Ngày 25/10, ông Hồ Anh Tuấn - Trưởng BQL Khu kinh tế Hà Tĩnh - cho rằng việc vi phạm xây miếu thờ của Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa đã báo cáo đầy đủ với UBND tỉnh.
Ông Tuấn cho biết khi báo chí phản ánh về vấn đề Formosa tự ư xây miếu thờ là muộn hơn ban quản lư phát hiện. Bởi ngày 15/10, khu kinh tế đă có văn bản yêu cầu Formosa đình chỉ việc xây miếu thờ.
Miếu thờ trong dự án của Formosa Hà Tĩnh sắp xây xong.
Khi chúng tôi hỏi lúc Formosa đặt viên gạch đầu tiên sao không đ́nh chỉ mà để họ xây cao lên mới thực hiện, ông Tuấn nói không thể trả lời trên điện thoại được, có ǵ gặp sau.
Theo ông Nguyễn Thanh B́nh - Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh - việc Formosa xây miếu thờ sai phạm sẽ xử lư dứt khoát. Sau khi đ́nh chỉ xây dựng miếu thờ, tỉnh Hà Tĩnh sẽ yêu cầu phía Formosa phải tháo dỡ.
Ông B́nh giải thích trước đây đồng ư cho Formosa xây miếu thờ v́ ở Đồng Nai Formosa cũng xây miếu, nên Formosa cứ nghĩ Hà Tĩnh cũng như nơi khác nên mới thực hiện. Việc xây miếu thờ của Formosa là không được. Tỉnh Hà Tĩnh đă có chủ trương, kiểm tra và đ́nh chỉ một cách nghiêm túc...
Trong khi đó, ông Chu Xuân Phàm - trưởng đại diện của Formosa tại Hà Nội - nói: “Công văn tỉnh cho xây th́ xây, mà công văn tỉnh không cho th́ không xây. Một cái nhà bé tẹo th́ có vấn đề ǵ đâu”.
Ông Chu Xuân Phàm c̣n giải thích mục đích khi xây miếu thờ để thờ ông địa (thổ công - PV) v́ làm ăn kinh doanh. “Chỗ nào cũng phải thờ ông địa, cho nên công ty xây ngay tại cổng một cái miếu thôi mà. Đó là ông địa của mảnh đất mà chúng tôi đã thực hiện dự án” - ông Phàm nói.
Ông Phàm cho biết việc xin xây miếu thờ là thực hiện lời hứa sau khi hoàn thành dự án th́ đưa các ông địa về. Và trong tương lai Formosa sẽ xây sân tennis, sân golf nữa...
Mục đích xây miếu thờ không thuyết phục
TS Nguyễn Thị Ngọc Mai, trưởng pḥng nghiên cứu tín ngưỡng và các tôn giáo truyền thống Viện Nghiên cứu tôn giáo, cho rằng về mặt tôn giáo, tín ngưỡng, Formosa không được phép làm miếu thờ.
“Theo phong tục truyền thống cũng như tôn giáo tín ngưỡng của người Việt Nam, miếu thờ chỉ được lập để thờ những người có danh tính rơ ràng và phải có công lao lớn đối với cộng đồng dân cư địa phương” - bà Mai giải thích.
Theo ư kiến của bà Mai, trước khi lập miếu thờ Formosa cần phải giải đáp thỏa đáng nhiều câu hỏi: “Miếu đó thờ ai? Người đó thật sự có công lao đối với người dân địa phương đáng để lập miếu thờ hay không? Mục đích lập miếu thờ để làm ǵ?”.
“Lấy lư do lập miếu thờ để thờ thổ công và thần tài là không hợp lư. Nếu là miếu thờ thổ địa, thần tài th́ ở đó phải có dấu tích mang tính truyền thống từ xưa để lại. C̣n ở trên lănh thổ Việt Nam mà người nước ngoài xây miếu thờ hoàn toàn mới, không có gốc tích rơ ràng là không thể chấp nhận được.
C̣n lư do thứ hai là lập miếu thờ tâm linh của người dân trong vùng và nhân viên trong khu vực nhà máy th́ càng không có cơ sở thuyết phục” - bà Mai phân tích.
Đồng t́nh với quan điểm ấy, bà Trịnh Thị Thủy - Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở thuộc Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch - cho biết bất kỳ đơn vị nào, dù là người nước ngoài, khi xây dựng công tŕnh tôn giáo, tín ngưỡng trên lănh thổ Việt Nam th́ bắt buộc phải tuân theo pháp luật hiện hành của nước ta về văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng.
Bà Thủy cho biết: “Việc Formosa tự ư xây miếu thờ mà chưa được sự đồng ư của chính quyền địa phương đương nhiên là hành động sai trái... Trong tuần tới, có thể chúng tôi sẽ họp các cơ quan liên quan của Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch để phối hợp với địa phương là tỉnh Hà Tĩnh cũng như xin ư kiến của lănh đạo bộ để t́m hướng xử lư vụ việc này”.
Theo Văn Định/Tuổi Trẻ