Tổng thống Zelensky thông báo cách chức tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraine Zaluzhny trong cuộc cải tổ quân sự lớn nhất từ khi xung đột với Nga bùng phát.
"Tôi đă gặp tướng Valery Zaluzhny. Tôi cảm ơn ông ấy v́ hai năm bảo vệ Ukraine", Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 8/2 viết trong bài đăng trên Telegram, được gửi ngay trước thông báo chính thức. Ông cũng đăng ảnh chụp chung với đại tướng Zaluzhny.
Tổng tư lệnh Ukraine Valery Zaluzhny phát biểu tại Kiev ngày 26/12/2023. Ảnh: AFP
"Chúng tôi đă thảo luận về nhu cầu đổi mới của lực lượng vũ trang Ukraine. Chúng tôi cũng thảo luận về việc ai có thể nằm trong ban lănh đạo mới. Bây giờ là lúc cho việc đổi mới này", ông Zelensky tuyên bố.
Tổng thống cho biết ông đă chỉ định tư lệnh lục quân Ukraine Oleksandr Syrsky, 58 tuổi, đảm nhận vai tṛ tổng tư lệnh lực lượng vũ trang thay cho tướng Zaluzhny, 50 tuổi.
"Bắt đầu từ hôm nay, một đội ngũ quản lư mới sẽ nắm quyền", ông nói. "Một kế hoạch hành động chi tiết, thực tế cho lực lượng vũ trang Ukraine năm 2024 cần được đưa ra bàn thảo, tính đến t́nh h́nh thực tế trên chiến trường hiện nay và các triển vọng".
Gần như cùng lúc, tướng Zaluzhny cũng viết trên Telegram rằng "nhiệm vụ của năm 2022 khác xa so với nhiệm vụ của năm 2024. V́ vậy, mọi người cần thay đổi và thích ứng với thực tế mới".
Ông cho biết đă có "cuộc nói chuyện quan trọng và nghiêm túc" với Tổng thống Zelensky. "Chúng tôi đă quyết định rằng chúng tôi cần thay đổi cách tiếp cận và chiến lược", ông nói thêm.
Việc hai thông báo được đưa ra cách nhau không lâu cho thấy Tổng thống Zelensky và tướng Zaluzhny đă phối hợp chặt chẽ khi hành động.
Cuộc cải tổ quân sự diễn ra vào thời điểm khó khăn đối với Ukraine trên chiến trường khi quân đội nước này đang đối mặt t́nh trạng thiếu đạn dược trầm trọng do nguồn hỗ trợ từ phương Tây trở nên bấp bênh.
Theo luật Ukraine, tổng tư lệnh quân đội là người đứng đầu lực lượng vũ trang, giám sát t́nh h́nh quân đội cùng trang thiết bị, vũ khí và nguồn lực liên quan. Tư lệnh báo cáo với Tổng thống và Bộ trưởng Quốc pḥng về kết quả thực hiện các mục tiêu quân sự chiến lược của đất nước.
Ảnh hưởng và vị thế của tướng Zaluzhny bắt đầu nổi lên sau thời điểm Nga mở chiến dịch tại Ukraine hồi tháng 2/2022. Tuy nhiên, mâu thuẫn giữa ông và Tổng thống Zelensky bùng phát vào tháng 11/2023, khi tư lệnh quân đội Ukraine nói chiến dịch phản công của Kiev đă lâm vào bế tắc và vấp phải chỉ trích gay gắt từ Văn pḥng Tổng thống.
Bất đồng giữa hai bên sau đó tiếp tục bị nới rộng do tranh căi về vấn đề huy động quân, khi tướng Zaluzhny muốn bổ sung thêm 450.000-500.000 quân ra tiền tuyến, điều ông Zelensky phản đối. Trước khi ông Zelensky đưa ra thông báo chính thức, các đồn đoán về quyết định sa thải Zaluzhny đă được lan truyền trong nhiều ngày.