Những vụ thảm sát dă man của nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở I-rắc và Xy-ri không chỉ là nỗi sợ hăi tột cùng của người dân trong khu vực mà c̣n khiến các nước châu Ấu xa xôi "nín thở". Bởi, khi liên minh chống IS do Mỹ phát động càng thu hút sự tham gia của các đồng minh th́ phương Tây càng đối mặt sự trả thù tàn bạo của tổ chức khủng bố này
Chưa bao giờ, sự hợp tác giữa Mỹ và các nước đồng minh trong cuộc chiến chống khủng bố lại trở nên cấp thiết như lúc này, khi có cùng một mục tiêu chung đối phó mối đe dọa từ IS. Sau khi nhất trí thành lập liên minh chống khủng bố do Mỹ đứng đầu, nhiều nước, nhất là các thành viên trong NATO đă sốt sắng đưa binh sĩ sang I-rắc tham gia liên minh. Các đồng minh chủ chốt như Pháp, Anh, Bỉ c̣n trực tiếp "sát cánh" cùng chiến đấu cơ của Mỹ trong các cuộc không kích. Ca-na-đa vừa tuyên bố cũng tham gia chiến dịch không kích ở I-rắc với mục tiêu đẩy nhanh nỗ lực "nhổ cái gai" IS. Hai vụ tiến công khủng bố xảy ra liên tiếp vào Ca-na-đa gần đây, trong đó thủ phạm là phần tử liên quan các tổ chức Hồi giáo cực đoan, là tiếng chuông cảnh báo khủng bố đă "gơ cửa" quốc gia Bắc Mỹ này. Bộ trưởng Công an và Ứng phó khẩn cấp Ca-na-đa X.Blen-ni thừa nhận, khủng bố là mối đe dọa nghiêm trọng các lợi ích của Ốt-ta-oa và nước này đang trong "tầm ngắm" của IS. Ước tính có hơn 130 người Ca-na-đa ở nước ngoài bị nghi ngờ tham gia các hoạt động khủng bố ở I-rắc và Xy-ri và các quốc gia khác. Anh sau khi cử các chiến đấu cơ tới I-rắc tham gia chiến dịch không kích IS cũng lo ngại bị trả thù. Nước này kêu gọi công dân cảnh giác cao độ trước nguy cơ bị tiến công khủng bố. Pháp cũng đang chuẩn bị thông qua luật "chống chủ nghĩa khủng bố".
Mối đe dọa an ninh phương Tây càng lớn khi truyền thông thế giới gần đây liên tiếp công bố những con số bất ngờ về số công dân phương Tây "lũ lượt" kéo đến các chiến trường I-rắc và Xy-ri. Mới nhất là cảnh báo từ tài liệu của Hội đồng Bảo an LHQ về làn sóng các phần tử cực đoan từ hơn 80 quốc gia đang kéo tới I-rắc và Xy-ri tham chiến với "số lượng lớn chưa từng thấy". Khoảng 15 ngh́n chiến binh nước ngoài đă đến chiến đấu trong hàng ngũ của IS cũng như các nhóm phiến quân cực đoan khác. Từ năm 2010 đến nay, số phần tử thánh chiến người nước ngoài tới tham gia các nhóm khủng bố đă tăng gấp "nhiều lần" tổng số người của 20 năm trước đó. Nguy hiểm hơn, có những bằng chứng cho thấy sự hợp tác giữa những kẻ khủng bố tới từ các quốc gia chưa từng đối mặt thách thức liên quan mạng lưới khủng bố An Kê-đa như Pháp, Nga, Anh. Cảnh sát Anh ước tính trung b́nh mỗi tuần có khoảng năm người rời xứ sở sương mù để đến với hàng ngũ IS. Hiện có khoảng 500 người quốc tịch Anh đang tham chiến ở I-rắc và Xy-ri. Lực lượng an ninh Anh đă bắt giữ hàng chục người đang chuẩn bị tới Trung Đông tham chiến. Thụy Sĩ mới đây xác nhận đă bắt giữ ba người I-rắc bị t́nh nghi ủng hộ IS và có âm mưu thực hiện vụ tiến công tại châu Ấu. Các quan chức an ninh Mỹ tiết lộ, trung b́nh mỗi tháng có một ngh́n tay súng cực đoan người nước ngoài tới tham chiến tại Xy-ri bất chấp chiến dịch không kích dồn dập của liên minh do Mỹ cầm đầu. Cơ quan T́nh báo trung ương Mỹ (CIA) cho biết, có khoảng gần hai ngh́n tay súng người phương Tây trong số 15 ngh́n tay súng nước ngoài ở Trung Đông, trong khi số tay súng IS ở I-rắc và Xy-ri cũng tăng chóng mặt so với con số dự đoán trước đây, từ 20 ngh́n đến hơn 30 ngh́n tên.
Chịu những trận "mưa bom" từ các chiến đấu cơ của phương Tây trút xuống các mục tiêu của IS ở I-rắc và Xy-ri nhưng dường như tổ chức khủng bố này không hề "chùn chân". Hiện IS đă chiếm một phần ba lănh thổ Xy-ri và mới đây tuyên bố "thôn tính" thêm hai mỏ khí đốt ở thành phố Hôm-xơ, một nguồn cung tài chính quan trọng cho tổ chức khủng bố này. Gần đây xuất hiện những thông tin về xu hướng ḥa giải trong các lực lượng đối lập ở Xy-ri và khả năng liên kết giữa IS với mạng lưới khủng bố An Kê-đa. Chiến dịch không kích của phương Tây đang đẩy hai tổ chức khủng bố lớn và khét tiếng này tới gần nhau hơn bởi cùng một mục tiêu chung chống lại lợi ích của phương Tây. Việc ḥa giải với An Kê-đa cho phép IS tận dụng mạng lưới "chân rết" rộng lớn bao trùm toàn cầu mà An Kê-đa đă có hơn thập kỷ thiết lập kể từ sau vụ khủng bố ngày 11-9-2001. An Kê-đa th́ được "thơm lây" nhờ "uy tín" mà IS đă gây dựng được trong giới thánh chiến Hồi giáo nhằm thu hút thêm nguồn lực cả về người và tài chính.
Mỹ xác định theo đuổi một chiến dịch lâu dài và phức tạp chống IS. Số tiền mà Oa-sinh-tơn phải chi mỗi ngày cho các cuộc không kích IS ước tính 8,3 triệu USD, vượt xa con số mà Lầu năm góc dự toán. Ngân sách Liên bang hạn hẹp tiếp tục bị "rút ruột" đă đẩy Mỹ vào bài toán khó. Thế nhưng, trong cuộc chiến chống IS, Mỹ và các đồng minh đă ở thế "cưỡi lưng hổ" và không c̣n cách nào khác là phải tiếp tục "phi" cho dù con đường phía trước đầy chông gai và hiểm họa khó lường.
ANH THƯ
nd