|
Với bút hiệu Xuân Đỗ và bài "Hắn và cuốn Nhật Kư Đặng Thuỳ Trâm..." tác giả đă nhận giải danh dự Viết Về Nước Mỹ 2008. Ông định cư tại Mỹ theo diện H.O. và hiện là cư dân Riverside, nam California. Bài mới của tác giả là chuyện kể liên quan tới vụ án Huỳnh Văn Trọng, một điệp viên cộng sản nằm vùng leo tới chức Phụ Tá của Tổng Thống VNCH Nguyễn Văn Thiệu. Theo ghi chú của tác giả, đây là chuyện có thật, người kể chỉ thay đổi tên nhân vật.
* * *
Ông Trịnh và ông Tâm thân nhau từ hồi di cư vào Nam. Họ quen nhau thế nào người ta không rơ, nhưng hai gia đ́nh đều cùng về ngụ cư tại thành phố Đà lạt, nơi ông Trịnh làm nhân viên cho Sở Địa dư của Pháp c̣n ông bạn trồng rau bỏ mối cho các tiệm ăn vùng Chi Lăng. Gia cảnh hai ông tạm đủ ăn, con cái học chung trường mấy đứa đều giỏi. Hai bà vợ tần tảo cũng hạp tính nhau, cuối tuần cho tụi nhỏ ăn chung, cho hai ông chồng bữa nhậu thịnh soạn sau khi họ cùng đánh mấy ván cờ tướng mà ông Trịnh thường trên cơ người bạn.
Ít năm sau, ông Trịnh bị thôi việc v́ Pháp họ rút về nước, cơ quan ông giải thể, các con đă lớn, gia đ́nh dọn xuống Sài g̣n. Ông Tâm ở lại vẫn trồng rau nhưng cơ ngơi có khá hơn v́ mua được miếng đất hoang mấy năm sau đă lên giá. Họ vẫn giữ liên lạc. Ông Trịnh ít trở lại thành phố sương mù, nhưng ông Tâm có dịp hay về Sài g̣n, lần nào cũng ghé nhà bạn ḿnh ở chơi mấy bữa.
Tôi cũng dân di cư, nhà nghèo nên ở cùng hẻm với con ông Trịnh. Cùng lứa tuổi nên học chung trường, tôi và anh em thằng San đều dân Chu văn An. Thằng anh giỏi toán thi nhảy tú tài c̣n đậu hạng cao, sau vào quân y học ngành bác sĩ, thằng em kém tôi hai tuổi rất giỏi hai môn lư hóa sau vào Sư phạm 4 năm đưa đẩy thế nào về trường dạy lại. C̣n tôi chẳng giỏi môn ǵ, lại thích văn chương, cuối cùng đi lính được kéo về làm ngành viết lách.
Ông Trịnh có cô con gái vai trưởng nữ, anh con rể là một sĩ quan tác chiến ngành TQLC, đánh giặc quanh năm nhưng mỗi khi dừng quân hay về hậu cứ anh lại sáng tác, bài hay đăng trên mấy báo văn học ở Sài g̣n, có một tác phẩm được in nhiều người biết tiếng và coi anh như một nhà văn quân đội.
Ông Trịnh rất quư các bạn con ông, nhờ bà vợ kế (bà lớn đă mất v́ trọng bệnh) có sạp thịt heo ở chợ gần nhà nên anh em chúng tôi cứ ra nhà là có cơm ăn, học khuya ngủ lại không sao. Tôi chú ư có một ông người Bắc hay từ Đà lạt xuống, đám nhỏ hay kêu Bác Tâm. Lúc đầu tưởng là họ hàng sau biết họ là bạn của nhau. Ông khách hay ngủ lại trên gác sép, uống cà phê chơi vài ván cờ rồ́ lại xin phép chủ nhà đi có việc. Người chở ông thường là một tay xe ôm, đi đâu cứ đến khuya mới về. Có điều lần nào từ Đà lạt về cũng có một bao tải rau quả, trùng dịp tết có cả cành đào, nhưng bảo ăn cùng nhau bữa tối th́ lại hay khước từ. Ông Trịnh cũng nể bạn chẳng hề thăc mắc cũng chẳng nghi ngờ hay bạn ḿnh có đi mây về gió ǵ chăng, chỉ biết nếu ai để ư tay chở Honda lần nào cũng cùng khuôn mặt và h́nh như họ có biết nhau.
Lúc này chiến tranh đă đến hồi cao điểm, Việt Cộng khống chế các con lộ dẫn từ cao nguyên về Sài g̣n. Đường Đà lạt ngang Định quán hay bị giật ḿn, việc đi lại bằng xe đ̣ hên xui may rủi. Ông Tâm vẫn ghé thăm người bạn già, có điều lạ là sau Tết Mậu Thân đi lại có vẻ thường xuyên hơn, ông đi máy bay của Air Vietnam, h́nh như ông có kết hợp mua ít hàng tạp hóa v́ lúc này rau quả ế ẩm. Ông vẫn đi Honda ôm, chiều đi khuya về, có sẵn chỗ nằm cho ông trên gác sép như mọi lần. Ông Trịnh thấy bạn hơi khác trước, ít nói chuyện tay đôi dù thời gian ghé thăm có khi tới mấy ngày, đặc biệt ít đả động chuyện chính trị, h́nh như hạp nhau chuyện đánh cờ nhưng quan điểm chính trị dù cùng Bắc kỳ di cư nhưng ông bạn tỏ ra ghét Mỹ nhiều hơn là cộng sản.
Bẵng đi cả nửa năm không thấy ông Tâm ghé nhà, ông Trịnh tưởng bạn chắc đau ốm nên biên thư thăm hỏi. Không thấy hồi âm hai bên liên lạc tạm gián đọan. Sài g̣n lúc này đang bàn tán vụ báo đăng liên quan đến ổ t́nh báo lớn của cộng sản nằm trong Phủ Đầu Rồng, ông Trịnh vốn hay quan tâm chuyện chính trị nên theo dơi rất sát. Mỗi lần tôi ra nhà là thế nào ông cũng bảo tôi ngồi riêng hai bác cháu trao đổi vụ Huỳnh Văn Trọng, viên cố vấn của ông Thiệu là người của phía bên kia. Biết tôi làm ở cơ quan trung ương được đọc nhiều tin tức mật, bố thằng San khai thác triệt để, hay làm vài món nhậu dă chiến hai bác cháu ngồi uống chung. Các con ông ông chỉ cho đánh cờ tay đôi, ít khi ngồi uống chung, lúc này cao thủ cờ tướng đă xuống tay nhiều ván chịu thua em thằng San.
Một hôm khoảng giữa năm 69, vừa đi làm về, thằng San gọi điện thoại bảo tôi ra nhà gấp. Vào nhà cảnh nhà như đưa đám. Tưởng ông cụ mất hóa ra ông mới bị cảnh sát khám xét nhà và bắt đi từ tối qua. Tội ǵ không thấy nói, giam ở đâu không biết, hỏi gạn ông tổ trưởng th́ h́nh như nhà ông Trịnh có chứa...cộng sản nằm vùng. Việc của tôi lúc này là xem ông bị đưa đi đâu đề c̣n thăm nuôi và hỏi ra sự t́nh. Ông cụ lại cao máu không có thuốc men cũng dễ đột tử.
Tôi có quen mấy bạn làm bên an ninh, trong số này có anh bạn nhà văn Thảo Trường, nhờ anh t́m dùm manh mối. Ông Trịnh bị đưa về cảnh sát đặc biệt của Tổng nha đường Nguyễn Trăi, không cho thăm gặp v́ c̣n trong ṿng điều tra liên quan đến một vụ gián điệp lớn. Bó tay.
Nhưng mười ngày sau họ cho thăm và bảo người nhà tiếp tế thuốc cao máu. Thằng San lúc này là sinh viên năm cuối của quân y được nhà cử đi thăm. Mặc đồ sĩ quan, mấy tay cảnh sát có sự thông cảm dù không khí có căng thẳng. Thằng con không nhận ra bố, ông cụ chắc bị ăn đ̣n trông như cái mền rách. Quả thật ông Trịnh than bị hỏi cung tra tấn đau quá, dặn con về gặp cậu Tê (tên nhà hay gọi tôi) kiếm chỗ chạy để họ đừng đánh, chứ không chắc bố chết mất. Thằng San sót ruột thấy bố ḿnh có tội ǵ đâu lại bị tai bay vạ gió, ông cụ buột miệng cũng tại...bác Tâm.
Tại ai cứ để đó, lúc này phải lo cứu ông. Cả nhà th́ bối rối nhưng tôi tin tôi làm được. Biết người phụ trách mảng điều tra này là trung tá Nguyễn Mâu, vừa là phụ tá về cảnh sát đặc biệt của tổng nha, ông được quân đội phái sang, rất có uy tín và trở thành hung thần của các mạng lưới nằm vùng của cộng sản. Vụ Huỳnh văn Trọng đổ bể ông được Tông tông giao cho chấp pháp, không ai có quyền xin sỏ can thiệp v́ ông này rất sạch. Cũng cần nói không có con mắt tinh tường của Nguyễn Mâu, nhạc sĩ phản chiến TCS đă vào hộp từ lâu và số phận sẽ phải chờ đến tháng tư đen.
Tôi gặp ngay xếp lớn của tôi nguyên là giám đốc cảnh sát đô thành thời tướng Loan, kể lể sự t́nh và xin ông gọi phôn giới thiệu cho gặp Nguyễn Mâu, chủ yếu là xin nhân viên của ông đừng...đánh bố thằng San, không xin ǵ thêm. May mắn là ông cho chúng tôi gặp. Ba thằng tôi, một là con đẻ, một con rể, một là bạn của gia đ́nh. Tôi mở lời và đi thẳng vào vấn đề, được ông hứa sẽ chỉ thỉ cho nhân viên chấm dứt việc đánh đập và yêu cầu ba đứa tôi làm đơn bảo lănh sinh mạng chính trị cho ông Trịnh. Từ đây tôi có thiện cảm với NM dù không ưa cái lối tra tấn kiểu cộng sản của nhân viên dưới quyền.
Lần thăm gặp sau, ông Trịnh cho biết đă được chuyển pḥng, không bị đánh, tự viết lời khai và chờ ngày ra ṭa, xét cho cùng tội t́nh ǵ chưa rơ, ông Trịnh vẫn chỉ là con tép riu. Họa vô đơn chí ít tháng sau con rể của ông trong một cuộc hành quân trực thăng vận tại rừng dừa Bến Tre, anh đă anh dũng hi sinh được quân đội truy tặng cấp tá và gắn bảo quốc huân chương trên quan tài.
Con cá lớn là bác Tâm đă vào rọ, không ngờ ông lại là móc xích quan trọng trong đường dây t́nh báo chiến lược của cộng sản gài vào nam từ hồi 54. Ông hay về Sài g̣n là để họp và nhận chỉ thị. Ông chọn chỗ ông Trịnh vừa thân vừa an ninh, cảnh sát ít nḥm ngó v́ dân nhà binh chúng tôi hay lui tới. Ông bị bắt v́ vụ Huỳnh Văn Trọng (điệp viên cộng sản gài lại, leo cao tới chức phụ tá Tổng Thống Thiệu). Kẻ tố cáo lại là người hay đến nhà ông Trịnh đón ông đi bằng xe ôm mỗi khi ông về Sài g̣n. Vậy là mối quan hệ giữa ông Tâm với ông Trịnh đổ bể.
Ông Trịnh th́ t́nh ngay lư gian, cảnh sát cho ông là ngoan cố, chứa bạn cả chục năm mà cứ khai không biết hành tung, khổ nỗi là ông không biết thật cho nên càng quanh co càng dễ lănh đ̣n đau. Thêm một chi tiết về lư lịch bản thân ông không nói cho các con là bác của thằng San tức anh trai ông Trịnh đă thoát ly theo kháng chiến từ thời đầu, về sau làm tới thứ trưởng bộ trưởng giáo dục của miền Bắc (ai quê Hải Dương đều biết ông này),. Cảnh sát ḍ t́m được mối liên hệ này và càng tin ông Trịnh là cảm t́nh viên của ông Tâm hoặc chính ông cũng là một tay trong.
Hôm ṭa xử, mấy con ông và tôi có dự. Ông bị kêu án nhẹ nhất 5 năm, bác Tâm 18 năm. Trừ thời gian tạm giam ông thọ án thêm hai năm nữa. Ông được đưa về Chí Ḥa, tiện cho việc thăm nuôi, số c̣n lại những người cộng sản thứ thiệt bị đưa ra Côn Đảo.
Từ ngày ông về nhà tôi ít liên lạc với gia đ́nh, một phần thằng San đổi đi xa măi Sư đ̣an 23 ở Ban Mê Thuột, anh con rể nhà văn th́ đă biệt xa, chú em đă có gia đ́nh ra ở riêng, bản thân ông th́ bác cháu cũng khó nói chuyện, có cái ǵ vô h́nh làm ông và tôi ngăn cách.
Rồi tháng Tư 1975 ập đến, thằng San cùng vợ nhanh chân xuống tàu di tản, chú em kẹt lại nhưng vài năm sau cũng vượt biển sang Cali, tôi chậm chân uống nước đục đi tù không án ra măi miền Bắc.
Nghe nhà tôi kể lại, gia đ́nh ông Trịnh lại lên hương, bỗng dưng được kể là có công với cách mạng. Nhưng ông lúc này cũng già lại bệnh tật và hệ lụy hồi bị tra tấn nên chẳng tham gia ǵ ngoài chân tổ trưởng miễn cưỡng phải nhận, bà vợ vẫn bán thịt heo bọn cai thuế có sự nể v́. Chỉ ba cô con gái con bà sau lúc này đẹp như trăng rằm, nhờ lư lịch gia đ́nh lần lượt ba chị em đều vào trường Y thành phố, nói cho ngay tụi nhỏ cũng có ḍng xưa nay anh em nó đều học giỏi, khả năng chúng nó trội hơn nhiều so với bọn con ông cháu cha quyền chức đỏ.
Mười hai năm sau tôi từ nhà tù trở về thành phố, vật đổi sao dời người xưa cảnh cũ quay đi ngoái lại cũng chẳng c̣n ai. Bà vợ tôi nhắc tôi đi thăm ông Trịnh lúc này ông đang bị ung thư thời kỳ chót. Lần đầu gặp ông, ông rất vui v́ chắc ông nhớ lại thời các con ông và tôi chơi chung học chung nay th́ chúng đă ngh́n trùng xa cách. Lần sau th́ ông đă quá yếu, thăm hỏi xong bỗng ngoắc tôi lại gần, vừa ngó quanh xem không có ai, ông thều thào, anh nên t́m đường mà đi, sống với chúng nó không nổi đâu. Tôi gật đầu ra dấu tôi hiểu. Cảm xúc ngay lúc đó tôi nhận biết ông c̣n quí tôi và điều làm tôi nhẹ ḿnh là ông vẫn không phải là người của phía bên kia. Người sắp chết bao giờ cũng nói thật và chí t́nh. Tôi cúi xuống hôn ông như một người con giống lần từ giă bố tôi. Mấy ngày sau ông mất.
Năm năm sau khi sang được Cali bằng con đường người Mỹ t́m dùm cho anh em chúng tôi những cựu tù cộng sản, tôi học lại chuyện này với mấy cậu con, các bạn tôi h́nh như giờ này mới thực sự hiểu bố. Quả thật trong chiến tranh cốt nhục tương tàn, người Nam kẻ Bắc kẹt giữa hai lằn đạn ngay cha con cũng khó hiểu nhau.
Có một chi tiết mà sang đây tôi mới được em thằng San cho biết, bác Tâm sau 75 từ Côn Đảo trở về, bác được tiếp đón linh đ́nh cùng nhóm Vơ Thị Thắng, sau về Đà lạt được sắp xếp vào chức phó thị ủy thành phố, có điều hai gia đ́nh đă hết thân h́nh như ông Trịnh c̣n ấm ức điều ǵ đó với ông bạn mà tôi ngờ rằng vốn đă biết chẳng cùng chung lối mà sao chỗ bạn hiền nỡ tâm để họa cho nhau.
Đỗ Xuân Tê
VB
|
|
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
