30 năm trước, khi c̣n là học sinh tiểu học, mỗi buổi sáng tôi đều đến bến sông quê lên chuyến đ̣ ngang qua phố học. Sông quê ngày ấy, trừ mùa mưa lũ, thời gian c̣n lại trong năm lúc nào ḍng nước cũng trong xanh, nam thanh nữ tú trong làng thường hẹn nhau ra bờ sông chơi tṛ đuổi bắt. Bờ sông ngày ấy lau sậy chen chúc trổ cờ viền trắng dọc theo những hàng dừa nước tươi xanh ngút ngàn đằm ḿnh trong nước biếc. Sông quê ngày ấy như một cô thôn nữ hồn nhiên trong sáng biết nhường nào!
Ḍng sông quê ngày ấy bây giờ đă lọt vào ḷng phố. Tôi trở về trên chiếc cầu ván đóng đinh bắc ngang qua một ḍng nước đen ng̣m, đầy rác thải, nồng nặc mùi cống hầm. Tôi sững sờ, không nhấc chân lên khỏi ván cầu, đứng yên quan sát đôi bờ. Bến đ̣ xưa nay đă là đầu cầu ván, nhô cao hàng quán và nhà tầng. Thay cho dừa nước, bờ lau ngày nào nay là những bức tường bê tông lạnh lùng, khô cứng.
Tiếng c̣i xe máy làm tôi bừng tỉnh chạy vội qua cầu, thở dài theo tiếng kêu thầm: Ôi sông ơi!
Dưới hiên nhà cũ, nằm lọt thỏm giữa ḷng nhà phố, hằng đêm tôi phải quen dần cái mùi bốc lên từ ḍng sông quê đang gồng ḿnh trong quá tŕnh phố hóa. Đă nhiều năm rồi, hàng ngày di chuyển đi về trên chiếc cầu ván bắc qua sông mà ḷng cứ nhói đau; giấc mơ nạo vét cải tạo ḍng sông ngày một thêm trĩu nặng.
Gần đây, tôi loáng thoáng nghe được thông tin có nhà đầu tư nào đó đă vẽ nên dự án mua lại ḍng sông để cải tạo thành điểm nhấn phục vụ du lịch cộng đồng. Chậm c̣n hơn không. Ôi nếu dự án này được hiện thực hóa thành công th́ sông quê sẽ “lên phố”. Con cháu tôi sẽ phơi phới tâm hồn mà tập trung trí lực góp sức dựng xây giàu đẹp quê nhà.
Nhật Cầm