Cộng đồng Việt Nam chung tay bảo vệ con trẻ và diệt trừ dịch bệnh COVID-19

[vuitoichat]

Theo như tính chất COVID-19 đa dạng, chúng ta may mắn có một hệ thống y tế tiểu bang quan tâm đến sức khỏe của cộng đồng thiểu số, và đặc biệt trong tình hình dịch bệnh COVID-19 hoành hành suốt hơn 2 năm qua, bởi California là tiểu bang đông cộng đồng sắc tộc nhất nước Mỹ và cũng là nơi có đông người Việt cư ngụ nhất trên thế giới – ngoài Việt Nam.

Theo các dữ liệu liên quan tới tình trạng chích ngừa COVID-19, thì người Mỹ gốc Á Châu và người Việt có tỷ lệ chích ngừa cao nhất nước.

Lý do khiến người Mỹ gốc Việt không ngại chích ngừa đến từ một số những truyền thống tích cực, như:

1 Quen với việc chích ngừa dịch bệnh từ lâu tại Việt Nam.

2 Quen đeo khẩu trang mỗi khi bị bệnh hay ở nơi bụi bặm.

3 Tinh thần tuân thủ tập thể thay vì hành xử theo lựa chọn cá nhân.

4 Sự gắn bó trong gia đình và cộng đồng giúp mọi người cùng nhau cảnh giác dịch bệnh, loan truyền tin tức về tử vong khiến mọi người quan tâm hơn tới việc chích ngừa khi có thuốc, và mách cho nhau biết nơi chích ngừa.

Cả bốn yếu tố này cũng thường thấy trong các cộng đồng Á châu bạn. Chính vì vậy mà tỷ lệ chích ngừa của người Mỹ gốc Á cao nhất nước, 85% trung bình toàn quốc và 88% tại California.

Nhưng nói chung, tỷ lệ các em chích ngừa vẫn còn quá thấp, chỉ khoảng 35.7% tại California.

Sự kiện cha mẹ ngần ngại chích ngừa cho con nhỏ của mình xảy ra trong mọi cộng đồng do e ngại vaccines COVID-19 dùng kỹ thuật mới mRNA và những lầm tưởng do thiếu thông tin hoặc các tin thất thiệt.

Tuy nhiên, có lẽ do văn hóa chích ngừa từ Việt Nam mà phụ huynh Việt cũng cho con em mình chích ngừa nhiều hơn các cộng đồng bạn.

Bác sĩ Doan Tuyet Linh và Wendy Hui, hai bác sĩ trẻ em tại Valley Health Center vùng San Jose, đều cho biết: ít có gia đình Việt Nam nào mà từ chối cho con nhỏ của mình chích ngừa; nếu có, đa số là vì họ e ngại sự an toàn cho con nhỏ và muốn chờ thêm ít lâu nữa. Nhưng khi được giải thích và thuyết phục, hơn một nửa đã cho con chích ngừa.

Ngoài ảnh hưởng tiêu cực chung cho mọi sắc dân, bao gồm hiện tượng “chính trị hóa đại dịch và xuyên tạc khoa học”, tác hại của tin giả và các thuyết âm mưu về vaccines và COVID-19, người Mỹ gốc Việt còn có những đặc điểm khác khiến cộng đồng Việt Nam dễ bị tin giả lung lạc, đó là:

Đa số người Việt tại Mỹ là những người tị nạn Cộng sản, do đó họ thường mất tin tưởng vào các giới chức hoặc định chế chính quyền, dễ tin vào những thành phần hoặc truyền thông cực đoan/cực hữu.

Yếu tố rào cản ngôn ngữ khiến họ gặp trở ngại trong việc tìm hiểu sự thật và trở thành nạn nhân của tin giả tràn lan trên Internet.

Văn hóa tin vào dược thảo hoặc phương pháp chữa trị tự nhiên được truyền miệng trong dân gian.

Cũng may là nhờ “văn hóa” chích ngừa và sợ dịch, nên đa số người Việt vẫn chích ngừa COVID-19.

Đa số tuổi trẻ trong cộng đồng Việt Nam không bị trở ngại ngôn ngữ nên nắm vững thông tin hơn và sẵn sàng chích ngừa cho mình lẫn con trẻ.

Chị Trần Minh, một bà mẹ trẻ ở vùng Santa Clara đã chia sẻ với đài TNT về niềm vui khi hai em bé con chị được chích ngừa COVID-19, và cho biết cháu trai 11 tuổi và cháu gái 9 tuổi đều có những phản ứng phụ rất nhẹ sau khi chích ngừa, kể cả mũi chích tăng cường.

Anh Phan Quốc, một người cha trẻ tại Sacramento có cháu bé hơn 4 tuổi, cũng đã chia sẻ với đài TNT niềm vui về vaccines cho các em nhỏ và sửa soạn đưa con đi chích ngừa COVID.

Theo Bác Sĩ Lucia Abascal từ Cơ Quan Y Tế Công Cộng California (CDPH), thì có một nhận định sai lầm khá phổ biến trong dư luận là trẻ em miễn nhiễm với COVID-19. Trên thực tế, tuy tỷ lệ trẻ em mắc bệnh ít hơn người lớn, nhưng COVID vẫn là một trong năm nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho các em, nhất là với biến chủng Omicron dễ lây lan hiện nay. Vaccines sẽ giúp các em bảo vệ tới hơn 90% trường hợp từ COVID-19, và nếu có bị nhiễm thì bệnh cũng nhẹ hơn, ít phải vào nhà thương và đơn vị cấp cứu, tránh được hội chứng COVID-19 kéo dài do bị viêm các bộ phận khác nhau trong cơ thể, cũng như thoát tử vong.

Hai loại vaccines COVID-19 được Cơ quan Quản trị Thực Phẩm và Thuốc men FDA, và Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh CDC chuẩn thuận dùng cho mọi lứa tuổi từ 6 tháng trở lên là Pfizer và Moderna, với liều lượng thấp hơn cho các em bé so với người lớn tuổi hơn. Cả hai loại vaccine này đều xử dụng kỹ thuật mới mRNA, rất an toàn và hiệu nghiệm vì đã được nghiên cứu hơn 15 năm nay và thử nghiệm kỹ lưỡng trên hàng ngàn em nhỏ.

CDC cho biết, trong số gần 300 triệu người đã được chích ngừa, tỷ lệ người bị phản ứng nặng hoặc tử vong rất nhỏ, trong khi đó hiệu quả ngăn chặn bệnh lây lan, ngăn ngừa bệnh nặng và tử vong lại rất cao (trên 90% nếu được chích ngừa đầy đủ). Nhờ vậy mà đời sống tại Mỹ cũng như nhiều nơi trên thế giới đang dần dần trở lại bình thường hơn. Tuy nhiên, các biến chủng mới tiếp tục xuất hiện và mọi người từ 6 tháng trở lên đều được khuyên phải chích ngừa, kể cả mũi tăng cường cho các em nhỏ từ 5 tuổi trở lên.

Theo Bác Sĩ Jennifer Miller của bệnh viện Nhi Đồng Los Angeles, mối quan tâm lớn nhất của các bậc phụ huynh khiến họ trở nên e dè về việc chích ngừa cho con trẻ là phản ứng phụ của vaccine COVID-19. Nhưng các phản ứng phụ này rất nhẹ, chỉ vài ngày sẽ hết, bao gồm: sưng và đau chỗ tiêm, sốt nhẹ, mệt mỏi, nhức đầu … và là phản ứng bình thường của cơ thể đối với mọi loại vaccines. Cũng có em không hề bị phản ứng phụ. Phản ứng nghiêm trọng với vaccine tuy có, nhưng rất hiếm.

Bác sĩ Miller cũng cho biết là có phụ huynh e ngại phản ứng phụ nặng là viêm cơ tim. Nhưng theo CDC, trong số 18.1 triệu liều Pfizer chích cho các em nhỏ từ 5-11 tuổi, chỉ có 20 ca bị viêm cơ tim, và tất cả đều chỉ ở mức trung bình và nhẹ, phục hồi nhanh chóng. Trong khi đó, nếu không chích vaccine COVID-19, xác suất các em bị viêm cơ tim sẽ cao hơn và mức độ viêm sẽ nặng hơn rất nhiều.

Các em bé đã bị COVID-19 cũng cần chích ngừa. Bác Sĩ Abascal cho biết: “Bệnh nhân vừa khỏi COVID-19 là có thể chích ngừa ngay một khi không còn phải cách ly, không bị phản ứng phụ hay vấn đề gì. Tôi sẽ cho con gái đang bị COVID của tôi đi chích ngừa ngay sau khi cháu khỏi.”

Các em nhỏ cũng có thể chích ngừa COVID-19 cùng lúc với các loại vaccines khác.

Theo bác sĩ Abascal, chích ngừa COVID-19 cho trẻ em mang lại nhiều lợi ích: “Nếu bị bệnh thì xác suất phải vào nhà thương rất rất thấp; nếu vào nhà thương thì xác suất phải vào phòng cấp cứu rất thấp, do đó xác suất thiệt mạng thấp. Giúp bảo vệ các em và cả gia đình cùng những người trong cộng đồng của chúng ta”

– Giúp bảo vệ các thành viên khác trong gia đình mà lớn tuổi hoặc hệ miễn nhiễm yếu và có nguy cơ cao bị bệnh nghiêm trọng nếu mắc COVID-19.

– Giúp trẻ có thể trở lại trường và tham gia an toàn vào các môn thể thao, sân chơi, và các hoạt động nhóm khác.

– Giúp làm chậm sự lây lan và biến thái của COVID-19 trong trường học và cộng đồng nói chung hầu chấm dứt dịch bệnh.

Theo báo cáo của Học viện Nhi khoa và Hiệp hội Bệnh viện Nhi đồng Hoa Kỳ, tính đến ngày 26 tháng 5 năm 2022, gần 13,4 triệu trẻ em dưới 18t đã xét nghiệm dương tính với COVID-19, gần 40.000 người đã phải nhập viện và hơn 1.500 trẻ em tử vong kể từ khi bắt đầu đại dịch.

Nói chung, lợi ích của việc tiêm vắc-xin COVID-19 lớn hơn rủi ro rất nhiều.

CDC khuyến cáo tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên nên tiêm vaccine phòng ngừa COVID-19. Đây là phương pháp duy nhất hiện tại để bảo vệ các em nhỏ. Những em từ 5 tuổi trở lên cũng nên chích mũi tăng cường, và người lớn nên chích hai mũi tăng cường.

Những loại tin giả thường thấy liên quan tới COVID-19, vaccines, và sự thật là gì?

Sự thật sau những tin đồn đãi thất thiệt, bao gồm:

1/Vaccines COVID-19 không hề chứa những thứ độc hại hoặc hoang tưởng như micro chips, tế bào thai nhi, máu rắn hay DNA của quỷ Satan, hoặc bất cứ chất gì để có thể biến đổi gene hay DNA của quý vị, cũng không hề ảnh hưởng tới khả năng tình dục hoặc có con của người được chích ngừa.

Bác Sĩ Takekawa, chuyên gia về sản khoa và phụ khoa ở Sacramento, qua kinh nghiệm bản thân, đã khẳng định là vaccine không gây tác dụng xấu lên các sản phụ. “Lúc đó tôi đã chích ngừa và vợ chồng chúng tôi quyết định có con, tôi không hề gặp trở ngại gì trong việc mang bầu, tôi và bào thai rất khỏe mạnh dù ở tuổi gần 40 và đã chích ngừa COVID đầy đủ trong tháng tôi bắt đầu mang bầu. Sang tới tháng thứ 8 khi vaccine tăng cường bắt đầu, tôi đã đi chích mũi booster ngay.”

Hiện tại Mỹ, có hơn 200,000 phụ nữ có thai đã chích vaccine mà không gặp bất cứ trở ngại nào (CDC).

2/Đại dịch COVID-19 có thật và nguy hiểm đối với mọi lứa tuổi, vì vậy cần phải chích ngừa. COVID-19 nguy hiểm hơn nhiều so với cúm mùa, và đã gây ra đại dịch khắp thế giới với tỷ lệ tử vong cao gấp bội.

Bác sĩ Nicolas Barros Baertl, chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Đại học Y Khoa Indiana cho biết vào ngày 22 tháng 10, 2021: “So với tỷ lệ tử vong do cúm mùa là 0,01%, thì tỷ lệ tử vong do COVID-19 là 0,2%,” cao gấp 20 lần.

Trong hơn 2.5 năm qua, đã có hơn 6 triệu người thiệt mạng vì COVID-19 trên toàn cầu, và hơn 1.034 triệu tử vong tại Mỹ thuộc đủ mọi lứa tuổi.

3/Đừng tin vào những liệu pháp chữa COVID-19 mà không do cơ quan FDA và CDC đề nghị.

Không hề có bằng chứng hay nghiên cứu nào cho thấy những liệu pháp dân gian như ăn tỏi, gừng, thảo mộc, gia vị, uống vitamin, xông hơi, xúc cổ họng bằng nước muối nóng … có thể ngăn ngừa hay chữa trị COVID-19. Những chất như Hydroxychloroquine và thuốc trị sán lải ở thú vật – Ivermectin – vừa không chữa được bệnh mà còn có thể nguy hiểm tới tính mạng.

Bộ Y Tế California CDPH đã thành lập một nhóm Tín nhiệm và An toàn để bảo đảm việc công chúng có được những thông tin chính xác và kịp thời về việc chích ngừa COVID-19 trên toàn tiểu bang. Xin thông báo với nhóm Tín nhiệm và An toàn tại Rumors@cdph.ca.gov để họ kịp thời phản ứng và giúp gia tăng nhận thức của quần chúng về những điều sai trái này.

Với tư cách là người gốc Á Châu, BS Takekawa khuyên những bậc cha mẹ gốc Á nên vượt qua tâm lý lo ngại vaccines cho con trẻ và cởi mở nói chuyện trực tiếp với các chuyên gia, bác sĩ gia đình để được giải thích các thắc mắc và yên tâm

Bác Sĩ Jennifer Miller cho biết chưa có dữ liệu để biết hiệu lực của vaccines kéo dài bao lâu, có thể là khoảng 6 tháng. Tuy nhiên, bà cho rằng trẻ em rồi cũng sẽ cần nhiều mũi chích vaccine, được gọi là booster hay mũi tăng cường, như người lớn, và việc chủng ngừa COVID-19 sẽ có thể phải làm hằng năm giống như vaccines chống cảm cúm mùa. Các em từ 5t trở lên hiện đã được khuyên chích mũi tăng cường chống COVID-19.

Phụ huynh có thể liên lạc với bác sĩ gia đình để lấy hẹn chích ngừa, hoặc viếng trang: https://myturn.ca.gov, hoặc gọi 833-422-4255, hoặc tới các tiệm thuốc Tây gần nhà, các trung tâm chăm sóc sức khỏe. Quý phụ huynh nên tham khảo với các bác sĩ nhi đồng của con mình để được cố vấn và giải đáp các thắc mắc về vaccines và COVID-19.