Trong suốt 4 năm tại vị, tổng thống Trump luôn luôn nhấn mạnh về tỉ lệ kinh tế tăng trưởng của nước Mỹ như là một thành tích mà không vị tiền nhiệm nào đạt được.
Trong những ngày vừa qua, trong khi t́m cách bác bỏ kế hoạch $1,900 tỉ kích thích nền kinh tế Hoa Kỳ của tổng thống Biden, các nhà lập pháp Cộng Ḥa trong Quốc Hội cho rằng kế hoạch này sẽ gây ra thâm thủng ngân sách khổng lồ, và có thể làm cho nền kinh tế tăng trưởng “quá nóng”, gây hậu quả xấu sau này.
Như vậy, nền kinh tế phát triển như thế nào là vừa đủ, không “quá nóng”?
Sự thật (fact): nền kinh tế Mỹ trong thời Trump có tăng trưởng, nhưng cũng đă tăng từ thời tổng thống Obama. BBC đă có những biểu đồ so sánh số liệu nền kinh tế Mỹ thời Obama và thời Trump (
https://www.bbc.com/news/world-45827430 ). Theo đó, kinh tế Mỹ đă tăng trưởng trở lại trong thời Obama. Vào năm 2009, nền kinh tế Mỹ đang ở con số âm -4%, sau đó tăng dần. Vào năm 2014 là đỉnh điểm tăng trưởng trên 5%; c̣n những năm cuối nhiệm kỳ Obama mức tăng trưởng vào khoảng 2%. Trong 3 năm đầu dưới thời Trump, mức tăng trưởng kinh tế ở vào khoảng từ 2% – 3%. Đó là chưa kể nền kinh tế tăng trưởng trong thời Trump phần lớn là nhờ chính sách giảm thuế mạnh, và điều này dẫn đến việc thâm thủng ngân sách cũng đạt kỷ lục (trong năm 2019 là $984 tỉ). Và trong lịch sử cận đại Hoa Kỳ, những vị tổng thống Cộng Ḥa đều có mức thâm thủng ngân sách ở mức cao hơn so với phía Dân Chủ.
Ư kiến (opinion): nền kinh tế tăng trưởng bao nhiêu là vừa đủ tùy thuộc vào cách đánh giá của các chuyên gia kinh tế khác nhau. Các nhà lập pháp thuộc Dân Chủ hay Cộng Ḥa đều có những lư lẽ thuyết phục để bảo vệ quan điểm của ḿnh.
Cục Dự Trữ Liên Bang Hoa Kỳ (FED) đă dùng thay đổi mức lăi suất là công cụ điều chỉnh mức tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ. Khi nền kinh tế tŕ trệ, FED giảm lăi suất để kích thích tiêu dùng, khuyến khích đầu tư. Ngược lại, khi nền kinh tế phát triển “nóng”, FED tăng lăi suất để kềm chế bớt sự tăng trưởng mà họ cho là nguy hiểm, có thể dẫn đến sự khủng hoảng ngược lại. Tổng thống Trump đă nhiều lần tấn công FED v́ tăng lăi suất để giảm mức độ tăng trưởng kinh tế trong nhiệm kỳ của ḿnh.
Hơn nữa, tỉ lệ tăng trưởng kinh tế không phải là chỉ số duy nhất để đánh giá mức thành công của một nền kinh tế. Thí dụ: các nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam có tỉ lệ tăng trưởng kinh tế rất cao (có lúc gần 10%). Đó là v́ Việt Nam c̣n nghèo, dân số có thu nhập c̣n thấp, cho nên việc tỉ lệ tăng cao là dễ hiểu. Trong khi nền kinh tế Mỹ đang dẫn đầu thế giới, việc tỉ lệ tăng trưởng ở mức 2-3% không có ǵ đáng để lo ngại.
Dân Việt