Lư do thực sự khiến những ḥn đá này có thể cháy liên tục hàng ngh́n năm là ǵ?
Gần thung lũng Olympos ở tây nam Thổ Nhĩ Kỳ có khu vực được gọi là Yanartas xuất hiện vô số ngọn lửa không bao giờ tắt.
Theo lời kể của người dân bản địa, những ḥn đá ở đây tự cháy rực suốt 2.500 năm qua. Do đó, họ đă đặt tên cho nơi đó là Yanartas.

Những ḥn đá ở Yanartas, Thổ Nhĩ Kỳ đă tự cháy rực suốt 2.500 năm qua. (Ảnh: Atlas Obscura)
Trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, Yanartas nghĩa là “ḥn đá bốc cháy”. Không ai biết v́ sao những ḥn đá ở đây có thể bốc cháy. Thời xưa, người dân dựa vào truyền thuyết về quái vật phun lửa Chimera trong trường ca Illiad do thi hào Homer sáng tác để lư giải về hiện tượng đặc biệt này.
Theo diễn biến trong truyền thuyết, vị thần Hy lạp là Bellerophon chôn con quái vật Chimeara xuống ḷng đất. Nhiều người bản địa tin rằng, đây chính là nơi chôn của con Chimeara và những ngọn lửa này chính là hơi thở của nó.
Các nhà khoa học không cho rằng lời giải thích chỉ đơn giản như vậy. V́ thế, họ bỏ ra nhiều năm nghiên cứu về nguyên nhân khiến những ḥn đá Yanartas lại có thể tự bốc cháy. Cuối cùng, họ đưa ra kết luận, ngọn lửa phát ra từ những hốc đá này chính là kết quả của sự ṛ rỉ khí mê tan từ lớp địa tầng bên dưới qua các lỗ hở.
Nguồn khí methane ở Yanartas được cho là h́nh thành từ mức nhiệt độ cao hơn so với điều kiện tại khu vực này. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn chưa biết điều ǵ đă châm lửa cho những luồng khí này bốc cháy, và khiến cho ngọn lửa này duy tŕ sự cháy liên tục suốt hơn 2.500 năm qua.

Ruthenium, một kim loại hiếm được t́m thấy trong các ḥn đá ở Yanartas, nó có thể đóng vai tṛ như chất xúc tác tạo ra hiện tượng này. (Ảnh: Atlas Obscura)
Trong một nghiên cứu mới nhất của Giuseppe Etiope, một nhà khoa học của Viện Địa vật lư và Núi lửa quốc gia ở Rome, Italy, cùng các đồng nghiệp tại Đại học Bolyai (Rumani), đă t́m thấy câu trả lời cuối.
Hóa ra, Ruthenium, một kim loại hiếm được t́m thấy trong các ḥn đá ở Yanartas có thể đóng vai tṛ như một chất xúc tác. Nó cũng là kim loại thúc đẩy sự h́nh thành khí methane ở nhiệt độ dưới 100 độ C, tương đương mức nhiệt ở Yanartas.
Nhờ có kết quả nghiên cứu này, tương lai về việc t́m kiếm nguồn cung cấp khí methane tự nhiên mới trên Trái đất đă có nhiều triển vọng hơn.
VietBF©sưu tập