Orang-Utan là tên gọi của một loài vượn có thân h́nh to lớn sinh sống chủ yếu ở châu Á và được coi là gần con người nhất trong quá tŕnh chuyển biến h́nh thành nên con người ngày nay. Một ṭa án ở Argentina mới đây đă phán xử rằng loài vượn này tuy là con vật, nhưng về phương diện t́nh cảm lại có thể được coi như con người và v́ thế phải được dành cho một số quyền nhất định như con người. Phán quyết này của ṭa án ở Argentina khác biệt hoàn ṭan với phán xử của một ṭa án ở Mỹ hồi đầu tháng 12 vừa qua không coi vượn là “tự nhiên nhân” nên không thể được dành cho một số quyền nhất định như con người.
Vụ việc này liên quan trực tiếp đến một con vượn Orang-Utan tên là Sandra. Nó được sinh ra trong một vườn bách thú ở Đức năm 1986, sống ở đó và đến năm 1994 được chuyển đến một vườn thú ở Argentina. Một tổ chức bảo vệ động vật ở Argentina cho rằng loài vượn này phát triển cả về thể xác lẫn cảm xúc hơn tất cả những loài vượn khác và gần giống con người nhất mà đă coi như thế th́ không thể bắt con vượn sống trong cảnh bị mất tự do như lâu nay nữa. Tổ chức này đă kiện lên ṭa và đ̣i phải thả con vượn Sandra về môi trường sinh sống tự nhiên của nó. Phán xử nói trên của ṭa đă giúp tổ chức này thắng kiện và nếu không có sự kháng án nào th́ tới đây con vượn Sandra sẽ được thả vào một khu vườn quốc gia ở Brazil.
Đây là lần đầu tiên có một ṭa án trên thế giới phán xử theo hướng coi con vật không phải một thứ đồ hay một động vật thuần tuư mà được hưởng một số quyền cơ bản nhất định của con người. Phán quyết này dựa trên luật pháp của Argentina nhưng cũng đă tạo tiền lệ pháp lư trên thế giới. Từ nay, cuộc tranh luận về quyền cho động vật trên phạm vi thế giới sẽ trở nên sôi động và quyết liệt hơn. Hệ lụy lâu dài của việc này hiện thật khó lường hết được.
VietSN © Sưu Tập