Truyện kể rằng nhà nọ có ba ông cháu. Hôm nọ, ông sai người cháu đi ra chợ mua giúp ông một đồng mắm và một đồng tương. Thằng bé vâng lời ông mang hai cái bát ra chợ mua. Nhưng đi một lúc, mới sực nhớ ra và quay về nhà để hỏi ông đồng nào mua mắm, đồng nào mua tương. Người ông bảo rằng đồng nào mua cũng được. Thế là thằng bé lại chạy đi ra chợ, một hồi lâu, lại trở về nhà với hai cái bát không trên tay và lại tiếp tục hỏi người ông xem bát nào đựng mắm và bát nào đựng tương.
Người ông nổi giận đánh cho nó mấy roi. Vừa lúc đó bố thằng bé đi đâu về nhà, thấy thằng bé bị ông đánh nên nổi giận rồi nói rằng: “À! Ông đánh con tôi phải không? Thế th́ sợ ǵ mà tôi không đánh lại con của ông!” Nói rồi tự đánh vào ḿnh một trận nên thân. Người ông chứng kiến xong lại phát khùng lên quát: “À! Mày đánh con ông th́…th́ ông treo cổ của cha mày lên”. Nói xong ông vội vàng đi t́m dây thừng để treo cổ.
Tam đại con gà là một trong những câu truyện cười dân gian châm biếm được nhiều người t́m đọc nhất. Câu truyện phê phán hành động tức cười của một ông thày đồ “dốt đặc” mà vẫn c̣n cố t́nh giấu dốt. Dù có cố gắng giấu như thế nào đi nữa th́ càng giấu lại càng lộ cái dốt ra. Cũng thông qua câu truyện này người dân muốn lên án phê phán chê bai một tật xấu của một số người trong xă hội đó chính là không chịu học hỏi trau dồi kiến thức mà lúc nào cũng tự cho ta đây là tài giỏi nhất mặc dù bản thân không biết ǵ.
VietBF sưu tầm