Trên thế giới có rất nhiều vụ án mà ngành tư pháp đến nay vẫn c̣n tranh căi. Sự vô trách nhiệm của những người nắm giữ luật pháp đă khiến cho bao người phải chịu án oan, đổi bằng mạng sống của chính ḿnh và gia đ́nh họ. Đây là vụ án tử h́nh gây tranh căi nhất trong lịch sử tư pháp Mỹ. Chứng cứ lỏng lẻo, không rơ ràng nhưng Troy Davis vẫn phải chịu mức án tử h́nh. Cho tới bây giờ, đây vẫn được xem là trường hợp án oan gây nhiều tranh căi nhất trong lịch sử tư pháp Mỹ.
Troy Davis và chiếc giường thi hành án tử h́nh với anh
Vào đêm 18/8/1989, Mark Allen MacPhail, một sĩ quan cảnh sát ở Savannah, bắt đầu công việc tuần tra hàng ngày trên đường phố Savannah.
Theo hồ sơ vụ án, đúng lúc này, tại khu vực trạm xe buưt Greyhound, một người đàn ông da đen đă dùng súng bắn vào chiếc xe gần đó và đánh vào đầu một người đàn ông vô gia cư.
Khi MacPhail có mặt hiện trường và ra lệnh cho người đàn ông này dừng lại th́ ngay lập tức bị hắn quay lại chĩa súng rồi bắn liên tiếp. Mặc dù có áo chống đạn nhưng xương hàm phải, má trái và chân phải của MacPhail đều bị thương và 1 viên đạn chí mạng trúng ngực trái là nguyên nhân chính khiến anh tử vong.
Theo lời khai của Sylvester Redd Coles - một nhân chứng có mặt tại hiện trường, người đàn ông da đen đó “trông có vẻ giống như là Troy Davis”.
Ngày 23/8, Troy Davis bị bắt giam và điều tra.
Tại phiên ṭa diễn ra năm 1991, 9 nhân chứng, trong đó có Sylvester Redd Coles khai rằng họ đă thấy Davis bắn MacPhail. Tuy nhiên, Troy Davis khăng khăng kêu oan. Anh khai ḿnh thậm chí đă tận mắt thấy Coles tấn công người đàn ông vô gia cư nhưng sau đó anh đă rời khỏi hiện trường trước khi viên cảnh sát xuất hiện. Tuy nhiên, ṭa án vẫn tuyên Troy Davis là thủ phạm sát hại Macphail.
Tháng 9/2003, các tờ báo lớn đồng loạt đưa tin việc 7 trong số 9 nhân chứng đă rút lại lời khai của họ và nói rằng họ đă khai “bừa” v́ bị cảnh sát gây áp lực, trong đó có 1 nhân chứng nói rằng Coles từng tiết lộ y mới chính là kẻ giết người.
Hơn nữa, phía cảnh sát cũng không t́m thấy bằng chứng ADN, dấu vân tay tại hiện trường vụ sát hại hay các chứng cứ pháp lư nào cho thấy Troy Davis dính líu đến vụ giết người, thậm chí khẩu súng gây án cũng chưa bao giờ được t́m thấy.
Mặc dù vậy, Troy Davis vẫn bị tuyên án tử h́nh.
Với những bằng chứng thiếu thuyết phục, một làn sóng phản đối quyết định của ṭa án dấy lên trong dư luận Mỹ. Cho nên, ngày thi hành án với Troy Davis bị hoăn tới 4 lần.
Đến năm 2010, ṭa án Mỹ đă cho Troy Davis một cơ hội được tŕnh bày vụ việc của ḿnh trong một phiên điều trần. Để được xét xử lại vụ án, yêu cầu đặt ra là các luật sư của Troy Davis phải đưa ra được các bằng chứng chứng minh anh này vô tội. Tuy nhiên, các bằng chứng được đưa ra tại phiên điều trần, theo ṭa, là không thể đủ mạnh để khẳng định Davis vô tội.
Hiếm có tù nhân nào lại nhận được sự quan tâm của nhiều người như Davis. Chiến dịch vận động đ̣i trả tự do cho Troy Davis thu được hơn 640.000 chữ kư. Nhiều nhân vật nổi tiếng như cựu Giám đốc FBI, Giáo hoàng Benoit XVI và cựu Tổng thống Jimmy Carter cũng đă kêu gọi hủy án tử h́nh đối với Troy Davis.
Một nhóm người biểu t́nh có mặt trước cổng Ṭa án Tối cao ở Washington, Mỹ trong khi nhóm khác tập trung tại một nhà thờ gần nhà tù Jackson thể hiện sự ủng hộ với Davis.
Vào ngày Troy Davis bị xử tử, trong khi Ṭa án tối cao Mỹ xem xét đơn kháng cáo lần cuối của Troy Davis th́ bên ngoài nhà tù, khoảng 700 người đă tập trung để thắp nến cầu nguyện và phản đối bản án mà họ cho là bất công nhất trong lịch sử tư pháp Mỹ. Sau khi nghe tuyên bố từ ṭa án y án tử h́nh đối với Davis, đám đông đă không c̣n giữ được b́nh tĩnh.
“Tôi vô tội. Tôi không hề có khẩu súng nào”, cho tới khi bị hành quyết Davis vẫn khăng khăng như vậy.
Cuối cùng, Troy Davis, 42 tuổi, đă bị xử tử bằng h́nh thức tiêm thuốc độc. Troy Davis chết đi nhưng những tranh căi về sự phân biệt chủng tộc và giai cấp tiếp tục bùng lên dữ dội tại Mỹ.