Ảnh minh họa: Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh của Trung Quốc cùng đội tầu hộ tống trong một đợt thao diễn tại Biển Đông tháng 12/2016. REUTERS/Stringer Reuters
Chỉ hai ngày sau khi ASEAN bày tỏ quan ngại về t́nh h́nh phức tạp trên Biển Đông trong cuộc họp trực tuyến do thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc chủ tŕ, Cơ quan An toàn Hàng hải Trung Quốc thông báo thao dượt quân sự quanh quần đảo Hoàng Sa từ ngày 01 đến 05/07/2020.
Thông tin được nêu trong một bài phân tích đăng trên Hoàn Cầu Thời Báo tối ngày 28/06/2020. Như vậy, trong ṿng năm ngày, Trung Quốc đơn phương cấm mọi tầu thuyền hoạt động trong khu vực này. Theo trang Nikkei Asia Review, quyết định của Trung Quốc sẽ khiến Hà Nội phản ứng mạnh, v́ quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam bị Trung Quốc dùng vũ lực chiếm đóng và kiểm soát từ năm 1974.
Hàng năm, Trung Quốc vẫn tổ chức một cuộc thao dượt quân sự quanh quần đảo Hoàng Sa nhằm củng cố và khẳng định quyền kiểm soát khu vực này. Vẫn theo trang Nikkei Asia Review, Trung Quốc vẫn khẳng định Biển Đông là một « lợi ích cơ bản » thiết yếu để duy tŕ quyền kiểm soát chính trị của đảng Cộng Sản Trung Quốc.
Hai hàng không mẫu hạm Mỹ tập trận chung ở Biển Đông
Cùng lúc với việc ngoại trưởng Mỹ tán đồng lập trường của ASEAN và lên án ư đồ độc chiếm Biển Đông của Trung Quốc, hai hàng không mẫu hạm của Mỹ, USS Nimitz và USS Ronald Reagan đă tập trận chung ở khu vực biển Philippines ngày 28/06.
Theo thông cáo của Chuẩn đô đốc George Wikoff, chỉ huy Nhóm tác chiến tầu sân bay số 5 Hải Quân Mỹ, cuộc tập trận nhằm tăng cường những « cam kết tích cực, linh hoạt và bền vững » của Hoa Kỳ trong các thỏa thuận quốc pḥng với các đồng minh và đối tác ở khu vực Ấn Độ-Thái B́nh Dương, cũng như củng cố năng lực tiến hành « các chiến dịch trong mọi lĩnh vực » của Hải Quân Mỹ.
Trước đó chỉ một tuần, hai tầu sân bay USS Nimitz và tầu USS Theodore Roosevelt cũng tiến hành diễn tập phối hợp có quy mô tương tự. Theo trang Japan Times ngày 29/06, rất hiếm khi cả ba tầu sân bay Mỹ gần như cùng lúc thực hiện các cuộc diễn tập phối hợp và càng hiếm hơn khi có đến hai tầu sân bay cùng tham gia trong khoảng thời gian ngắn đến như vậy.