11/20/19
WASHINGTON, D.C. (AP) – Chính phủ của Tổng Thống Donald Trump hôm Thứ Hai, 18 Tháng Mười Một, loan báo là từ nay sẽ không coi các khu định cư của Israel ở vùng West Bank là vi phạm luật quốc tế, thay đổi quan điểm pháp lư của chính phủ Mỹ có từ bốn thập niên nay và tạo thêm khó khăn hơn nữa cho nỗ lực lập quốc của người Palestine.
Khu định cư Efrat của Israel trong vùng West Bank. (H́nh: Menahem Kahana/AFP/Getty Images)
Ngoại Trưởng Mike Pompeo loan báo rằng chính phủ Mỹ nay từ bỏ quan điểm pháp lư của Bộ Ngoại Giao, có từ năm 1978, theo đó cho rằng các khu định cư dân sự trong lănh thổ Israel chiếm được trong Cuộc Chiến Sáu Ngày năm 1967 là “không phù hợp với luật quốc tế.”
Các nhà lănh đạo Israel hoan nghênh quyết định này, trong khi Palestine và các quốc gia khác cảnh cáo rằng hành động này gây nguy hại cho việc đạt thỏa thuận ḥa b́nh ở Trung Đông.
Ông Pompeo nói với giới truyền thông tại Bộ Ngoại Giao rằng chính phủ của Tổng Thống Donald Trump tin rằng các vấn đề pháp lư liên quan đến trại định cư của người Israel phải do ṭa án Israel giải quyết và việc coi việc thiết lập những nơi này là vi phạm luật quốc tế đang gây cản trở việc thương thuyết nỗ lực ḥa b́nh.
“Việc gọi các trại định cư không phù hợp với luật quốc tế đă không giúp cho diễn tiến ḥa b́nh,” ông Pompeo nói. “Thực tế là sẽ không bao giờ có một thỏa thuận về pháp lư cho cuộc đối đầu hiện nay (giữa Israel và Palestine), và cứ tranh căi ai phải ai trái theo luật quốc tế sẽ không đem đến ḥa b́nh.
Ông Nabil Abu Rdeneh, phát ngôn viên của Tổng Thống Palestine Mahmoud Abbas, nói: “Chính phủ Mỹ đă mất hết uy tín để có thể đóng vai tṛ ǵ trong tiến tŕnh ḥa b́nh tương lai.”
Trong bản thông cáo đưa ra sau loan báo của ông Pompeo, nhưng không nhắc đến tên nước Mỹ, khối Liên Âu nói: “Mọi hành động xây dựng khu định cư đều bất hợp pháp theo luật quốc tế và làm cản trở việc có thể đạt được ‘giải pháp hai quốc gia’ cho một nền ḥa b́nh lâu dài.”
Bản thông cáo của EU cũng cho hay: “Khối EU kêu gọi Israel hăy ngưng mọi hành động thiết lập khu định cư, theo như những bổn phận đặt ra cho một quốc gia chiếm đóng.”
Cho đến nay, các nỗ lực t́m kiếm ḥa b́nh cho vùng Trung Đông, giữa Israel và Palestine, đều đặt trên căn bản có hai quốc gia Israel và Palestine sống cạnh nhau trong ḥa b́nh.
(V.Giang)