Lê Phan: Câu chuyện mặt nạ, khẩu trang - VietBF
 
 
 
News Library Technology Giải Trí Portals Tin Sốt Home

HOME

NEWS 24h

ZONE 1

ZONE 2

Phim Bộ

Phim Lẻ

Ca Nhạc

Breaking

Go Back   VietBF > Other News|Tin Khác > Stories, Books | Chuyện, Sách


Reply
 
Thread Tools
  #1  
Old  English Lê Phan: Câu chuyện mặt nạ, khẩu trang
Ông Doug Burgum, thống đốc tiểu bang North Dakota, giọng đầy xúc động, than phiền “Thật là, theo ư tôi, một đường phân chia vô nghĩa lư.” Ông đang nói về vụ tranh chấp đang xảy ra trong tiểu bang của ông về vấn đề đeo đồ che mặt.




Ở nhiều nơi khác trên toàn Hoa Kỳ, đă có những vụ đụng độ, bởi mặt nạ nay đă trở thành biểu hiện của một cuộc chiến tranh văn hóa vốn đă xuất hiện về cách đối phó với COVID-19. Một số tiệm từ chối không cho những người đeo khẩu trang, mặt nạ vào, trong khi những tiệm khác đ̣i người vào tiệm phải đeo mặt nạ, c̣n Thống Đốc Mike DeWine của Ohio th́ đă hủy lệnh đ̣i mọi người phải đeo, nói là ông “đă đi quá xa.”




Chưa hết, t́nh h́nh c̣n chính trị hóa hơn nữa khi Tổng Thống Donald Trump từ chối bất cứ một h́nh thức che mặt nào, trong khi đối thủ của ông trong cuộc chạy đua vào Ṭa Bạch Ốc, cựu Phó Tổng Thống Joe Biden, lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng kể từ khi bị phải ở nhà v́ đại dịch, đă chọn đeo khẩu trang cùng với phu nhân khi đi đặt ṿng hoa trước Đài Tưởng Niệm Chiến Sĩ Trận Vong gần nhà.




Ở những phần khác của thế giới, ngược lại, đang có một sự gia tăng chấp nhận là đeo mặt nạ là một điều tốt. Hôm 5 Tháng Năm, The Royal Society, một tổ chức mà cái tên nghe không có ǵ quan trọng nhưng là tương đương với Hàn Lâm Viện Khoa Học Anh, kết luận là mặt nạ “có lẽ là khí cụ quan trọng nhất để giải quyết việc truyền bệnh trong cộng đồng.” Việc này là v́ không phải là nó bảo vệ người đeo – những lư do b́nh thường khi chúng ta đeo nó trong giai đoạn dịch bệnh – nhưng là để nó chặn người đeo truyền bệnh cho người khác.








Sở dĩ là vậy v́ COVID-19 có một điều đặc biệt kỳ lạ – những người thử dương tính với virus Corona thường không có triệu chứng. Những cuộc nghiên cứu xuất bản hôm tháng rồi trong tập san Nature chuyên về Y khoa, của một giáo sư của Viện Đại Học Quảng Châu và một giáo sư của Viện Đại Học Hồng Kông, nói là có đến 44% những trường hợp truyền bệnh đến từ những người không có triệu chứng.




Những người đă có triệu chứng dĩ nhiên không nên đi ra ngoài. Đối với họ có đeo khẩu trang hay mặt nạ N95 cũng không là chuyện phải bàn. Nhưng để bẻ găy dây chuyền truyền bệnh th́ ngay cả những người không có triệu chứng cũng phải giả định là họ có thể tạo lây lan. Virus Corona này truyền bệnh qua những giọt li ti chứa đầy virus trong nước miếng của người bệnh. Những thí nghiệm cho thấy là che mặt ngay cả giản dị chỉ bằng một cái khăn tay cũng hữu hiệu. Một cuộc nghiên cứu thấy là khăn tay đeo quanh mặt có thể giữ lại được 60% giọt nước li ti. Ở 75%, những mặt nạ giải phẫu khá hơn, nhưng không khá hơn đáng kể.




Nhiều chính phủ nay đang bắt đầu coi chuyện này là quan trọng. Một phần của những điều kiện mở cửa, chính phủ Ḥa Lan đ̣i phải che mặt trên phương tiện chuyên chở công cộng – nhưng không phải loại dùng trong y khoa, vốn phải để dành cho nhân viên y tế. Chính phủ khuyến khích người ta tự làm lấy mặt nạ.




Không có nghiên cứu trong pḥng thí nghiệm cũng như dữ liệu về truyền bệnh từ những người không có triệu chứng để có bằng cớ không tranh căi được về sự hữu hiệu của khẩu trang. Điều đó đ̣i hỏi phải có thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát, trong đó một nhóm đeo và một nhóm không đeo. Một thử nghiệm như vậy sẽ khó biện minh về phương diện đạo đức, bởi như vậy chả khác ǵ buộc một nhóm chịu tử vong cao hơn. Mấy con bọ, vốn cũng bị nhiễm virus Corona, là điều tốt nhất mà chúng ta có thể dùng để thử nghiệm. Thành ra các nhà nghiên cứu ở Viện Đại Học Hồng Kông đă đưa hai lồng của những chú bọ khỏe mạnh kế bên lồng của những chú bọ đă nhiễm bệnh, với một cái quạt chuyển không khí từ chuồng có bệnh sang chuồng khỏe mạnh. Thỉnh thoảng họ bỏ một cái mặt kéo dài ra ngay trước luồng gió. Với không có mặt nạ, hai phần ba số bọ khỏe mạnh bị nhiễm trong một tuần lễ. Với mặt nạ đặt giữa chuồng bọ khỏe mạnh (tức là như người không bệnh đeo mặt nạ) th́ một phần ba nhiễm bệnh. Với mặt nạ đặt gần những bọ bị nhiễm bệnh, chỉ có một trong sáu con bị nhiễm bệnh.




Tuy các khoa học gia không thể cố t́nh thử nghiệm trên con người trực tiếp, một số đă đặt câu hỏi phải chăng thế giới nay đang thực hiện một cuộc thí nghiệm tự nhiên vốn thử giá trị của đeo mặt nạ. Ở nhiều quốc gia Đông Á, đă là một thói quen đeo khẩu trang, ngay cả trước đại dịch, để chống những bệnh đường hô hấp và nhất là để chống ô nhiễm. Rất nhiều người ở những nơi đó đă ngay lập tức bắt đầu đeo khẩu trang khi đại dịch bắt đầu. Những quốc gia đeo khẩu trang sớm đa số không đóng cửa hoàn toàn nền kinh tế. Ấy vậy mà họ đă chế ngự được dịch bệnh hữu hiệu hơn là những quốc gia đóng cửa nhưng không đeo khẩu trang.




Quả là có một liên hệ giữa đeo mặt nạ và nhanh chóng kiểm soát được virus Corona. Giáo Sư Patricia Greenhalgh, giáo sư về khoa học chăm sức khỏe căn bản ở Viện Đại Học Oxford, giải thích: “Không có một quốc gia nào đeo mặt nạ sớm và với mức tuân thủ cao, mà dịch bệnh không nhanh chóng được kiểm soát.” Những người nghi ngờ th́ chỉ ra là liên hệ này không chứng minh được là mặt nạ hữu hiệu, bởi ở những quốc gia đă đeo khẩu trang cũng là những quốc gia đă bị những đại dịch lần trước đe dọa, và đo đó có một hệ thống tổ chức sẵn cho thử nghiệm và theo dơi.




Ở Tây phương b́nh thường không ai đeo khẩu trang. Người Âu Châu chỉ đeo mặt nạ để đi dự khiêu vũ hóa trang. Nhưng ngày nay việc này đang bắt đầu lan tràn và được chấp nhận. Đeo mặt nạ cho toàn thể mọi người bắt đầu ở Cộng Ḥa Czech sau khi ông Petr Ludwig, một ngôi sao YouTube người Tiệp, đưa một video lên hôm 14 Tháng Ba đề nghị nên đeo, và nó đă lan tràn. Trên truyền thông xă hội những người influencer đưa lên h́nh họ đeo khẩu trang. “Cây mặt nạ,” nơi người ta có thể treo những khẩu trang làm tại gia cho người khác dùng, mọc lên ở các góc đường. Đến 19 Tháng Ba, nó trở thành bắt buộc trên toàn quốc. Slovakia và Slovenia liền bắt chước làm theo.




Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) đă không ủng hộ việc rộng răi đeo khẩu trang, và đă bị chỉ trích về điều đó. Ông Jeremy Howard, một nhà nghiên cứu ở Viện Đại Học San Francisco và đồng sáng lập ra Mask4all, một tổ chức thiện nguyện, nói: “Họ đă làm tốt khi đề nghị rửa tay và khoảng cách xă hội, nhưng họ rất chậm về mặt nạ.”




Nhưng tuy không có sự khuyến khích của WHO, những luật lệ đ̣i hỏi dân chúng đeo khẩu trang đang ngày càng tăng, khi ngày càng nhiều quốc gia coi những bằng cớ đó đủ mạnh để buộc phải đeo. Ấn Độ nay đ̣i hỏi đeo mặt nạ trong chỗ đông người. Pháp, Đức, Ư và Tây Ban Nha cũng đ̣i hỏi như vậy. Ở hầu hết trên thế giới hiện nay, người ta hoặc là đeo một h́nh thức khẩu trang nào đó ở chỗ công cộng không cần phải được chỉ thị, hay là bị chính quyền của ḿnh buộc phải đeo.




Trong số các quốc gia lớn, Anh Quốc và Hoa Kỳ đứng ngoài. Ở Anh, chính phủ cố vấn dân chúng đeo mặt nạ, nhưng không có bao nhiêu ảnh hưởng. Trên hệ thống xe điện ngầm Underground của Luân Đôn, chỉ khoảng một phần ba hành khách đeo. Nhưng ở Paris, trên hệ thống metro, không che mặt sẽ bị phạt vạ 135 euro, thế là ai cũng che mặt. Ở Hoa Kỳ, Trung Tâm Pḥng Ngừa Dịch Bệnh CDC, vốn trước kia chỉ đề nghị đeo mặt nạ cho nhân viên y khoa, đổi ư vào đầu Tháng Tư. CDC nay đề nghị mọi người nên đeo ở những nơi mà khó cho người ta có thể duy tŕ khoảng cách an toàn. Nhiều tiểu bang đă đưa ra luật lệ, như thành phố New York. Nhưng cuộc tranh căi vẫn tiếp tục.


Trung Tâm Pḥng Ngừa Dịch Bệnh CDC, vốn trước kia chỉ đề nghị đeo mặt nạ cho nhân viên y khoa, th́ hồi đầu Tháng Tư đổi ư và đề nghị mọi người nên đeo ở những nơi mà khó cho người ta có thể duy tŕ khoảng cách an toàn. Trong h́nh, một nhân viên tại nhà hàng The Inn at Little Washington ở Virginia đeo khẩu trang khi làm việc, vào ngày đầu tiên Virginia cho phép nhà hàng mở cửa trở lại vào hôm 29 Tháng Năm, 2020. (H́nh minh họa: Olivier Douliery/AFP via Getty Images)


Tạp chí Atlantic đưa ra một lư luận cho tại sao nên đeo một h́nh thức che mặt nào nghe cũng hữu lư. Chỉ ra là đeo một h́nh thức che mặt để chặn ḿnh lây lan cho người khác có cái lợi là chỉ cần giảm một nửa cũng có nghĩa là số người nhiễm bệnh giảm một nửa. Cứ nhân lên là thấy đeo khẩu trang sẽ giảm biết bao nhiêu tử vong. Đeo khẩu trang để chặn ḿnh lây lan cho người khác như vậy là một hành động nhân ái và hữu hiệu.


Đăng ngày Thứ Ba, tháng 6 02, 2020

florida80
R11 Độc Cô Cầu Bại
florida80's Avatar
Release: 06-03-2020
Reputation: 200804


Profile:
Join Date: Aug 2007
Posts: 112,001
Last Update: None Rating: None
Attached Thumbnails
Click image for larger version

Name:	88.jpg
Views:	0
Size:	145.8 KB
ID:	1593022  
florida80_is_offline
Thanks: 7,276
Thanked 45,823 Times in 12,742 Posts
Mentioned: 1 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 511 Post(s)
Rep Power: 139 florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10
florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10
The Following User Says Thank You to florida80 For This Useful Post:
QQQ_Cake (06-03-2020)
Reply

User Tag List

Thread Tools

Facebook Comments


 
iPad Tablet Menu

HOME

Breaking News

Society News

VietOversea

World News

Business News

Other News

History

Car News

Computer News

Game News

USA News

Mobile News

Music News

Movies News

Sport News

ZONE 1

ZONE 2

Phim Bộ

Phim Lẻ

Ca Nhạc

Thơ Ca

Help Me

Sport Live

Stranger Stories

Comedy Stories

Cooking Chat

Nice Pictures

Fashion

School

Travelling

Funny Videos

NEWS 24h

HOT 3 Days

NEWS 3 Days

HOT 7 Days

NEWS 7 Days

HOT 30 Days

NEWS 30 Days

Member News

Tin Sôi Nổi Nhất 24h Qua

Tin Sôi Nổi Nhất 3 Ngày Qua

Tin Sôi Nổi Nhất 7 Ngày Qua

Tin Sôi Nổi Nhất 14 Ngày Qua

Tin Sôi Nổi Nhất 30 Ngày Qua
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.


All times are GMT. The time now is 10:50.
VietBF - Vietnamese Best Forum Copyright ©2006 - 2024
User Alert System provided by Advanced User Tagging (Pro) - vBulletin Mods & Addons Copyright © 2024 DragonByte Technologies Ltd.
Log Out Unregistered

Page generated in 0.09499 seconds with 12 queries