‘Chia nhỏ phiếu bầu’

Hôm 02/08, biện lý đặc biệt của Cơ quan lập pháp New York, ông Jeffery Wice, đã cung cấp thông tin cho những người tham dự Hội đồng các Nhà lập pháp Tiểu bang Quốc gia (NCSL) về án lệ Merrill kiện Milligan, một vụ án được đệ lên trước Tối cao Pháp viện có khả năng thay đổi việc tái phân chia địa hạt bầu cử của tiểu bang sớm nhất là vào ngày 02/10.

Ông Wice nói rằng trong năm 2013, Tối cao Pháp viện đã bãi bỏ Mục 5 của Đạo luật Quyền Bầu cử (VRA), nhưng giữ nguyên Mục 2.

Theo ông, mục đó cấm “chia nhỏ phiếu bầu” vốn “là hành động phân tán khối thiểu số thành nhiều địa hạt bầu cử, nơi họ sẽ tạo thành một nhóm bỏ phiếu thiểu số không đáng kể.”

Nếu một tiểu bang thực hiện việc tái phân chia gây ra tình trạng chia nhỏ phiếu bầu, thì các cử tri có thể thách thức tiểu bang đó miễn là đáp ứng được ba yếu tố.



Biện lý đặc biệt cho Cơ quan lập pháp New York, ông Jeffery Wice (bên phải), trình bày tại Hội nghị thượng đỉnh của Hội đồng các Nhà lập pháp Tiểu bang Quốc gia (NCSL) năm 2022 ở Denver, Colorado, hôm 02/08/2022.

Thứ hai, nhóm thiểu số này thống nhất bỏ phiếu và có cùng quan điểm về loại ứng cử viên bầu chọn và luật mà họ muốn ban hành.

Và thứ ba — và là quan trọng nhất theo ông Wice — các cử tri phải cho thấy được việc bỏ phiếu phân cực về chủng tộc “nơi mà cử tri da trắng luôn đánh bại các ứng cử viên được các cử tri khối thiểu số lựa chọn.”

Ông Wice tiếp tục chỉ ra rằng ¼ dân số của Alabama là người gốc Phi Châu và trong nhiều thập niên, [tiểu bang này] chỉ có một địa hạt bầu cử khối đa số là người gốc Phi Châu.

Hồi tháng 11/2021, Alabama ban hành kế hoạch tái phân chia địa hạt bầu cử Quốc hội với một địa hạt khối đa số là người gốc Phi Châu. Sau khi các địa hạt bầu cử mới được công bố, ba nhóm nguyên đơn đã đệ đơn kiện Tổng thư ký tiểu bang John Merrill, và Chủ tịch tái phân chia Hạ viện và Thượng viện.

Cụ thể, các nguyên đơn lập luận rằng các bản đồ địa hạt bầu cử Quốc hội vi phạm Mục 2 của VRA khi tập trung cử tri gốc Phi Châu vào Địa hạt bầu cử Quốc hội số 7, và chia các cử tri gốc Phi Châu còn lại vào ba địa hạt bầu cử riêng biệt.

Các nguyên đơn sau đó yêu cầu Pháp viện hủy bỏ bản đồ Quốc hội này và vẽ các địa hạt bầu cử mới với một địa hạt bầu cử thứ hai có khối đa số là người gốc Phi Châu.

Hôm 24/01, một tòa án địa hạt có ba thẩm phán đồng thuận rằng kế hoạch của Alabama vi phạm quyền của bên nguyên theo Mục 2 của VRA, nhưng Alabama đã kháng cáo phán quyết này lên Tối cao Pháp viện với lập luận rằng quy trình vẽ bản đồ đó là “trung lập về chủng tộc,” và rằng họ không có nghĩa vụ phải tạo thêm một địa hạt bầu cử có khối đa số là người thiểu số.

“Trong suốt quá trình tố tụng, một sự thật không thể tranh cãi đã được phơi bày. Hàng triệu bản đồ minh họa được tạo ra bởi một số chuyên gia của nguyên đơn sử dụng thuật toán được lập trình để không xem xét về chủng tộc, đã không hề cho ra một kế hoạch với hai địa hạt bầu cử gốc Phi Châu có khối đa số là người thiểu số,” ông Wice báo cáo về đơn kháng cáo của Alabama.

Alabama lập luận thêm rằng theo điều khoản Bảo vệ Bình đẳng của Hiến Pháp, “việc tái phân chia địa hạt bầu cử dựa trên chủng tộc bị nghi ngờ về mặt Hiến Pháp. Do đó, VRA không thể yêu cầu thành lập thêm một địa hạt bầu cử có đa số là người thiểu số nếu cách duy nhất để đạt được điều đó là ưu tiên chủng tộc hơn các tiêu chí tái phân chia truyền thống khác.”

Thêm vào đó, Alabama nói rằng họ trung lập về chủng tộc khi vẽ các bản đồ này, và chỉ khi sử dụng các tiêu chí dựa trên chủng tộc thì hai địa hạt bầu cử của người thiểu số mới được hình thành.

Do đó, vì không có ý định chia nhỏ quyền bỏ phiếu của khối thiểu số, Alabama không vi phạm VRA.

Hôm 02/02, Tối cao Pháp viện đã tạm hoãn thi hành lệnh sơ bộ do hội đồng ba thẩm phán đưa ra và đồng ý xét xử vụ kiện trong phiên tiếp theo, bắt đầu vào tháng Mười.

Ông Wice kết luận rằng sau khi Pháp viện đồng ý xét xử vụ kiện, các nhóm quyền bỏ phiếu đã bày tỏ sự phẫn nộ và cáo buộc tòa án cao cấp này đang cố gắng làm suy yếu VRA hơn nữa.

Và, ông Wice nói rằng nếu Tối cao Pháp viện đồng ý với cách giải thích của Alabama về Mục 2 của VRA, các nguyên đơn trong tương lai sẽ gặp khó khăn hơn khi tiếp tục các cáo buộc chia nhỏ phiếu bầu.

Ông Wice kết luận rằng quyết định của Pháp viện về tương lai của việc tái phân chia địa hạt bầu cử, đặc biệt là liên quan đến chủng tộc, sẽ giải quyết và có thể thay đổi cách mà các tiểu bang thực hiện tái phân chia địa hạt bầu cử trong tương lai.

Khánh Ngọc