chính toàn cầu này rơi vào khủng hoảng. Trung Quốc coi các cuộc biểu t́nh là "mầm mống khủng bố" và có động thái răn đe khi tổ chức diễn tập với xe bọc thép ở Thâm Quyến, sát với Hong Kong. Nhiều nước đă bày tỏ lo ngại về diễn biến ở Hong Kong. Tổng thống Mỹ Trump hôm 18/8 c̣n cảnh báo nếu Trung Quốc sử dụng vũ lực với người biểu t́nh, đàm phán thương mại hai nước sẽ bị tổn hại.
Chuyên gia Tuấn cũng nhắc tới nguy cơ Trung Quốc đặt giàn khoan ở vùng nam Biển Đông của Việt Nam nhưng "không phải trong tương lai gần". Trung Quốc không muốn đẩy t́nh h́nh đi quá xa, mà khôn khéo thực hiện ư đồ dần dần. Trước khi Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN vào 2020, Trung Quốc sẽ không "tạo cớ" để Hà Nội kêu gọi các nước ASEAN đạt đồng thuận về vấn đề Biển Đông trong các cuộc họp cấp cao vào năm tới. Bắc Kinh cũng không muốn Mỹ và đồng minh có thêm lư do để tăng hoạt động ở Biển Đông.
Ông Tuấn nhận định tàu khảo sát Địa chất Hải Dương 8 của Trung Quốc sẽ không ở lại vùng biển của Việt Nam quá lâu v́ cần tiếp nhiên liệu và xử lư các vấn đề hậu cần khác. Trong dài hạn, Trung Quốc sẽ điều các tàu đến rồi đi, tiếp tục thách thức các lực lượng của Việt Nam ở Biển Đông. Ông lưu ư các lực lượng chấp pháp trên biển của Việt Nam cần kiềm chế, tránh để Trung Quốc lặp lại kịch bản ở băi cạn Scarborough năm 2012. Khi đó, Bắc Kinh đă đẩy căng thẳng lên cao và chiếm băi cạn của Philippines.
Theo Hiebert, khi Trung Quốc tỏ rơ thái độ coi thường luật pháp quốc tế, các nước ASEAN và các đối tác khác như Mỹ, Nhật Bản có thể tính đến việc trừng phạt các công ty liên quan của Trung Quốc.
"Lực lượng dân quân tham gia ngăn cản tàu của Việt Nam ở nam Biển Đông là lực lượng của nhà nước Trung Quốc và cả các công ty tư nhân. Họ có thể bị đưa vào danh sách cấm kinh doanh với các nước để cho thấy sự phản đối của cộng đồng quốc tế", Hiebert nói.
Giáo sư John Blaxland miêu tả cách Trung Quốc dùng các tàu khảo sát trên Biển Đông là một cách "bất chấp" để đ̣i yêu sách của ḿnh, dần dần biến những đ̣i hỏi trở thành "chính đáng". Cách hành xử của Bắc Kinh cho thấy sự tác động lớn và dài hạn với trật tự quốc tế.
"Với Việt Nam, việc Hà Nội thể hiện sự kiên tŕ chống lại các hoạt động của Trung Quốc là điều rất quan trọng. Với các nước khác, cần cho thấy sự thống nhất và quyết tâm phản đối", Blaxland nhấn mạnh.
|
|
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
