|
Nhân vật Patrick Bateman trong "American Psycho" là một kẻ cơ hội, coi thường phụ nữ và đặt nặng chủ nghĩa tiêu dùng. Thế hệ trẻ bỗng bị thu hút với nhân vật này.Kể từ lần đầu xuất hiện vào năm 1991, cuốn tiểu thuyết American Psycho của Bret Easton Ellis đă gây tranh căi v́ mức độ bạo lực của tác phẩm. Bộ phim chuyển thể năm 2000 của đạo diễn Mary Harron một lần nữa khiến người ta bàn tán về nhân vật chính Patrick Bateman. Cho đến giờ, Bateman đă trở thành một phần của văn hóa đại chúng nước Mỹ.
Những ẩn dụ trong tiểu thuyết
Bateman, ngoài việc là một kẻ sát nhân hàng loạt, c̣n là một trọc phú, một kẻ cơ hội, coi thường phụ nữ và đặt nặng chủ nghĩa tiêu dùng, một kẻ nghiện ma túy. Gă dường như tập hợp mọi điều sai trái trong xă hội Mỹ hiện đại. Có lẽ, Bateman không chỉ là một nhân vật, Bateman là một h́nh tượng phản ánh chủ nghĩa tư bản cực đoan.
Patrick Bateman đầy những định kiến, thù hận và ám ảnh h́nh tượng. Đầu anh ta lúc nào cũng nghĩ đến việc có chỗ ngồi hạng nhất, đến bộ vest Armani, cocaine, giày Brooks Brothers, danh thiếp sang trọng, nhà hàng thời thượng, thói quen làm đỏm hàng ngày và ban nhạc Huey Lewis.Tội ác kinh khiếp của gă đối với những đàn ông và phụ nữ được mô tả không sót một chi tiết nào. Đây có thể là lư do khiến cuốn tiểu thuyết trở nên khét tiếng đến vậy.
Nhưng đến khi gă thú nhận tội ác của ḿnh, mọi người xung quanh chỉ cười nhạo hay thậm chí tỏ ra đồng lơa với gă. Điều này, theo các nhà phê b́nh, khiến American Psycho trở thành một trong những tác phẩm phê phán hay nhất về sự sa đọa của giới doanh nhân.
Tác giả Bret Easton Ellis không hề ngần ngại mô tả kỹ lưỡng sự lố bịch hay sự bạo lực tột độ của nhân vật. Ông biến cuốn sách thành một phép ẩn dụ lớn.
Gần đây, giới trẻ bỗng nảy sinh hứng thú với nhân vật này và thường xuyên đăng tải lên mạng xă hội nội dung liên quan đến nhân vật, cuốn sách và bộ phim chuyển thể. Các cảnh cắt từ phim được lấy ra và chế thành ảnh meme trên mạng.
Nhưng không đơn thuần là một nhân vật làm meme cho cộng đồng mạng, đối với nhiều người, Patrick Bateman đă đại diện cho sự nam tính nào đó, cho chủ nghĩa tư bản hiếu chiến.
Phê phán lỗi sống kệch cỡm, màu mè
Như nhà báo Shaurya Singh đă chỉ ra trong một bài viết trên The Digital Native, những đặc điểm tính cách của Bateman - sự bất an về t́nh dục, sự vô cảm, nông cạn và nỗi ám ảnh về tiền bạc - gần gũi với một số nỗi ám ảnh của Gen Z (và nhiều thế hệ khác).
Trong thời hiện đại, cả truyền thông và mạng xă hội liên tục bị chi phối bởi nỗi ám ảnh về t́nh dục, sắc đẹp, tiền bạc và so sánh bản thân với người khác. Đại dịch đă khiến những nỗi ám ảnh này tăng lên gấp bội.
Hơn cả, chính nỗi ám ảnh về vật chất của Bateman là thứ mà giới trẻ ngày nay cảm thấy đồng cảm. Trong thời kỳ đại dịch, nhiều người đă chứng kiến nguồn thu nhập của họ giảm dần hoặc biến mất hoàn toàn. Việc kiếm tiền, dễ và và ngay tại nhà, đă trở thành ưu tiên hàng đầu của nhiều người.
Nhiều thanh niên Mỹ cảm thấy đồng cảm với Bateman, cho rằng nhân vật này có những nỗi ám ảnh rất con người và dường như chỉ luôn cố bắt chước người khác để ḥa nhập trong xă hội. Nhiều người thậm chí c̣n thử học theo thói quen tập luyện và làm đẹp để có được ngoại h́nh vạm vỡ, chải chuốt như Patrick Bateman do diễn viên Christian Bale thủ vai.
Dù vậy, nhiều bài viết đă chỉ ra rằng Gen Z đang ngó lơ ư nghĩa truyền tải mang tính giễu nhại đằng sau nhân vật Patrick Bateman. Bret Easton Ellis tạo ra nhận vật Patrick Bateman không phải để cảm thông hay chia sẻ những nỗi ám ảnh vật chất và ham muốn ḥa nhập xă hội, Ellis tạo ra Bateman để phê phán lối sống kệch cỡm, màu mè nhưng vô hồn của những "kẻ tâm thần nước Mỹ".
|