Đây chính là người Mỹ gốc Việt thứ 5 nhận giải Thiên Tài MacArthur. Ocean Vương, giáo sư trẻ 30 tuổi người Mỹ gốc Việt tại đại học University of Massachusetts Amherst, vừa được giải Thiên Tài MacArthur “Genius Grant” cho sự sáng tạo phi thường trong các tuyển tập thơ anh sáng tác và tiểu thuyết “On Earth We’re Briefly Gorgeous.”
Tác giả Occean Vương.
Giải Thiên Tài MacArthur “Genius Grant” được tư quỹ John D. and Catherine T. MacArthur Foundation thành lập năm 1981. Mỗi năm, khoảng 20-30 người trong các lănh vực khác nhau được trao tặng vinh dự “Thiên Tài.”
Occean Vương là người Mỹ gốc Việt thứ năm và là nhà văn nhà thơ thứ hai nhận giải “Thiên Tài MacArthur.” Các nhân vật người Mỹ gốc Việt được vinh dự này bao gồm Huỳnh Sanh Thông (1987, thông dịch viên và chủ bút), My Hang V. Huynh (2007, nhà hóa học), An-My Lê (2012, nhiếp ảnh gia), và Viet Thanh Nguyen (2017, nhà văn).
Mỗi thành viên nhận giải Thiên Tài MacArthur sẽ được thưởng $625,000 trong ṿng năm năm. Trước 2013, giải thưởng có giá trị $500,000.
Đặc biệt, tư quỹ công bố kết quả một cách bất ngờ và người nhận giải thường không biết kết phút cuối cùng.
Ngay cả Ocean Vương cũng không dám tin anh được chọn. Anh kể với nhật báo New York Times rằng, khi họ gọi để thông báo anh thắng giải th́ “Tôi phải chắc là họ gọi đúng người, bởi v́ tôi không muốn khóc xúc động rồi để họ nói là họ nhầm. Nhưng sau đó th́ tôi đă khóc.”
Tiểu thuyết đầu tay của Occean Vương “On Earth We’re Briefly Gorgeous.” (H́nh: mprnews.org)
Theo nhật báo New York Times, giải Thiên Tài không nhận đơn ghi danh. Các ứng cử viên được hàng trăm nhân vật bí mật khắp nơi trong nước đề cử, và được một ủy ban giấu tên khoảng hàng chục người chọn.
Để được đề cử, các ứng cử viên phải là công dân Mỹ và không phải là công chức chính phủ.
Ocean Vương, tên tiếng Việt là Vương Quốc Vinh, theo mẹ tị nạn tại Philippines trước khi định cư ở Hartford, tiểu bang Connecticut. Mẹ anh theo nghề nail và anh không nói được tiếng Mỹ khi anh vào trường học. Ở tuổi 11, anh vẫn chưa biết đọc thông thạo bằng các bạn cùng lớp.
Tuy nhiên, khi anh bắt đầu viết thơ th́ mọi chuyện đều như thay đổi. Anh tạo cho anh một căn cước khác xa với gia đ́nh anh. Là người đầu tiên trong gia đ́nh học đại học, anh được vinh danh là “Thiên Tài” văn học trong xă hội Mỹ, trong khi chính mẹ của anh là người mù chữ.
“On Earth We’re Simply Gorgeous” là một lá thư dài anh viết cho người mẹ mù chữ này, dẫu biết rằng “mỗi chữ anh viết xuống sẽ đưa anh đi xa mẹ anh một chữ,” như anh tâm sự.
Mẹ anh đang ung thư giai đoạn cuối. Anh nói khi biết tin mẹ mang trọng bệnh, mọi chuyện khác trở nên bé nhỏ đối với anh. Hy vọng giải Thiên Tài này phần nào đó an ủi anh.