[Hanna]

Giờ đây tôi trắng tay rồi. Không còn gì nữa. Món nợ ngân hàng 800 triệu giờ cũng không biết phải làm sao. Tình cảnh của ông Lê Xuân Thọ, một nông dân 48 tuổi ở Gio Linh, Quảng Trị - sau mưa lũ.



Mùa lũ năm ngoái, nhà ông Thọ cũng bị ngập, thiệt hại đâu đó 500 triệu đồng.

Sau lũ, người nông dân cắn răng dành dụm vốn liếng để “làm lại từ đầu”.

Hoạ đến không báo trước, đợt mưa lũ vừa rồi, 3,5ha tôm, cua và cá kình của gia đình ông Thọ... coi như mất trắng.

Câu chuyện của ông Thọ được kể lại trên Vietnamnet. Ở đó, có những gia đình “mong chờ đến ngày thu hoạch để gỡ gạc đôi đồng trả tiền lãi”. Ở đó, có những cảm giác “nào ngờ” đến ngỡ ngàng. Ở đó, có những lời than rất đau xót “trắng tay”, “không còn gì nữa”. Và ở đó, còn có những món nợ lớn, rất lớn, những 800 triệu mà “không biết phải làm sao”.

Đợt mưa lũ ở miền Trung vừa qua, dẫu “chưa có gì lớn”. Dẫu, không hề xa lạ với người dân... nhưng cũng đã có người chết, mất tích, đã có hoa màu bị ngập, hồ nuôi tôm cá bị vỡ, đường xá cầu cống bị hỏng. Và rất nhiều tay trắng.

Nhìn những người nông dân trắng tay, lại nhớ đến chuyện một số nhân vật nổi tiếng trong giới showbiz năm ngoái đã từng mang tiền đi cứu trợ đồng bào miền Trung bị lũ lụt. Và giờ đây có người trong số họ đang được mời làm việc, trong cái dư luận giỡn là “sao kê chiếu mệnh”.

Minh bạch trong việc từ thiện là rất và quá cần. Có người nói cũng đúng, rằng cây ngay thì không sợ chết đứng. Nhưng dường như câu chuyện “sao kê chiếu mệnh” đang khiến chúng ta xem xét lại chuyện cứu trợ trong cộng đồng..

Ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó trưởng ban Dân nguyện Quốc hội trên báo chí từng bàn rằng: Thiện nguyện là vấn đề đạo đức xã hội, là hành động chia sẻ trách nhiệm của công dân với nhà nước. Và chắc chắn rồi, “Lòng tốt, thiện nguyện” thì không thể độc quyền, bởi nó xuất phát từ trái tim con người, trải dài trong cuộc sống thì không thể nằm gọn trong cái rọ nào cả.

Theo ông Nhưỡng, Nghị định 64/2008 chỉ cho Mặt trận Tổ quốc và Hội Chữ thập đỏ... được phép tiếp nhận, phân phối nguồn lực thiện nguyện đã không còn phù hợp. Thậm chí, chính nó đã “bỏ quên phần còn lại tốt đẹp của xã hội”.

Câu chuyện sao kê hôm nay cũng chính là hậu quả của việc “độc quyền từ thiện”, từ việc thiếu một cơ chế để những trái tim tử tế có thể làm việc thiện, và minh bạch.

“Dịch sao kê" đang nóng hơn bao giờ hết, khi mà dịch COVID-19 còn chưa qua, và mùa mưa lũ mới chỉ bắt đầu.

Dường như những người dân vùng thiên tai đang và sẽ là những người mong muốn nhất dịch sẽ mau qua. Cả dịch bệnh, cả "dịch sao kê" nữa. Làm từ thiện- rất quý và rất cần. Nhưng vượt lên là từ thiện bằng tấm lòng tâm đức. Mà tấm lòng thì bao giờ cũng phải minh bạch, quang minh, chính đại. Hiển nhiên rồi!