Mỹ báo động cao ở Iraq, sợ bị trả đũa

[Cupcake01]

Trong những cuộc tấn công rocket trước đó nhằm vào căn cứ Mỹ tại Iraq, các hệ thống phòng không bố trí tại đây không hề khai hỏa đánh chặn.



Mỹ đã đặt các lực lượng của họ ở Iraq trong tình trạng báo động cao và đề phòng các cuộc tấn công trả đũa sau vụ không kích ở Syria.
Các nguồn tin Arab cho biết, mức độ cảnh báo của lực lượng Mỹ tham gia liên quân quốc tế ở Iraq đã được nâng lên. Các nhà thầu của Mỹ ở căn cứ Balad phía bắc Baghdad đã được đặt trong tình trạng cực kỳ khẩn cấp. Tình trạng này có thể kéo dài trong vài ngày.
Những động thái này được đưa ra sau khi Mỹ đã phát động các cuộc không kích nhằm vào các lực lượng thân Iran ở Syria đêm 25/2 (theo giờ địa phương). Vụ tấn công nhằm đáp trả các cuộc tấn công tên lửa vào căn cứ của sân bay quốc tế Erbil ở khu vực Kurd ở miền bắc Iraq.

Trước đó, trong các vụ tấn công bằng rocket nhằm vào các căn cứ quân sự của Mỹ tại Iraq, hệ thống phòng không của Mỹ đã không được kích hoạt để ngăn chặn. Một câu hỏi được đặt ra là: Liệu tình trạng này có còn tiếp diễn nếu Mỹ bị tấn công trả đũa?
Vì sao hệ thống phòng không Mỹ "im như thóc"?
Trong bài viết đăng ngày 27/2 trên tạp chí Forbes, chuyên gia Paul Iddon đặt vấn đề: Mỹ đã triển khai các tên lửa phòng không tiên tiến tới bảo vệ binh lính của mình ở sân bay quốc tế Erbil (EIA) tại Iraq. Vậy tại sao chúng không phản ứng trong cuộc tấn công rocket gần đây nhất nhằm vào cơ sở này?

Trước đó, ngày 8/1/2020, Iran đã phát động Chiến dịch Martyr Soleimani (Liệt sĩ Soleimani), được đặt theo tên cố chỉ huy lực lượng Quds – Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) Qasem Soleimani – người thiệt mạng trong cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ ở Baghdad ngày 3/1.

Trong chiến dịch đó, các tên lửa đạn đạo của Iran đã được phóng đi nhằm vào lực lượng Mỹ đóng tại EIA và căn cứ không quân Al-Asad ở tỉnh Anbar, phía tây Iraq. Không có thiệt hại về người trong các cuộc tấn công này.
Tên lửa duy nhất rơi xuống Erbil đã không phát nổ nhưng các tên lửa được bắn đi trong đợt tấn công lớn hơn nhằm vào Al-Asad thì có. Hơn 100 lính Mỹ đồn trú tại đó đã bị chấn động não.
Không hệ thống phòng không nào có mặt tại hai địa điểm trên vào thời điểm diễn ra vụ tấn công.
Mỹ đã nhanh chóng khắc phục điều đó bằng cách triển khai các hệ thống phòng không tầm cao MIM-104 Patriot PAC-3, với khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo, tới cả 2 căn cứ trên. Đáng chú ý, được triển khai cùng với chúng còn có hệ thống phòng không tầm ngắn C-RAM (đánh chặn rocket, đạn pháo và đạn cối).

Ở nhiều phương diện, chiến dịch Martyr Soleimani, là cuộc tấn công một lần do Iran phát động trực tiếp nhằm lấy lại thể diện sau vụ chỉ huy cấp cao [về cơ bản là người có quyền lực lớn thứ hai tại Iran] bị ám sát.
Trong khi đó, các lực lượng ủy nhiệm dòng Shiite (do Iran hậu thuẫn) tại Iraq thường tấn công và quấy rối các căn cứ có lính Mỹ đồn trú bằng rocket tầm ngắn, theo những cách cho phép họ và thế lực hậu thuẫn ở Tehran có thể phủi trách nhiệm.
Những nhóm này hiện có kho vũ khí với các loại rocket có tầm bắn gia tăng, đầu đạn lớn hơn và độ chính xác cao hơn, nhờ một chương trình do Soleimani quá cố khởi xướng vào năm 2018.
Gần đây, họ được cho là đã đứng sau các cuộc tấn công bằng rocket nhằm vào binh lính Mỹ ở EIA. Đây là một diễn tiến lớn và là một bước leo thang tình hình do sân bay Erbil được đặt bên trong biên giới của vùng tự trị Kurdistan.
Cuộc tấn công rocket đầu tiên vào EIA được phát động từ tỉnh Nineveh của Iraq ngày 30/9/2020. Các quả rocket đã rơi xuống gần căn cứ nhưng không gây thương vong về người. Hệ thống C-RAM tại EIA đã không phản ứng.

Tiếp đó là vụ tấn công ngày 15/2 vừa qua. Một nhóm phiến quân đã xâm nhập vào vùng Kurdistan của Iraq và bắn 14 quả rocket cỡ 107mm nhằm vào EIA từ ngoại ô thành phố. Đây cũng là lần đầu tiên những quả rocket này rơi xuống các khu dân cư trong thành phố. Một nhà thầu (không mang quốc tịch Mỹ) đã thiệt mạng, trong khi 5 nhà thầu khác và một quân nhân Mỹ bị thương.
Tổng cộng 14 người, trong đó có các cư dân của thành phố, cũng hứng chịu thương vong. Một người trong số đó đã qua đời khoảng 1 tuần sau vụ tấn công.
Các hệ thống C-RAM - được triển khai để bảo vệ Đại sứ quán Mỹ ở Vùng xanh tại Baghdad – thường xuyên thắp sáng bầu trời đêm khi đánh chặn các rocket cỡ nhỏ và đạn cối.

Vậy tại sao các hệ thống C-RAM, với năng lực tương tự ở EIA, lại không làm điều tương tự?

"Hệ thống chống rocket đã được bố trí và hoạt động tại sân bay Erbil vào thời điểm diễn ra vụ tấn công, nhưng những quả rocket đã rơi xuống khu vực không nằm trong tầm bao quát của hệ thống này" – Tờ New York Times dẫn lời một quan chức quân sự Mỹ cho hay.
Trung tá Mỹ Scott Desormeaux cũng xác nhận rằng, hệ thống C-RAM ở Erbil đã không được khai hỏa khi vụ tấn công xảy ra. Tuy nhiên, theo ông Desormeaux, nó "cho phép chúng tôi theo dõi" các rocket đang bay đến.
Việc những quả rocket gây thương vong cho nhân sự tại căn cứ đã làm dấy lên câu hỏi về khu vực chính xác mà hệ thống này được bố trí để bảo vệ, và trong tình huống nào thì kíp vận hành được quyền khai hỏa để phản ứng.
"Patriot được thiết kế để đánh chặn tên lửa đạn đạo cỡ lớn, nhưng C-RAM tại Erbil có khả năng đánh chặn những quả rocket này" – chuyên gia phân tích an ninh Iraq Alex Almeida cho hay.
Hệ thống C-Ram bắn ra liên tiếp những quả đạn HEIT-SD 20mm để đánh chặn loạt rocket đang bay đến. Chúng được thiết kế để giảm thiểu các rủi ro tiềm ẩn có thể gây ra cho dân thường khi đạn của hệ thống bay qua hoặc bay gần các khu vực đô thị.
Tuy nhiên, ông Almeida cho rằng các hệ thống C-RAM ở EIA vẫn có thể gây nguy hiểm cho dân thường nếu chúng khai hỏa vào ban đêm.
"Có vẻ như C-RAM đã không được kích hoạt do lo ngại các quả đạn sẽ rơi vào máy bay chở khách ở sân bay Erbil hoặc trúng các tòa tháp chung cư cao tầng dọc đường Gulan ở phía tây bắc Erbi và các khu vực xa hơn về phía nam, gây ra những thương vong dân sự nghiêm trọng" – Ông Almeida nhận định.
Một số chung cư cao tầng và khách sạn lớn nằm cách EIA không xa, chẳng hạn như chung cư Park View ngay phía bên kia đường đối diện cổng sân bay, hay khu Empire mở rộng nằm cách EIA một quãng đường lái xe ngắn. Nhiều tòa nhà trong số này cao 20 tầng.
Trong khi đó, khu vực xung quanh Vùng Xanh ở Baghdad có ít nhà cao tầng hơn. Do đó, các quy tắc tấn công có lẽ không cho phép lực lượng Mỹ tại EIA khai hỏa đánh chặn số lượng tương đối nhỏ rocket.
"Trên lý thuyết, hệ thống C-RAM tại sân bay bao phủ hầu hết nửa phía tây bắc của Erbil", ông Almeida nói, "Vấn đề nằm ở các hạn chế liên quan tới việc tấn công mục tiêu ở khu vực đô thị đông dân cư với nhiều kiến trúc cao tầng".

Có lẽ trường hợp mà lực lượng Mỹ được phép kích hoạt hệ thống ở EIA là khi số lượng rocket lớn hơn nhiều được phóng đi trong một kịch bản như chiến tranh tổng lực.
Đối với tình huống đó, bất cứ thương tổn nào mà C-RAM có thể gây ra cho dân thường đều không thể so bì với những thương vong mà cuộc tấn công tên lửa đó có thể gây ra nếu không được ngăn chặn.
Đó có lẽ là phương án dự phòng mà quân đội Mỹ đã tính đến khi triển khai hệ thống này tới thành trì của người Kurd tại Iraq và có thể lý giải tại sao nó không được kích hoạt trong hai cuộc tấn công nhằm vào EIA kể từ khi được triển khai.
Ngoài kịch bản thảm khốc trên, C-RAM tại EIA có lẽ vẫn sẽ chỉ được sử dụng để theo dõi các quả rocket được bắn về phía căn cứ này trong tương lai, như Trung tá Desormeaux đã xác nhận trước đó, nhằm cảnh báo sớm cho lực lượng Mỹ tại đây tìm nơi trú ẩn.

VietBF @ Sưu tầm