vuitoichat
06-20-2012, 15:00
Những sự kiện xảy ra gần đây tại Ai Cập, Bahrain và Syria đang cho thấy ảnh hưởng của Mỹ tại những quốc gia Trung Đông sau "Mùa xuân Arab" đang ngày càng giảm sút.
Những quyết định của Toà án nhân dân tối cao Ai Cập và Bahrain trong tuần qua được coi là biểu hiện của việc các nhà cầm quyền muốn củng cố thêm quyền lực và chứng tỏ rằng Mỹ đang mất dần sức ảnh hưởng tại đây, cho dù họ có ủng hộ chế độ dân chủ đến đâu đi chăng nữa!
Sau nhiều thập kỉ là một trong những "quân cờ ngoại" quan trọng nhất trong khu vực, có khả năng đem quân bảo vệ các nguồn dầu và sử dụng sức mạnh ngoại giao của ḿnh để tăng cường mối quan hệ hữu hảo giữa Israel và các quốc gia Arab láng giềng giờ đây, phong trào dân chủ "Mùa xuân Arab" dường như đang làm mọi thứ ở Ai Cập thay đổi.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/vuhop/20120620/tyrt.JPG
Mùa Xuân Arab không có lợi cho Mỹ?
"Khi động đến vấn đề giữa sự sống và cái chết, người ta thường ít để tâm đến việc Mỹ nói ǵ"- Jon Alterman, Giám đốc chương tŕnh Trung Đông thuộc Trung tâm chiến lược quốc tế có trụ sở tại Washington phát biểu. "Tuy Mỹ có mối quan hệ lâu đời với quân đội Ai Cập, nhưng khi động chạm đến vấn đế sống c̣n, họ sẽ coi trọng lợi ích quốc gia và lợi ích nhân dân ḿnh hơn hết thảy”- Alterman nói thêm.
Việc Mỹ bị "trói chân" tại chiến trường Iraq, Afghanistan, bất lực trong việc giữ ǵn hoà b́nh tại khu vực này cũng là một trong những nhân tố khiến uy tín của nước Mỹ bị giảm sút.
Toà án tối cao điều hành đất nước?
Toà án tối cao Ai Cập hôm thứ 5 đă ra quyết định giải tán chính phủ mới được thành lập, do nhóm "Anh em Hồi giáo" chiếm đa số và cho phép cựu Thủ tướng Ahmed Shafiq có quan hệ với Tổng thống bị lật đổ Hosni Mubarak tiếp tục tham gia cuộc đua giành lấy chức tổng thống. Quyết định này của Toà án tối cao Ai Cập được cho là một nỗ lực của Hội đồng quân sự tối cao nhằm hạ thấp vai tṛ của nhóm "Anh em Hồi giáo" và tăng cường sức mạnh cho chính ḿnh.
Toà án tại Bahrain, đồng minh quan trọng của Mỹ tại vùng Vịnh, nơi có hạm đội số 5 của Mỹ đóng quân, đă hạ mức h́nh phạt dành cho 9 chuyên gia y tế và tha bổng cho 9 người khác. Quyết định này khiến Mỹ "rất thất vọng" bởi cho Washington cho rằng những người liên quan nên bị trừng trị v́ quan điểm chính trị lệch lạc. (Đây là vụ kiện mà 18 bác sĩ và y tá, tất cả đều là người Shi’ite, bị buộc tội đă chữa trị cho những người chống đối chế độ do người Sunni cầm quyền. Sự việc này đă làm dấy lên phong trào phản đối do người Shi’ite chiếm đa số tổ chức).
Ở Syria, Mỹ cũng đă không thể ngăn cản Tổng thống Syria Bashar al- Assad trừng trị mạnh tay những người chống đối chính phủ. Liên Hợp Quốc cho biết lực lượng quân đội Syria đă giết hại 10.000 người chống đối chính phủ Assad. Phái viên quan sát của Liên Hợp Quốc cũng đă dừng các nhiệm vụ của ḿnh vào cuối tuần trước, sau khi t́nh trạng căng thẳng tại đây tiếp tục leo thang.
Washington bất lực
Bộ ngoại giao Mỹ cho biết "không hài ḷng" với cách điều hành của Toà án tối cao Ai Cập. Họ mong muốn cuộc bầu cử chính phủ mới được nhanh chóng tiến hành và Hội đồng quân sự tối cao Ai Cập nên chuyển giao quyền lực vào ngày 1/7 này, sau khi cuộc bầu cử tổng thống "tự do và công bằng" kết thúc.
Bộ trưởng quốc pḥng Mỹ Leon Panetta đă nhấn mạnh với thống tướng Hussein Tantawi, người đứng đầu Hội đồng quân sự tối cao Ai Cập, về sự cần thiết "đảm bảo cho một cuộc chuyển giao đầy đủ và hoà b́nh".
Michele Dunne, một chuyên gia phân tích t́nh h́nh Trung Đông tại Hội đồng Atlantic cho rằng "Mỹ có ảnh hưởng đến Ai Cập bởi họ đổ vào đây, đặc biệt là cho quân đội Ai Cập, một nguồn viện trợ rất lớn, tuy nhiên họ đă không sử dụng đến ảnh hưởng này". Ai Cập là một trong những nước nhận được nhiều viện trợ từ Mỹ nhất kể từ sau khi nước này là quốc gia Arab đầu tiên kí thoả thuận hoà b́nh với Israel năm 1979.
Trong 25 năm qua, Mỹ đă chi gần 2 tỉ USD hàng năm, chủ yếu là cho quân đội Ai Cập để đổi lấy thoả thuận hoà b́nh giữa Ai Cập và Israel.
Dân chủ hay Hồi giáo?
Tamara Cofman Wittes, một cựu quan chức trong Bộ Ngoại giao Mỹ, hiện là Giám đốc trung tâm chính sách dành cho Trung Đông của Viện Nghiên cứu Brooking, cho rằng: "Có một sự khác biệt lớn giữa Ai Cập, Bahrain và Syria. Chính phủ Mỹ đă có lúc từng nghĩ rằng những lời nói của họ có thể sẽ có chút ảnh hưởng nào đó lên Bashar al-Assad. Tổng thống Syria đă không c̣n quan tâm đến việc Mỹ nghĩ ǵ nữa". Chiến lược của Mỹ đối với Syria hiện nay có vẻ như càng làm tăng thêm quyết tâm của Nga trong việc bảo vệ đồng minh lâu năm của ḿnh.
Marina Ottaway, một nhà phân tích Trung Đông thuộc Tổ chức từ thiện V́ nền hoà b́nh thế giới Carnegie cho rằng chính phủ Obama đang phải đau đầu giữa một bên là mong muốn ủng hộ nền dân chủ tại Trung Đông, một bên là sự lưỡng lự khi để các đảng Hồi giáo lên cầm quyền.
Mai Hiền
Những quyết định của Toà án nhân dân tối cao Ai Cập và Bahrain trong tuần qua được coi là biểu hiện của việc các nhà cầm quyền muốn củng cố thêm quyền lực và chứng tỏ rằng Mỹ đang mất dần sức ảnh hưởng tại đây, cho dù họ có ủng hộ chế độ dân chủ đến đâu đi chăng nữa!
Sau nhiều thập kỉ là một trong những "quân cờ ngoại" quan trọng nhất trong khu vực, có khả năng đem quân bảo vệ các nguồn dầu và sử dụng sức mạnh ngoại giao của ḿnh để tăng cường mối quan hệ hữu hảo giữa Israel và các quốc gia Arab láng giềng giờ đây, phong trào dân chủ "Mùa xuân Arab" dường như đang làm mọi thứ ở Ai Cập thay đổi.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/vuhop/20120620/tyrt.JPG
Mùa Xuân Arab không có lợi cho Mỹ?
"Khi động đến vấn đề giữa sự sống và cái chết, người ta thường ít để tâm đến việc Mỹ nói ǵ"- Jon Alterman, Giám đốc chương tŕnh Trung Đông thuộc Trung tâm chiến lược quốc tế có trụ sở tại Washington phát biểu. "Tuy Mỹ có mối quan hệ lâu đời với quân đội Ai Cập, nhưng khi động chạm đến vấn đế sống c̣n, họ sẽ coi trọng lợi ích quốc gia và lợi ích nhân dân ḿnh hơn hết thảy”- Alterman nói thêm.
Việc Mỹ bị "trói chân" tại chiến trường Iraq, Afghanistan, bất lực trong việc giữ ǵn hoà b́nh tại khu vực này cũng là một trong những nhân tố khiến uy tín của nước Mỹ bị giảm sút.
Toà án tối cao điều hành đất nước?
Toà án tối cao Ai Cập hôm thứ 5 đă ra quyết định giải tán chính phủ mới được thành lập, do nhóm "Anh em Hồi giáo" chiếm đa số và cho phép cựu Thủ tướng Ahmed Shafiq có quan hệ với Tổng thống bị lật đổ Hosni Mubarak tiếp tục tham gia cuộc đua giành lấy chức tổng thống. Quyết định này của Toà án tối cao Ai Cập được cho là một nỗ lực của Hội đồng quân sự tối cao nhằm hạ thấp vai tṛ của nhóm "Anh em Hồi giáo" và tăng cường sức mạnh cho chính ḿnh.
Toà án tại Bahrain, đồng minh quan trọng của Mỹ tại vùng Vịnh, nơi có hạm đội số 5 của Mỹ đóng quân, đă hạ mức h́nh phạt dành cho 9 chuyên gia y tế và tha bổng cho 9 người khác. Quyết định này khiến Mỹ "rất thất vọng" bởi cho Washington cho rằng những người liên quan nên bị trừng trị v́ quan điểm chính trị lệch lạc. (Đây là vụ kiện mà 18 bác sĩ và y tá, tất cả đều là người Shi’ite, bị buộc tội đă chữa trị cho những người chống đối chế độ do người Sunni cầm quyền. Sự việc này đă làm dấy lên phong trào phản đối do người Shi’ite chiếm đa số tổ chức).
Ở Syria, Mỹ cũng đă không thể ngăn cản Tổng thống Syria Bashar al- Assad trừng trị mạnh tay những người chống đối chính phủ. Liên Hợp Quốc cho biết lực lượng quân đội Syria đă giết hại 10.000 người chống đối chính phủ Assad. Phái viên quan sát của Liên Hợp Quốc cũng đă dừng các nhiệm vụ của ḿnh vào cuối tuần trước, sau khi t́nh trạng căng thẳng tại đây tiếp tục leo thang.
Washington bất lực
Bộ ngoại giao Mỹ cho biết "không hài ḷng" với cách điều hành của Toà án tối cao Ai Cập. Họ mong muốn cuộc bầu cử chính phủ mới được nhanh chóng tiến hành và Hội đồng quân sự tối cao Ai Cập nên chuyển giao quyền lực vào ngày 1/7 này, sau khi cuộc bầu cử tổng thống "tự do và công bằng" kết thúc.
Bộ trưởng quốc pḥng Mỹ Leon Panetta đă nhấn mạnh với thống tướng Hussein Tantawi, người đứng đầu Hội đồng quân sự tối cao Ai Cập, về sự cần thiết "đảm bảo cho một cuộc chuyển giao đầy đủ và hoà b́nh".
Michele Dunne, một chuyên gia phân tích t́nh h́nh Trung Đông tại Hội đồng Atlantic cho rằng "Mỹ có ảnh hưởng đến Ai Cập bởi họ đổ vào đây, đặc biệt là cho quân đội Ai Cập, một nguồn viện trợ rất lớn, tuy nhiên họ đă không sử dụng đến ảnh hưởng này". Ai Cập là một trong những nước nhận được nhiều viện trợ từ Mỹ nhất kể từ sau khi nước này là quốc gia Arab đầu tiên kí thoả thuận hoà b́nh với Israel năm 1979.
Trong 25 năm qua, Mỹ đă chi gần 2 tỉ USD hàng năm, chủ yếu là cho quân đội Ai Cập để đổi lấy thoả thuận hoà b́nh giữa Ai Cập và Israel.
Dân chủ hay Hồi giáo?
Tamara Cofman Wittes, một cựu quan chức trong Bộ Ngoại giao Mỹ, hiện là Giám đốc trung tâm chính sách dành cho Trung Đông của Viện Nghiên cứu Brooking, cho rằng: "Có một sự khác biệt lớn giữa Ai Cập, Bahrain và Syria. Chính phủ Mỹ đă có lúc từng nghĩ rằng những lời nói của họ có thể sẽ có chút ảnh hưởng nào đó lên Bashar al-Assad. Tổng thống Syria đă không c̣n quan tâm đến việc Mỹ nghĩ ǵ nữa". Chiến lược của Mỹ đối với Syria hiện nay có vẻ như càng làm tăng thêm quyết tâm của Nga trong việc bảo vệ đồng minh lâu năm của ḿnh.
Marina Ottaway, một nhà phân tích Trung Đông thuộc Tổ chức từ thiện V́ nền hoà b́nh thế giới Carnegie cho rằng chính phủ Obama đang phải đau đầu giữa một bên là mong muốn ủng hộ nền dân chủ tại Trung Đông, một bên là sự lưỡng lự khi để các đảng Hồi giáo lên cầm quyền.
Mai Hiền