Theo lương y Trần Khiết, ăn uống, dưỡng sinh của con người cần phù hợp theo thời tiết, khí hậu của mỗi mùa.
Với những người hay bị tiểu nhiều vào ban đêm, nhất là khi trời lạnh số lần tiểu đêm càng nhiều hơn, th́ có thể dùng một cái bàng quang heo, 3 gr nhục quế, 30 gr ích trí nhân.
Cách chế biến: bàng quang heo làm sạch, giă nát nhục quế và ích trí nhân rồi đem tất cả chưng cách thủy với bàng quang heo cho chín mềm, nêm nếm gia vị vừa dùng. Món này dùng nóng ấm, có công dụng bổ dương, tán hàn (lạnh), thích hợp cho những người thận dương hư suy gây tiểu nhiều.
Hoặc có thể dùng 100 gr gạo loại ngon, 2 gr nhục quế, cùng một lượng đường vừa đủ. Cách chế biến: đem nhục quế nấu lấy nước cốt, bỏ bă, thêm vào một lượng nước vừa đủ để nấu cháo với lượng gạo nói trên, nấu loăng, và gia ít đường vào, dùng cháo này vào buổi sáng lúc cháo c̣n nóng ấm. Món này dùng cho những trường hợp thận dương hư suy, tiểu nhiều, lạnh bụng, rối loạn tiêu hóa vào mùa lạnh.
Với những người thường bị ho do trời trở lạnh, th́ có thể dùng đường phèn nấu vỏ quưt (hoặc vỏ quả tắc). Cách làm như sau: lấy 20 gr vỏ quưt, 100 gr đường phèn đem nấu với 1,5 lít nước, nấu lửa nhỏ đến chín. Món này dùng trị ho rất hay.
Với những người bị t́nh trạng môi khô vào mùa lạnh, có thể dùng cách: lấy một ít củ cà rốt và củ năng, lượng bằng nhau (chừng 50 gr), cùng nhân hạt mơ 15 gr, 5 quả chà là, một ít vỏ quưt, đem nấu chung cho nguyên liệu chín mềm để dùng.
Nhục quế giúp làm ấm cơ thể khi trời lạnh - Ảnh: H.Mai |
C̣n để bồi bổ và làm ấm cơ thể th́ dùng một con gà ác làm sạch, cùng các vị thuốc hoàng kỳ 8 gr, đảng sâm 12 gr, đương quy 6 gr, câu kỷ tử 8 gr, thục địa 12 gr, hoài sơn 8 gr, khiếm thực 12 gr, long nhăn 4 gr, vài lát gừng tươi. Cho gà cùng các vị thuốc (đă rửa sạch) vào thố cùng nước chín (cho ngập trên bề mặt thố) và đem chưng cách thủy cho thật mềm. Dùng lúc món c̣n nóng ấm.
Cũng để bồi bổ và làm ấm cơ thể, có thể dùng một lượng vừa (tùy người) bao tử heo (làm sạch) rồi đem hầm với củ cải trắng, rau mồng tơi và tiêu xanh, nêm nếm gia vị.
Buổi sáng có thể dùng món cháo vừa ấm cơ thể vừa nhẹ bụng: lấy một ít gạo tẻ đem nấu cháo với một ít gừng tươi (thái lát), nấu loăng, ăn khi c̣n ấm nóng.
Dùng thức uống ấm nóng bằng cách lấy 15 gr gừng tươi đem nấu nước với 5 gr cam thảo để uống trong ngày, có thể gia thêm ít đường phèn.
tm