Nửa triệu con cá mập có thể bị tàn sát chỉ để sản xuất vắc-xin COVID-19 cho con người

Trong khi cả thế giới dõi theo việc phát triển vắc-xin COVID-19, thì có một thông tin "sau hậu trường" được đưa ra: Khoảng nửa triệu con cá mập có thể sẽ bị tàn sát để tạo ra loại vắc-xin này. Tức là, để có các phương pháp phòng ngừa và điều trị bệnh cho con người, thì loài động vật này phải chịu đựng số phận nghiệt ngã như thế sao?

"Khoảng nửa triệu con cá mập có thể sẽ bị tàn sát trong nỗ lực sản xuất vắc-xin COVID-19", các chuyên gia về đời sống hoang dã vừa cho biết.

Loài động vật này bị giết để lấy squalene, một loại dầu tự nhiên lấy từ gan cá mập. Loại dầu này được dùng làm thuốc, bao gồm cả làm vắc-xin ngừa cúm hiện thời. Squalene được dùng như một tá dược, để tăng tính hiệu quả của vắc-xin, bằng cách tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh hơn.

Và sau vắc-xin cúm thì giờ đây lại đến vắc-xin COVID-19. Squalene đã được dùng trong một số loại vắc-xin COVID-19 tiềm năng.

Mà nếu một trong các "ứng cử viên" vắc-xin đó được duyệt để sử dụng trên toàn thế giới, thì có khoảng 250.000 con cá mập sẽ phải bị giết để làm ra đủ một liều vắc-xin cho mỗi người, theo Tổ chức Bảo vệ Môi trường Shark Allies ở California (Mỹ).

Tuy nhiên, mỗi người không chỉ cần tiêm một liều vắc-xin COVID-19, mà phải tiêm 2 liều. Tức là, số cá mập bị giết sẽ lên đến 500.000 con.

Stefanie Brendl, người sáng lập và là giám đốc điều hành của Shark Allies, nói: "Lấy thứ gì đó từ động vật hoang dã không bao giờ là cách tốt để phát triển bền vững. Làm sao chúng ta biết là đại dịch sẽ kéo dài đến bao giờ, sẽ biến đổi thế nào. Vậy nếu chúng ta tiếp tục giết cá mập, thì sẽ cần rất nhiều cá mập, từ năm này qua năm khác".

Trong một bài đăng trên Facebook, bà Brendle cũng khẳng định, bà không cố "vùi dập" việc nghiên cứu vắc-xin, nhưng bà phản đối việc dùng squalene từ cá mập, bởi vì người ta hoàn toàn có thể có những "lựa chọn tốt hơn".

Shark Allies cho biết, squalene sở dĩ được làm từ dầu gan cá mập phổ biến nhất chỉ vì nó "rẻ, dễ kiếm", chứ không hề thiếu các nguồn thay thế khác không phải từ động vật. Họ đang kêu gọi mọi người cùng lên tiếng, yêu cầu ngừng giết cá mập để lấy squalene, mà sử dụng những nguồn như dầu ô-liu hay men…

Theo ước tính của các nhà hoạt động vì môi trường, có khoảng 3 triệu con cá mập bị tàn sát mỗi năm để lấy squalene, bởi chất này được dùng trong cả mỹ phẩm và dầu máy nữa.