Bạn tù người từng bị giam cùng nhà tù với "gă lùn" Guzman cho biết trùm ma túy Mexico là phạm nhân duy nhất có điện thoại di động và được phát hai tờ báo mỗi ngày.
Ông Bertoldo Martinez Cruz từng bị giam cùng Guzman ở nhà Puente Grande năm 1999. Ảnh: Lavanguardia.
Bertoldo Martinez Cruz, lănh đạo nhóm chính trị có tên gọi Guerrero Popular Movement, bị tống giam vào nhà tù được canh pḥng cẩn mật ở Puente Grande, gần thành phố Guadalajara, bang Jalisco, Mexico, năm 1999. Khi đó, Cruz ở cùng nhà tù với Joaquin 'El Chapo' Guzman, kẻ đứng đầu nhóm tội phạm khét tiếng Sinaloa. Là tù nhân chính trị, Cruz bị đối xử "rất tệ" c̣n Guzman biết cách dùng quyền lực của ḿnh như một vũ khí.
Trong cuộc phỏng vấn với Blog Del Narco, một website tiếng Tây Ban Nha, Cruz cho biết phía sau song sắt nhà tù, El Chapo được hưởng biệt đăi và là phạm nhân duy nhất có điện thoại di động. Ngoài ra, trùm ma túy c̣n được phát hai tờ báo mỗi ngày.
"Họ đối xử với Guzman bằng thái độ tôn kính", Cruz nói. "Khi Guzman không có mặt, họ c̣n gọi ông ta là 'ông trùm'".
Theo Cruz, Guzman ngược lại đối đăi rất tử tế với các nhân viên bảo vệ nhà tù. Ông ta "không ngạo mạn mà khá giản dị".
Cuộc phỏng vấn Cruz được công khai sau khi có thông tin nhân viên nhà tù Altiplano được nghỉ vào chính xác khoảng thời gian Guzman trốn thoát. 7 người bị bắt được đưa tới một nhà tù liên bang. Các công tố viên thẩm vấn tổng cộng 22 nhân viên nhà tù, trong đó có giám đốc, v́ nghi ngờ đă tiếp tay cho trùm ma túy. Vào hôm xảy ra vụ vượt ngục, tại nhà tù Altiplano xảy ra nhiều chuyện lạ.
Anita Moreno Flores, 30 tuổi ở thành phố Toluca, bang Mexico, được yêu cầu ngồi ở nhà ăn suốt một tiếng, từ 20h-21h hôm 11/7. Đây là lần đầu tiên Flores phải trực như vậy. Cô và những người khác vốn làm việc ở pḥng hành chính. Sáng hôm đó, cô mới bất ngờ được yêu cầu làm ca tối.
Gustavo Valdez, chồng Flores, cho biết: "Vợ tôi làm công việc bàn giấy ở nhà tù. Tuy nhiên, sáng 11/7, cô ấy và tất cả các đồng nghiệp khác được yêu cầu đi làm nhiệm vụ canh gác. Chuyện này thật khó hiểu. Flores và mọi người đi ăn ở căng tin dành cho nhân viên lúc 20h và bị giữ ở đó tới tận 21h".
Flores hiện là một trong số các nhân viên bị giữ để thẩm vấn. Valdez chỉ có 10 phút tiếp xúc với vợ trong t́nh trạng bị c̣ng tay và cuộc gặp của họ bị giám sát.
"Không thể là một sự trùng hợp khi Guzman trốn thoát vào đúng ngày nhiều chuyện lạ xảy ra", Edith Mojicka, vợ của Gerardo Gonzalez, quản lư của Flores cho biết. Gonzalez cũng được điều tới căng tin trước khi "gă lùn" Guzman vượt ngục.
Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto hiện phải đối mặt với dư luận sau vụ vượt ngục gây chấn động này. Ông từng nói "không thể tha thứ" nếu Guzman trốn thoát trong khi bắt hắn hồi năm ngoái.
Đây là lần vượt ngục thứ hai của Guzman trong ṿng hơn một thập kỷ qua. Sau khi bị bắt năm 1993, trùm ma túy năm 2001 trốn thoát khỏi nhà tù Puente Grande. Truyền thông thời điểm đó đưa tin Guzman vượt ngục bằng cách trốn trong một giỏ giặt ủi. Guzman bị bắt lại vào năm 2014.
Ông Pena Nieto đang tới Pháp khi hay tin Guzman bỏ trốn. Tuy nhiên, thay v́ quay về, tổng thống tiếp tục chuyến công tác 5 ngày. Ông cho hay vụ đào tẩu của Guzman đă "gây nên sự tức giận và căm phẫn trong khắp các thành phần xă hội".
"Tôi chắc chắn và đủ tự tin rằng với sự dũng cảm, quyết tâm của các lực lượng vũ trang và an ninh liên bang, chúng tôi sẽ bắt lại được hắn", ông Pena Nieto khẳng định.
7 trong số 22 nhân viên nhà tù bị giam để thẩm vấn hiện chính thức bị buộc tội tiếp tay cho tù nhân vượt ngục. Một cuộc thăm ḍ ư kiến trên tờ Reforma cho thấy 88% người Mexico tin rằng đă có "tay trong" hỗ trợ tên trùm ma túy, trong khi 65% đổ lỗi cho sự yếu kém của giới chức. Một số người cho rằng chính phủ Mexico nhẽ ra nên đồng ư đề nghị dẫn độ Guzman của Mỹ, v́ nhà tù ở Mỹ được cho là khó trốn thoát hơn.
Guzman có biệt danh là El Chapo, nghĩa là "gă lùn", v́ chiều cao khiêm tốn 1m65 của hắn. Ảnh: Diariodemorelos.