|
3/29
Sau một ngày thương lượng kết thúc mà không có thông báo lớn nào về thoả thuận hoà b́nh, nhưng các nhà đàm phán Ukraine nêu ra một số đề nghị Nga sẽ cân nhắc, và Moscow tuyên bố sẽ “giảm đáng kể” các hoạt động quân sự gần Kyiv và Chernihiv “để tăng cường sự tin cậy lẫn nhau, và tạo ra những điều kiện cần thiết cho các cuộc đàm phán sau này.”
Phái đoàn Ukraine cho hay, họ đề nghị các quốc gia như Israel, Thổ Nhĩ Kỳ và Pháp sẽ “bảo đảm” an ninh cho Ukraine trong tương lai, đổi lại sự trung lập của Kyiv với cam kết sẽ không đặt căn cứ quân sự hay lực lượng nước ngoài ở Ukraine. Kyiv vào năm 2014 đă bỏ phiếu từ bỏ t́nh trạng trung lập, và t́m cách gia nhập vào NATO, sau khi Nga tấn công và sáp nhập Crimea.
Ukraine cũng đề nghị tổ chức các cuộc tư vấn với Nga về t́nh trạng Crimea trong ṿng 15 năm tới. “Tôi muốn nhấn mạnh về lănh thổ của Crimea và Sevastopol, vấn đề đă được hai bên đồng ư tạm ngưng trong 15 năm, và thực hiện các cuộc đàm phán song phương về t́nh trạng những lănh thổ này,” cố vấn cho Tổng thống Zelensky, ông Mykhailo Podolyak nói về t́nh trạng Crimea.
Ukraine và phương tây lâu nay từ chối công nhận việc Nga sáp nhập bán đảo Crimea, và việc tạm ngưng lần này là công thức tiến tới không bàn luận vấn đề vào lúc này. “Ngoài ra, chúng tôi bàn đến việc, trong suốt 15 năm khi thương lượng song phương diễn ra sẽ không có sự thù địch quân sự,” Podolyak nói thêm.
Ukraine tuyên bố, bất cứ thoả thuận cuối cùng nào cũng sẽ đ̣i hỏi phải có sự đồng t́nh của đông đảo đồng bào trong nước thông qua trưng cầu dân ư. “Sẽ có cuộc trưng cầu dân ư, trong đó tất cả các công dân Ukraine sẽ bày tỏ quan điểm về thoả thuận và nó có hiệu quả như thế nào,” Podolyak thông báo trên truyền h́nh quốc gia.
Cố vấn cho Tổng thống Putin, ông Vladimir Medinsky cho hay, các cuộc thương lượng mang tính xây dựng, và phái đoàn Nga sẽ báo cáo cho Điện Kremlin.
Theo cơ quan thông tấn RIA-Novosti loan tin, phía Nga sau ngày thương lượng đầu tiên tại Istanbul thông báo 2 bước giảm leo thang xung đột ở Ukraine gồm, “giảm hoạt động quân sự đáng kể ở hướng Kyiv và Chernihiv,” và khả năng sẽ có cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Zelensky, đồng thời cùng với viêc ngoại trưởng hai bên kư kết hiệp ước hoà b́nh.
Về phía Ukraine, ông Podolyak cho biết, thương lượng vào thứ Ba đạt được tiến triển đủ để cho phép Putin và Zelensky gặp nhau.
Phát biểu từ Istanbul sau khi các cuộc họp giữa hai bên kết thúc vào thứ Ba, Podolyak cho biết, có khả năng hai tổng thống sẽ gặp nhau. “Chúng tôi bây giờ đă chuẩn bị tài liệu cho phép các tổng thống gặp nhau trên cơ sở song phương,” Podolyak nói. “Thương lượng giữa hai bên sẽ tiếp tục trực tuyến 24/7.” Ông cũng nói rơ, Ukraine cần “văn bản pháp lư rơ ràng.”
“Phái đoàn Nga có ư thức và xây dựng. Điều này không có nghĩa đàm phán dễ dàng, chúng rất khó. Nhưng phía Nga đang tập trung vào những đề nghị của họ, đề nghị của Ukraine,” ông Podolyak nói thêm.
Giá dầu vào thứ Ba giảm mạnh sau khi Nga tuyên bố giảm tấn công Kyiv và Chernihiv. Diễn biến này làm dịu bớt lo ngại về nguồn cung cấp năng lượng vốn đă đẩy giá dầu phi mă từ đầu tháng Ba. Gía dầu Mỹ giảm 6,4% xuống c̣n $99,25/thùng trong phiên giao dịch mới đây, trong khi chuẩn mực hàng đầu về giá dầu thô, Brent rớt 5,4% xuống c̣n $106.43/ thùng.
|