Trang tin Yahoo Finance dẫn nguồn tin báo chí phương Tây cho biết ngày 26/2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thừa nhận rằng nếu không có viện trợ quân sự mới của Mỹ, nước này sẽ không bảo vệ được hành lang vận chuyển ngũ cốc trên Biển Đen.
Tàu chở ngũ cốc của Ukraine di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 2/11/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Đây là hàng lang đang giúp Ukraine xuất khẩu hàng triệu tấn ngũ cốc sang thị trường toàn cầu.
Trong một cuộc phỏng vấn với kênh CNN, ông Zelensky nói: “Chúng tôi… đă tạo ra tuyến đường mới ở Biển Đen”. Ông mô tả hàng lang vận chuyển ngũ cốc này là một thành công lớn v́ cho đến nay đă giúp xuất khẩu khoảng 30 triệu tấn ngũ cốc và các nông sản khác, nhưng ông cảnh báo rằng nếu Quốc hội Mỹ không thông qua khoản viện trợ an ninh mới trị giá 60 tỷ USD th́ tương lai của hành lang vận chuyển này sẽ không chắc chắn.
Ông Zelensky nói: “Tôi nghĩ tuyến đường này sẽ bị đóng…bởi v́ để bảo vệ nó, c̣n cần một số đạn dược, một số hệ thống pḥng không và một số hệ thống khác”.
Hồi tháng 8/2023, Ukraine đă triển khai hành lang vận chuyển ngũ cốc dọc bờ biển phía Tây Biển Đen gần Romania và Bulgaria, một tháng sau khi Nga từ bỏ thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen do Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian. Thỏa thuận này nhằm để Ukraine xuất khẩu an toàn gần 33 triệu tấn ngũ cốc qua Biển Đen.
Cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đă gây tác động tới an ninh lương thực toàn cầu v́ Ukraine và Nga đều là những nước xuất khẩu ngũ cốc lớn.
Theo Liên hợp quốc, đă có hàng chục cuộc tấn công vào các cơ sở sản xuất và xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine.
Dù vậy, Ukraine đang trên đà xuất khẩu toàn bộ ngũ cốc từ vụ thu hoạch năm 2023 bất chấp các cuộc tấn công của Nga vào các cảng và cơ sở hạ tầng của Ukraine. Ukraine đă thu hoạch khoảng 80 triệu tấn ngũ cốc và hạt lấy dầu vào năm 2023.
Trong khi đó, phe Cộng ḥa tại Hạ viện Mỹ đang cảnh báo sẽ chặn viện trợ quân sự cho Ukraine trong bối cảnh Ukraine đang thiếu nhân lực và đạn dược, đặc biệt là pháo hạng nặng, đồng thời bị mất lợi thế trước Nga.
Trước đó, ngày 25/2, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cho biết Kiev dự kiến nhận được khoản viện trợ kinh tế trị giá 11,8 tỷ USD trong năm nay từ Mỹ. Phát biểu trong một hội nghị ở Kiev, ông Shmyhal bày tỏ hy vọng rằng các nhà lập pháp Mỹ sẽ phê duyệt gói hỗ trợ kinh tế và quân sự đă được Ukraine chờ đợi từ lâu.
Vào năm 2024, Ukraine phải đối mặt với khoản thiếu hụt ngân sách 37 tỷ USD sau hai năm xung đột với Nga và đang dựa vào các đối tác phương Tây để có viện trợ thiết yếu.
Ukraine cũng dự kiến nhận được 18 tỷ euro từ Cơ chế hỗ trợ Ukraine của Liên minh châu Âu (EU) được phê duyệt vào đầu năm nay.