Phần Lan là quốc gia có hơn 1.300 km đường biên giới chung với Nga. Phần Lan đang đứng trước quyết định lịch sử về việc có nên gia nhập NATO hay không?
Năm 1948, để ngăn nguy cơ đối đầu với Liên Xô, Phần Lan – quốc gia hơn 5,5 triệu dân – đă chọn trở thành quốc gia trung lập. Từ đó đến nay, Phần Lan chưa tham gia bất kỳ khối quân sự nào. Tuy nhiên, chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine được cho là một trong những nguyên nhân khiến nước này thay đổi quan điểm và thể hiện quyết tâm gia nhập NATO.
“Chính phủ Phần Lan sẽ tŕnh quốc hội kế hoạch gia nhập NATO vào giữa tháng này”, Reuters dẫn lời Bộ trưởng Ngoại giao Phần Lan Pekka Haavisto trong cuộc phỏng vấn hôm 5.4.
Ông Alexander Stubb – cựu Thủ tướng Phần Lan – cho biết, ḿnh rất hoan nghênh quyết định trên và cho rằng, Phần Lan sẽ nộp đơn gia nhập NATO vào tháng 5.
Trong cuộc một thăm ḍ mới đây, 62% người Phần Lan được hỏi nói rằng họ muốn gia nhập NATO. Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto cho rằng, với tỷ lệ ủng hộ cao như vậy, Helsinki có thể gia nhập NATO mà không cần tổ chức trưng cầu dân ư.
“Đừng bao giờ đánh giá thấp khả năng của người Phần Lan khi đứng trước những quyết định tức thời giữa lúc thế giới thay đổi”, Alexander Stubb nhận xét.
Trước đó, hôm 3.4, Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg cho biết, cả Phần Lan và Thụy Điển đều có “cơ hội thuận lợi” để gia nhập khối quân sự này một cách nhanh chóng.
“Nếu Phần Lan và Thụy Điển nộp đơn, tôi cho rằng họ sẽ được tất cả 30 thành viên NATO hoan nghênh liệt nhiệt. Chúng tôi sẽ t́m cách đưa họ vào liên minh một cách nhanh chóng nếu họ mong muốn”, ông Jens Stoltenberg nói với CNN.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng, để nhận được sự đồng ư của tất cả 30 nước thành viên NATO về việc gia nhập, Phần Lan phải mất khoảng thời gian từ 4 tháng đến 1 năm. Thời điểm này được gọi là “vùng xám” và Nga có thể can thiệp vào quá tŕnh Phần Lan làm thủ tục gia nhập NATO. Đây cũng là điều Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto từng cảnh báo.
“Phần Lan sẽ cố gắng loại bỏ nguy cơ trong vùng xám”, ông Alexander Stubb nói và cho rằng, với tiềm lực quân sự đáng nể Phần Lan sẽ không ngại việc Nga có thể can thiệp.
“Chúng tôi có 900.000 quân dự bị. Chúng tôi cũng có thể tổng động viên 280.000 – 300.000 người gia nhập quân đội chỉ trong vài ngày”, ông Stubb nói.
Đồng t́nh với nhận xét của cựu Thủ tướng Stubb, Joonas Kontta – nghị sĩ Phần Lan thuộc đảng Trung Tâm – cho biết, trong những năm gần đây, Phần Lan đă tăng cường đầu tư vào an ninh quốc pḥng.
“Tôi từng cho rằng tư cách thành viên NATO là thứ mà chúng tôi không cần, nhưng chiến dịch quân sự của Nga đă thay đổi tất cả”, ông Joonas Kontta nói.
Trong cuộc thăm ḍ gần đây của hăng tin Yle, chỉ có 6 trong tổng số 200 nghị sĩ Phần Lan được hỏi nói rằng họ phản đối ư tưởng gia nhập NATO.