Nỗi lo của Ấn Độ khi nước láng giềng thân thiết “tới tấp” nhận đầu tư từ Trung Quốc. Sau khi quốc gia láng giềng Sri Lanka thông qua khoản đầu tư 1,4 tỉ USD của Trung Quốc để xây đặc khu kinh tế (SEZ) gần cảng quan trọng ở Colombo th́ Ấn Độ ngày càng quan ngại về ảnh hưởng gia tăng của Trung Quốc với nước này.
Hoạt động xây dựng tại dự án thành phố cảng Colombo.
Dự án được 225 thành viên Quốc hội Sri Lanka thông qua vào tháng trước, trao cho một cơ quan bảy thành viên do Tổng thống chỉ định toàn quyền kiểm soát tất cả các quyết định liên quan đến khu vực thành phố cảng Colombo, theo SCMP.
Các nhà phân tích bày tỏ sự lo ngại, rằng với việc không có sự giám sát của Quốc hội, dự án có thể được phát triển theo ư muốn chủ quan của nhà đầu tư, trong trường hợp này là Công ty Cảng Trung Quốc (CHEC), thuộc Công ty Xây dựng Truyền thông Trung Quốc (CCCC).
CHEC có toàn quyền sử dụng một phần tư, tương đương 62 hécta đất trong dự án thuê 99 năm. Đây dự án phát triển lớn thứ ba của Trung Quốc ở Sri Lanka.
Theo thông báo của CHEC, dự án đặc khu kinh tế đóng vai tṛ là “cửa ngơ vào Nam Á”, nơi này gồm một khu nghỉ dưỡng tích hợp, ṣng bạc và khu trung tâm hội nghị, bến du thuyền, khu dân cư, khu tài chính và không gian xanh.
Ấn Độ ngày càng quan ngại việc Trung Quốc chi hàng tỉ USD để mở rộng ảnh hưởng địa chính trị đến Ấn Độ Dương, nơi luôn nằm trong tầm ảnh hưởng của Ấn Độ, cựu ngoại trưởng Ấn Độ Kanwal Sibal nói.
Sri Lanka cũng là đầu mối quan trọng đối với phần lớn hàng hóa đến và đi từ Ấn Độ. Sri Lanka luôn khẳng định “chính sách Ấn Độ trên hết”, nhưng New Delhi vẫn có lư do để lo ngại.
“Ấn Độ đang ngày càng thua thiệt, không chỉ ở Sri Lanka mà c̣n ở Nepal”, ông Sibal nói.
Vấn đề nằm ở việc Ấn Độ không thể cạnh tranh với các khoản đầu tư hàng tỉ USD của Trung Quốc ở Sri Lanka. Bất chấp việc Sri Lanka có nguy cơ “rơi vào bẫy nợ”.
Trung Quốc đă đầu tư 15 tỉ USD vào Sri Lanka kể từ năm 2015 và là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất.
“Chính sách phát triển kinh tế khiến Sri Lanka ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc là điều đáng lo ngại không chỉ với chính quốc gia này mà c̣n với Ấn Độ”, Rajiv Bhatia, một chuyên gia nghiên cứu chính sách đối ngoại tại tổ chức Distinguished Fellow, nói.
Một tàu hàng bốc dỡ container ở cảng Colombo.
Dự án thành phố cảng Colombo nằm trong Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc. Năm 2017, Sri Lanka đă cho Trung Quốc thuê cảng chiến lược Hambantota với thời hạn 99 năm.
Ấn Độ lo ngại khả năng Trung Quốc sử dụng cảng Hambantota cho mục đích quân sự.
Tập đoàn China Merchants Port Holdings của Trung Quốc cũng toàn quyền sử dụng cảng Hambantota trong thỏa thuận vận hành và chuyển giao có thời hạn 35 năm.
Trong vài tháng gần đây, Trung Quốc đă cho Sri lanka vay thêm 500 triệu USD trong gói tín dụng 1 tỉ USD để giúp Colombo đối phó vấn đề khủng hoảng kinh tế do dịch Covid-19.
Trung Quốc đang tích cực phân phối vaccine Sinovac đến Sri Lanka, sau khi được WHO phê duyệt sử dụng khẩn cấp, trong bối cảnh Ấn Độ tŕ hoăn xuất khẩu vaccine v́ nguồn cung hạn chế.
Cựu ngoại trưởng Ấn Độ Sibal nói có nhiều cách để Ấn Độ thuyết phục Sri Lanka tránh khỏi ảnh hưởng của Trung Quốc. “Sri Lanka chắc chắn muốn duy tŕ quan hệ chặt chẽ với Ấn Độ thay v́ phải trả giá bằng cách xích lại gần Trung Quốc”, ông Sibal nói.
VietBF@ sưu tập