Bộ tư pháp Mỹ đă bắt giữ hai công dân Nga. Đó là Anton Napolsky và Valeriia Ermakova, những người quản lư trang chia sẻ ebook lậu Z-Library, thứ mà họ gọi là “thư viện lớn nhất thế giới.” Hai cá nhân này bị cáo buộc tội “vi phạm bản quyền sở hữu trí tuệ, lừa đảo và rửa tiền.”
Công tố viên liên bang thuộc ṭa án phía Đông New York, Breon Peace cho biết: “Theo cáo trạng, hai bị can đă làm giàu bất chính từ những tác phẩm họ ăn cắp, thường tải bản sách lậu vài tiếng sau khi chúng được xuất bản, từ đó gây hại cho các tác giả, nhà xuất bản và các đơn vị bán sách.”
Ngày 3/11, theo yêu cầu của chính phủ Mỹ, Napolsky và Ermakova đă bị bắt tại Argentina. Ngay trong ngày hôm ấy, phía Mỹ đă kiểm soát “một mạng lưới khoảng 249 trang web,” theo thông cáo báo chí. Và trên những domain đó lưu trữ khoảng 11 triệu đầu sách e-book vi phạm bản quyền. Vấn đề ở đây là phía Mỹ mới chỉ “kiểm soát” chứ chưa “đóng cửa” được Z-Library. Bất kỳ ai biết ṃ mẫm trên dark web đều vẫn có thể truy cập những domain nói trên.
TorrentFreak đưa ra nghi ngờ không rơ hai cá nhân người Nga nói trên có liên quan tới Z-Library ngay từ ngày đầu hay không. Michael J. Driscoll, phó giám đốc văn pḥng New York của FBI th́ cho rằng là có. Dù cáo trạng chỉ tập trung vào những hành vi phạm pháp của bộ đôi này từ khoảng năm 2018 tới 2022, ông Driscoll cho biết phía Mỹ tin rằng cả hai “đă vận hành trang web hơn 1 thập kỷ, với mục tiêu cơ bản là cung cấp những tác phẩm vi phạm bản quyền, vi phạm luật sở hữu trí tuệ.”
Và như đă nói ở trên, từ những năm 2009, Z-Library đă trở thành một nơi quen thuộc của những người tải sách lậu. Nhưng đến khi cái tên này trở thành một trend trên TikTok, đấy mới là giọt nước làm tràn ly trong mắt những tác giả bị ăn cắp sách. Tháng trước, Liên đoàn Tác giả Mỹ đă gửi đơn khiếu nại lên văn pḥng đại diện thương mại Hoa Kỳ, mô tả sức nóng của hashtag #zlibrary trên TikTok. Nó đă tiếp cận được tới 19 triệu người dùng TikTok, tạo ra một bằng chứng đầy thuyết phục về độ phủ của kênh phân phối sách lậu này.
Z-Library giờ bị kiểm soát, không có nghĩa t́nh trạng buôn bán và phân phối sách lậu sẽ giảm mạnh. Liên đoàn Tác giả Mỹ đă chỉ tiếp sang một kênh khác, Library Genesis Project, một trang tải sách lậu cũng rất phổ biến. Tuy nhiên Z-Library có lẽ là trang web có giao diện thân thiện với người dùng nhất để t́m và khám phá những đầu sách mới. Những người dùng trung thành của dịch vụ này t́m ra mọi cách để truy cập được vào trang web trong thế giới dark web.
Ở một khía cạnh khác, không c̣n nơi tải sách lậu miễn phí, những sinh viên ít tiền đang phải vất vả đi t́m nguồn sách mới phục vụ học tập, nếu không muốn bỏ hàng trăm, thậm chí hàng ngh́n USD cho những cuốn sách chuyên ngành.
Liên đoàn Tác giả Mỹ đưa ra tuyên bố thông cảm với đối tượng này, nhưng từ chối thừa nhận trách nhiệm khiến sách học của các bạn sinh viên lại có giá cao đến mức ấy.
Tương lai của Z-Library hiện tại vẫn đang chưa rơ ràng, chí ít là cho tới khi phía Mỹ có công văn yêu cầu di lư Napolsky và Ermakova từ Argentina về Mỹ. Nếu hai cá nhân này bị kết tội và kết án, th́ chắc chắn những kênh chia sẻ sách lậu khác như Libgen cũng sẽ bị đưa vào tầm ngắm trong tương lai gần.