Sân bay Tân Sơn Nhất luôn ở trong t́nh trạng tắc nghẽn, kẹt xe. Tổng công ty Cảng hàng không VN (ACV) đang có kế hoạch miễn phí xe vào sân bay 10-15 phút. Dự kiến áp dụng vào tháng 1-2020.
Doanh nghiệp này đang quản lư 22 sân bay trên cả nước.
Thu phí theo phương án block time
Theo ghi nhận của Tuổi Trẻ trong thời gian 2 tháng gần đây, tại sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM), ôtô ra vào thường xuyên trong t́nh trạng "vào trơn, ra khó", ùn ứ tại trạm thu phí của ACV, nhân viên phải ra bán vé thủ công để giải tỏa ùn tắc.
Anh Nguyễn Lâm Tiến (Q.Phú Nhuận, TP.HCM), một tài xế chạy xe dịch vụ thường xuyên chở khách ra sân bay, cho rằng chính việc thu phí này dẫn đến kẹt xe v́ lối vào không có trạm thu phí th́ thông thoáng, nhưng lối ra có trạm lại bị tắc.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lănh đạo của ACV cho biết sẽ vẫn tiến hành thu phí ôtô ra vào sân bay. Lư do, Bộ GTVT đă có văn bản báo cáo Thủ tướng về phương án thu phí ra vào sân bay, nhưng đến nay vẫn chưa có chỉ đạo dừng hay tiếp tục thu.
Trong phương án thu phí có 2 h́nh thức đưa ra, gồm: block time, miễn phí 10-15 phút đầu tiên cho xe vào sân bay (cụ thể khoảng thời gian bao nhiêu tùy t́nh h́nh khai thác từng cảng).
Phương án 2 là giảm 30-50% phí ra vào các sân bay, giảm luôn vào giá sử dụng dịch vụ cảng trong vé máy bay. Tuy nhiên, phương án 2 Bộ GTVT không đồng ư nên ACV đang triển khai phương án 1.
Cụ thể, vị lănh đạo ACV cho biết đơn vị này đă có kế hoạch đầu tư trạm thu phí theo block time, lắp thêm barie ở đầu vào các cảng hàng không, kể cả Tân Sơn Nhất, để tính phí. Sẽ không thu tiền với xe ra vào khu vực đón trả khách từ 10-15 phút đầu tiên. Giá thu phí sẽ không đổi nếu ôtô vào quá khoảng thời gian trên.
"Dự kiến tháng 1-2020 sẽ thử nghiệm thu theo phương án block time ở sân bay Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng. Sân bay c̣n lại sẽ triển khai vào tháng 3 hoặc tháng 4-2020" - lănh đạo ACV nói và cho biết hiện các đơn vị cung cấp giải pháp công nghệ đang đấu thầu.
Lo tăng kẹt xe ở Tân Sơn Nhất
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông N.L.T. - lănh đạo một đơn vị có xe đưa đón khách ở sân bay - hoan nghênh việc miễn giảm phí nhưng lo ngại phương án thu phí theo block time ở Tân Sơn Nhất có nguy cơ tăng kẹt xe, cả ngoài lẫn trong sân bay. Bởi sẽ phải tăng một trạm với barie chặn đường ở lối vào để tính thời gian (hiện không có).
"Với lượng khách đi lại ở Tân Sơn Nhất đông, đặc biệt là triển khai vào cận Tết 2020 sẽ càng thêm kẹt xe" - vị này nói.
Trả lời về lo ngại này, lănh đạo ACV cho biết sẽ thí điểm. Nếu xảy ra kẹt xe, sẽ cho thu lại thủ công rồi t́m giải pháp khác phù hợp hơn.
Không nên phí chồng phí
Về khả năng bỏ hẳn thu phí ôtô ra vào sân bay, lănh đạo ACV vẫn khẳng định sẽ tiếp tục thu phí theo phương án block time.
ACV cho biết trong nhiều năm qua đơn vị đă đầu tư 2.500 tỉ đồng đường dẫn vào nhà ga. Số tiền thu phí ôtô ra vào sân bay sẽ dùng để đầu tư đường dẫn, duy tu bảo dưỡng...
Tuy nhiên, nhiều hành khách vẫn thấy bất hợp lư trước lư lẽ của ACV.
Chị Thiên Kiều (Q.G̣ Vấp) cho biết đi taxi từ đường Quang Trung đến ga quốc nội sân bay Tân Sơn Nhất, ngoài tiền hiển thị gần 60.000 đồng, tài xế yêu cầu trả thêm 10.000 đồng tiền phí mua vé qua trạm thu phí.
"Tôi không hiểu, trong khi giá dịch vụ sân bay đă được tính vào trong vé máy bay của hành khách" - chị Kiều nói.
Chị Kiều không phải hành khách duy nhất bị thu thêm tiền. Thực chất, hành khách ra vào sân bay Tân Sơn Nhất hầu hết đều bị tài xế taxi, xe công nghệ tính thêm phí qua trạm vào giá cước. Không ít người bức xúc v́ cho rằng "phí chồng phí".
Chị Nguyễn Thị Tuyền (Q.G̣ Vấp) cho hay vừa mua vé chặng Đà Nẵng - Hà Nội của hăng V, giá hiển thị chỉ 399.000 đồng. Khi xuất vé, tổng giá tiền phải trả gấp đôi, hơn 800.000 đồng.
Trong đó, có khoản hăng bay thu hộ là phí an ninh 20.000 đồng và phí sử dụng dịch vụ sân bay nội địa lên tới 100.000 đồng. Chị Tuyền cho rằng thật vô lư khi phải đóng thêm tiền v́ đă thu "phí sân bay", nghiễm nhiên dân phải được tiếp cận sân bay.
Theo t́m hiểu, với phí phục vụ hành khách sử dụng dịch vụ cảng, ACV đang thu qua giá vé máy bay (hăng bay thu hộ) với mức phí nội địa dao động từ 60.000 - 100.000 đồng/khách. Đi quốc tế lên tới 20 USD/hành khách.
Một chuyên gia kinh tế cho rằng có yếu tố "phí chồng phí" ở đây. "Nếu xe sử dụng dịch vụ bổ sung như sân đỗ, thu tiền mới có lư.
Khách mua vé máy bay, chẳng lẽ không cho họ quyền đến sân bay, hay phải đi bộ? Bắt trả thêm tiền xe vào sân bay là không hợp lư" - vị chuyên gia này nói.
Ông Nguyễn Văn Thanh - chuyên gia giao thông - cho rằng ACV xây dựng đường dẫn nhưng không phải trả tiền sử dụng đất. Ít nhất ACV cần đưa phương án hoàn vốn bao lâu, sau đó phải trả lại hạ tầng cho Nhà nước.