Vietbf.com - Bắc Triều Tiên vẫn tiếp tục phát triển cơ sở ở Yongbyon khiến trở nên mâu thuẫn với cam kết giải trừ hạt nhân từng được lănh đạo Bắc Triều Tiên tuyên bố ở thượng đỉnh liên Triều với tổng thống Hàn Quốc và ở cuộc gặp lịch sử Singapore với tổng thống Mỹ, đúng là CS Triều Tiên nói một đằng, làm một nẻo.
Kim Jong Un và Donald Trump nhân hội nghị tại khách sạn Capella trên đảo Sentosa (Singapore), ngày 12/06/2018. Anthony Wallace/Pool via Reuters
B́nh Nhưỡng cam kết phi hạt nhân hóa, nhưng theo các chuyên gia thuộc trung tâm nghiên cứu về Bắc Triều Tiên của Mỹ 38° North, cơ sở hạt nhân Yongbyonvẫn được tiếp tục "nâng cấp". Điều mà tác giả bài báo Arnauld Vaulerin gọi là "nghịch lư Bắc Triều Tiên, nếu không muốn nói là một ảo vọng" của phương Tây về chế độ Kim Jong Un. Từ Nhà Trắng tổng thống Mỹ mạnh dạn tuyên bố Bắc Triều Tiên đă "tiến hành phi hạt nhân hóa"
Tác giả dẫn chứng những quan sát được trung tâm 38° North đưa ra, thí dụ như là "hệ thống làm nguội các ḷ phản ứng chế tạo plutonium dường như đă hoàn tất". Căn cứ vào ảnh vệ tinh, giới chuyên gia Mỹ cũng thận trọng cho rằng, không thể kết luận là những trang thiết bị được nâng cấp ấy đă đi vào hoạt động hay chưa. Vẫn theo 38° North, c̣n quá sớm để kết luận rằng việc Bắc Triều Tiên tiếp tục phát triển cơ sở ở Yongbyon này mâu thuẫn với cam kết giải trừ hạt nhân từng được lănh đạo Bắc Triều Tiên tuyên bố ở thượng đỉnh liên Triều hôm 27/04/2018 với tổng thống Hàn Quốc và ở cuộc gặp lịch sử Singapore hôm 12/06/2018 với tổng thống Hoa Kỳ.
Dù vậy những tiết lộ của trung tâm nghiên cứu Mỹ như châm thêm củi lửa cho một chuyện dài nhiều tập về đất nước của ḍng họ Kim. Tại Washington, ngoại trưởng Mike Pompeo một mực quả quyết là Bắc Triều Tiên đă hiểu rơ những đ̣i hỏi của Hoa Kỳ và Mỹ chờ đợi B́nh Nhưỡng nhanh chóng phi hạt nhân hóa.
Libération kết luận : chắc chắn là trong những tháng tới đây, chúng ta sẽ nhắc nhiều đến Yongbyon , bởi đây là lá chủ bài của triều đại nhà Kim. Được khởi động vào năm 1962 nhờ có sự trợ giúp của Liên Xô, chương tŕnh hạt nhân Bắc Triều Tiên đă phát triển kể từ thập niên 1980. Năm 1994 B́nh Nhưỡng thông báo làm chủ khâu xử lư nhiên liệu. Cũng Bắc Triều Tiên đă mở cửa cơ sở này cho thanh tra viên quốc tế đến giám sát 13 năm sau đó.
Yongbyon có lúc đă tạm ngưng hoạt động trước khi hồi sinh vào năm 2009. Từ 30 năm qua Yongbyon luôn là trọng tâm của tất cả các ṿng đàm phán về chương tŕnh nguyên tử Bắc Triều Tiên. B́nh Nhưỡng ồn ào đưa tin phá hủy đường hầm ở Punggye Ri, nơi chế độ đă 6 lần cho thử bom nguyên tử. Trước mắt không thấy Bắc Triều Tiên đả động đến Yongbyon
Arnaud Vaulerin châm biếm kết luận : Có lẽ đây là một tín hiệu về quyết tâm của chế độ Bắc Triều Tiên muốn giải trừ vũ khí hạt nhân một cách "hoàn toàn, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược".