03/20/20
(Lưu ư: Tôi dùng hai chữ tiếng Anh trong bài này để viết cho nhanh : test -thử nghiệm, và kit - thuốc làm sẵn để thử người ta xem có bị bệnh đặc biệt nào đó.
Một vài chữ tắt tôi dùng thường xuyên trong bài:
CDC: Centers for Disease Control and Prevention (Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh)
WHO : World Health Organization (Tổ Chức Y tế Quốc Tế)
FDA: U.S. Food & Drug Administration (Cơ Quan Thuốc men và Thực Phẩm Mỹ)
Bệnh dịch coronavirus phát xuất từ Wuhan, Hubei, China vào giữa tháng 11 năm 2019 (căn cứ theo Trung Cộng). Tính đến ngày 15-Tháng 3, 7 giờ tối Greenwich Mean Time, th́ trên thế giới có 167,759 người bị nhiễm dịch, 6,485 người chết, và 76,598 người hồi phục.
Riêng ở Mỹ, bệnh nhân đầu tiên phát hiện bị dịch vào ngày 02-Tháng Giêng-2020. Trong hai tháng kế tiếp, đến ngày 01-Tháng 3, số người bị nhiễm "chỉ là" 76 người. Từ 1-Tháng 3 cho đến 14-Tháng 3, số người bị nhiễm gia tăng từ 76 đến 2,340 người.
Lư do số người bị nhiễm ở Mỹ quá ít trong ṿng hai tháng đầu, 76 người, v́ Mỹ không có biện pháp đề pḥng & phát hiện coronavirus. Chỉ bắt đầu vào ngày 01-Tháng 3, sau khi các tiểu bang bắt đầu thử test th́ con số bệnh nhân phát hiện mới nhẩy vọt gần 2,300 người trong ṿng hai tuần.
Trump hoàn toàn không chuẩn bị nước Mỹ đối phó với dịch coronavirus. Ngược lại, Trump c̣n liên tiếp tuyên bố cả chục lời láo khoét như coronavirus chẳng có ǵ là nghiêm trọng, Mỹ sẽ chận đứng dịch corona ngay lập tức, Mỹ có vô số "kit" thuốc sẵn sàng để test tất cả mọi người,... Trong diễn văn duy nhất nói chuyện với công chúng về coronavirus vào ngày 11-Tháng 3, Trump tuyên bố thêm nhiều điều láo.
Tôi liệt kê theo thứ tự ngày tháng về sự ngu xuẩn, thiếu kiến thức, bất tài, không chuẩn bị của Trump đối phó với dịch coronavirus:
-24/Feb/2020: Trump khoe vô căn cứ là t́nh h́nh bệnh coronavirus đă được kiểm soát chặt chẽ. Trump tweeted: "The Coronavirus is very much under control in the USA."
Kiểm chứng: Khi Trump tweet th́ không thể nào biết coronavirus lan truyền trên nước Mỹ nhanh chóng đến chừng nào v́ Mỹ chỉ có một số rất ít người được test xem có bị hay không. Bằng chứng là chỉ hai tuần sau, con số nhẩy vọt từ 53 người lên đến hơn 1000 người và 31 người chết.
-26/Feb/2020: Xem thường sự nguy hại của coronavirus, Trump tuyên bố sai lầm coronavirus giống như bệnh cảm cúm flu. Trump nói: "Bệnh này là cảm cúm, giống như cảm cúm" - "This is a flu. This is like a flu."
Kiểm chứng: Coronavirus không như cảm cúm v́ Y khoa chưa biết nó tai hại như thế nào, làm cách nào để trừ khử nó. Coronavirus tàn khốc hơn cảm cúm v́ trong khi tỷ lệ gây bệnh của cảm cúm là một người sang một người , coronavirus gây từ một sang gần ba người. Tỷ lệ người chết của cảm cúm là 0.1%. Mặc dù chưa biết đích xác, tỷ lệ người chết của coronavirus - căn cứ theo WHO - là hơn 3%, 30 lần hơn cảm cúm.
Tôi cho thí dụ bằng con số để thấy khả năng tàn khốc của coronavirus: CDC ước lượng kể từ năm 2010, mỗi năm số người Mỹ chết v́ cảm cúm là từ 12,000 đến 61,000 người. Giữa hai số này, tôi lấy thí dụ b́nh quân mỗi năm số người chết v́ cảm cúm ở Mỹ là 30,000 người.
Nhân 30,000 lên gấp 30 lần cho dịch coronavirus th́ mỗi năm số người chết ở Mỹ có thể là 900,000 người, không thể nào giống như cảm cúm.
-26/Feb/2020: Một lần nữa, nói vô căn cứ, Trump tiên đoán là ca nhiễm coronavirus sẽ xuống c̣n zero: "Số người nhiễm dịch không gia tăng, sẽ xuống đáng kể. Chúng ta có 15 người bị, trong ṿng vài ngày con số này sẽ giảm gần zero, chứng tỏ là chúng ta đối phó với dịch này rất hiệu quả" - " We're going very substantially down, not up. And again, when you have 15 people, and the 15 within a couple of days is going to be down to close to zero, that's a pretty good job we've done."
Kiểm chứng: Khi phát biểu, con số 15 người bị coronavirus trên toàn nước Mỹ Trump đưa ra là sai lầm, số đúng là 60. Một chi tiết đơn giản thế mà Trump c̣n nói sai th́ làm thế nào có thể tin Trump.
-26/Feb/2020: Trump nói: "Chúng tôi đang test tất cả mọi người cần phải test" - "We're testing everybody that we need to test" . Một tuần sau vào ngày 6 Tháng 3, Phó tổng Thống Mike Pence hứa là Mỹ sẽ có khoảng 1.5 triệu kit để test.
Kiểm chứng: Đây là câu nói láo "động trời" nhất của Trump, và của Pence. Vài ngày sau khi Phó Tổng Thống Pence tuyên bố, báo Atlantic điều tra cho thấy Mỹ chỉ test có 13,953 người! Số người Mỹ đă được test chỉ là hột cát trên sa mạc. Cả chục ngh́n người muốn test nhưng không được test.
Ṭa Bạch Cung điều trần trước Quốc Hội là trong bẩy tuần đầu khi dịch coronavirus phát hiện, Mỹ test được 11,000 người. Để so sánh, số người Hàn Quốc test trong một ngày - 20,000 người - gần bằng gấp đôi số người Mỹ test trong 49 ngày đầu tiên khi dịch phát giác!
Đài truyền h́nh CNN đưa ra dữ kiện của CDC trong ngày 11- Tháng 3: CDC không test đến một người. Số người được test là zero! (Cùng trong ngày này, chỉ có 8 người được các cơ quan y tế khác test trên toàn nước Mỹ).
Tại sao Mỹ quá trễ năi trong việc chế tạo kit thử coronavirus? Có nhiều lư do: lănh đạo bất tài, ngân sách cắt giảm, máy móc thiếu sót, Trung Cộng từ chối không gửi mẫu coronavirus để Mỹ bắt tay ngay trong việc t́m cách chữa trị, và điểm chính yếu là các nhà thương Mỹ không thể nào tự ư t́m thuốc pḥng ngừa nếu không được FDA và CDC cho phép.
-27/Feb/2020 và 3/Mar/2020: Trump nói không cần phải chữa trị, phép nhiệm mầu sẽ làm coronavirus tan biến. Trump nói: "Nó sẽ biến mất. Một ngày đẹp trời - như là phép nhiệm mầu - nó sẽ biến mất" - "It's going to disappear. One day -- it's like a miracle -- it will disappear" (27/Feb), và: "Nó sẽ đi luôn không trở về. Cứ b́nh tĩnh. Nó sẽ đi luôn không trở về" - "It will go away. Just stay calm. It will go away." (03/Mar).
Kiểm chứng: Trấn an dân chúng bằng "phép nhiệm mầu" sẽ xẩy ra! Như thế th́ cần Tổng Thống làm ǵ?
-2/Mar/2020: Trump nói Mỹ sẽ chế tạo tiêm chủng trừ khử nhanh chóng. Trump nói: "Tôi họp với nhiều hăng thuốc Tây và họ sẽ chế tạo tiêm chủng trong thời gian nhanh chóng" - "We had a great meeting today with a lot of the great companies and they're going to have vaccines, I think relatively soon."
Kiểm chứng: Giám Đốc CDC đă nói với Trump trước đó là phải mất một hay một năm rưỡi Mỹ mới phát minh ra tiêm chủng trừ khử coronavirus, thế mà Trump không nghe, chọn nói láo.
Từ lúc thuốc sáng chế cho đến lúc được FDA chính thức công nhận bán ra cho dân chúng dùng, thời gian phải mất ít nhất từ hai đến năm năm. Sau khi sáng chế, họ phải thử trên bệnh nhân. Phải t́m bệnh nhân t́nh nguyện dùng thử thuốc rồi với sự hợp tác của bác sĩ, nhà thương, mọi điều trị (trong một thời gian rất lâu dài) ghi lại trên giấy tờ để có hồ sơ chứng tỏ thuốc hiệu nghiệm. Nếu kết quả khả quan th́ lúc ấy hăng thuốc mới nộp dữ kiện cho FDA để FDA cho phép bán cho dân chúng. V́ thế, nói trong vài tháng nước Mỹ sẽ tung ra thuốc trừ khử dịch coronavirus là chuyện hoang đường.
-11/Mar/2020: Trump lên TV nói chuyện với dân chúng Mỹ về coronavirus. Diễn văn đă viết sẵn không cần suy nghĩ, Trump chỉ đọc lại trên teleprompter, thế mà ư tưởng Trump không rơ ràng, sai trật, đôi lúc hoàn toàn không đúng. Ṭa Bạch Cung phải đính chính và sửa đổi những lời Trump đă phát biểu sau khi các cơ quan truyền thông truyền h́nh yêu cầu xác định những điều Trump tuyên bố có đúng hay không:
TRUMP: “Mỹ sẽ cấm tất cả du lịch từ Âu Châu, ngoại trừ Anh Quốc, trong 30 ngày tới" - "We will be suspending all travel from Europe, except the United Kingdom, for the next 30 days.”
Kiểm chứng: Nhiều điều sai trong câu này, căn cứ theo đính chính của Ṭa Bạch Cung:
1. Công dân Mỹ hay thường trú nhân Mỹ có thẻ xanh vẫn có thể bay từ Âu Châu về Mỹ.
2. Công dân các nước Romania, Croatia, Ukraine nằm trong trường hợp ngoại lệ, tuy là ở Âu Châu, vẫn được bay vào Mỹ.
3. Ai cũng không hiểu tại sao Anh lại được ngoại lệ, được vào Mỹ như thường th́ hai ngày sau, chính quyền Trump tuyên bố Anh cũng bị cấm vào Mỹ!
TRUMP: Trump nói cả người lẫn hàng hóa đều bị ngăn cấm vào Mỹ: “ Sự ngăn cấm này không những áp dụng cho số lượng hàng hóa khổng lồ nhập cảng vào Mỹ , mà c̣n áp dụng trên một số thứ khác sẽ quyết định sau" - "These prohibitions will not only apply to the tremendous amount of trade and cargo, but various other things as we get approval.”
Kiểm chứng: Câu này sai 100% v́ Ṭa Bạch Cung liền sau đó đính chính là lệnh cấm chỉ áp dụng cho người ta, không áp dụng cho hàng hóa.
TRUMP: Trump nói không đúng lời với các Giám đốc trong ngành y tế. Trump nói: "Tôi họp với các giám đốc của ngành bảo hiểm y tế và họ đồng ư là không tính tiền bệnh nhân chữa trị dịch coronavirus" - " I met with the leaders of health insurance industry who have agreed to waive all copayments for coronavirus treatments".
Kiểm chứng: Ngành bảo hiểm y tế đính chính là Trump nói sai. Họ chỉ đồng ư miễn phí cho người thử test xem có bị coronavirus hay không, chứ không phải là miễn phí chữa trị người bị dịch.
Đă có thời gian để chuẩn bị chi tiết tường tŕnh cho dân chúng, phải có phụ tá chuẩn bị chi tiết cho bài diễn văn, bài diễn văn chỉ có mười phút, thế mà Trump cung ứng nhiều chi tiết sai lầm. Thảo nào mà khác với các Tổng Thống Mỹ khác, Trump rất ít xuất hiện trên TV tường tŕnh t́nh h́nh quốc gia cho dân chúng v́ TV chứng tỏ Trump là Tổng Thống ngu xuẩn nhất nước Mỹ.
-12/Mar/2020: Trump truyên bố là bất cứ người nào từ Âu Châu đến Mỹ đều bị test. Trump nói : "Nếu một công dân Mỹ hay bất cứ người nào đến Mỹ, Mỹ sẽ test người đó. Chúng ta đă có hệ thống thiết lập sẵn để test người đến Mỹ có bị coronavirus hay không" - "If an American is coming back or anybody is coming back, we’re testing. We have a tremendous testing set up where people coming in have to be tested.” (Ngữ vựng của Trump nghèo nàn như con nít, câu nào Trump cũng dùng chữ "tremendous" -tạm dịch là..."hết sẩy"!).
Kiểm chứng: Câu này hoàn toàn sai. Mỹ không có hệ thống thiết lập sẵn ở phi trường để test người vào Mỹ bị coronavirus. Mỹ không đủ kit test người trong nước th́ làm sao có kit để test người bay vào Mỹ?
Phương thức khám xét người vào Mỹ bây giờ chỉ là hỏi người ấy đă viếng thăm quốc gia nào, check nhiệt độ có nóng không, quan sát xem họ có bị ho hay khó thở, chứ không phải dùng kit test coronavirus.
-12/Mar/2020: Trump truyên bố “Việc test coronavirus đang được thi hành nhanh chóng" - "The testing has been going very smooth.” và : “Nếu một người đến đúng cơ quan, đúng vùng, th́ sẽ được test" - "If you go to the right agency, if you go to the right area, you get the test.”
Cả hai câu trên đều không đúng sự thật. Dr. Anthony Fauci, Giám Đốc của National Institute of Allergy and Infectious Diseases, thú nhận là "hệ thống test người bị dịch coronavirus (ở Mỹ) thất bại".
Nước Mỹ hiện giờ thiếu kit thử coronavirus trầm trọng, không phải ai muốn test là được test. Sáng nay khi viết bài này tôi đọc tin Heidi Klum, cô làm giám khảo cho chương tŕnh America's Got Talent có dấu hiệu cảm cúm, muốn test xem có bị coronavirus hay không. Cô ta đi hai bác sĩ và họ phải xin lỗi v́ không một ai có kit để thử!
Con người Trump quá láo khoét, tưởng không thể nào láo khoét hơn được nữa, th́ vào ngày 13-Tháng 3 ở một cuộc họp báo, khi phóng viên nêu ra là nước Mỹ thất bại không đối phó được với dịch coronavirus, không ai biết là bao nhiêu người bị dịch -lư do chính yếu là v́ thiếu thuốc thử test trầm trọng-, Trump đổ lỗi cho... chính quyền Obama, tuyên bố: "Tôi không có trách nhiệm một tí nào hết- “I don't take responsibility at all”!
Trump trong cương vị Tổng Thống lănh đạo quốc gia, hành động ngu xuẩn, kiến thức nông cạn, tuyên bố láo lếu về coronavirus làm nước Mỹ thất bại trong việc chống dịch coronavirus (chưa kể Trump tạo ra một khủng hoảng giả tạo làm dân chúng thi đua mua tích trữ, tạo khan hiếm nhu yếu phẩm), thế mà Trump không nhận trách nhiệm của ḿnh mà lại đổ lỗi cho Obama! Chưa hết, Obama không phải là người duy nhất Trump đổ lỗi tạo ra bệnh dịch coronavirus, mà Trump c̣n:
- đổ lỗi cho China là nguồn gốc truyền dịch coronavirus.
- đổ lỗi cho chiếc cruise Diamond đang bị phong tỏa ở Nhật-Bản v́ nó làm cho một số đông du khách Mỹ bị coronavirus (Ngày 22/02/2020, Trump nổi giận khi 14 người Mỹ bị coronavirus trên tầu Diamond được mang trở về Hoa Kỳ mà không cho Trump biết).
- đổ lỗi cho Âu Châu v́ người Âu Châu mang coronavirus xâm nhập vào Mỹ.
- đổ lỗi cho cơ quan CDC không có đủ test kit (Trump là "xếp" của CDC!).
- đổ lỗi cho dân Mỹ không đến đúng nơi đúng chỗ để thử coronavirus (Ngày 12-Tháng 3, Trump nói: “Nếu một người đến đúng cơ quan, đúng vùng, th́ sẽ được test" - "If you go to the right agency, if you go to the right area, you get the test.”
Câu này Trump dùng chữ "If - Nếu", ám chỉ là v́ người ta không đi thử test nên dịch coronavirus ở Mỹ trở nên trầm trọng. Lời nói này hoàn toàn láo khoét v́ thứ nhất, nước Mỹ không đủ kit để test coronavirus, và thứ hai, Trump cố t́nh nói mập mờ, không nêu ra đích xác nơi nào dân chúng đến để được thử test: "go to the right agency": Which agency? "go to the right area": Which area? "đến đúng cơ quan": Cơ quan nào? "đến đúng vùng": Vùng nào?
Mặc dù biết Trump là người quá tệ lậu, tôi thú thật không ngờ trong cương vị Tổng Thống phải lo lắng trách nhiệm với dân chúng, Trump lại hèn hạ tuyên bố: "Tôi không có trách nhiệm một tí nào hết- “I don't take responsibility at all”!
Trách nhiệm là ǵ? Trách nhiệm là đức tính một người bày tỏ trong phán xét, hành động, dựa trên nền tảng đạo đức. Một người có trách nhiệm là một người có tài năng nhận thức được một công việc phải làm, có tài năng phán đoán và quyết định chính ḿnh cần làm ǵ để giải quyết vấn đề -dựa trên đạo đức-, và có tài năng nhận thức lỗi lầm nếu ḿnh quyết định sai.
Winston Churchill nói phần thưởng của một người biết nhận lănh trách nhiệm là vĩ đại: "Giá phải trả của sự vĩ đại là trách nhiệm. The price of greatness is responsibility" (Winston Churchill).
Người làm ngược lại, trốn tránh trách nhiệm chẳng những là tiểu nhân mà c̣n là người mang trọng trách của sự thất bại, như khoa học gia George Washington Carver đă nói: "Người đổ lỗi cho người khác là nguyên nhân 99% sự thất bại" - "Ninety-nine percent of the failures come from people who have the habit of making excuses.” (George Washington Carver).
Dưới chân tượng Nữ Thần Tự Do -hoàn thành vào năm 1886- có khắc một hàng chữ: "Hăy trao cho tôi nỗi mệt nhọc, sự nghèo khó, những đám đông hỗn độn của anh/chị" - "Give me your tired, give me your poor, give me your huddled masses". Hơn 130 năm trước, người Mỹ khắc hàng chữ này chào đón dân di cư từ Âu Châu sang Hoa Kỳ.
Lúc bấy giờ người Mỹ nhân từ mở rộng ṿng tay chào đón người ngoại quốc nghèo khổ vào Hoa Kỳ, cung cấp cơm ăn, áo mặc, chỗ ở, cho họ.
Bây giờ Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump không muốn cho phép chính công dân Mỹ của ḿnh bị bệnh dịch coronavirus từ tầu cruise Diamond đặt chân lên quê hương Hoa Kỳ của họ để được điều trị!
Nguyễn Tài Ngọc
March 2020
http://saigonocean.com/index.php/en/
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
