Lớp bùn đen cản trở Ukraine phản công. Chính bởi địa hình ngập bùn đầu xuân là trở ngại lớn mà quân đội Ukraine không có biện pháp đối phó, khiến chiến dịch phản công bị trì hoãn.
Các binh sĩ thuộc Lữ đoàn Pháo binh Độc lập số 43 của Ukraine có mọi thứ cần thiết để tham gia chiến dịch phản công lớn được chờ đợi suốt nhiều tháng qua. Họ được nghỉ ngơi đầy đủ, có nguồn dự trữ đạn dược dồi dào và được biên chế những hệ thống pháo tự hành Pzh 2000 hiện đại do Đức cung cấp, thay thế các tổ hợp pháo từ thời Liên Xô.
Dù vậy, đơn vị này gần như chôn chân tại chỗ suốt thời gian qua, không phải vì các đợt tấn công dữ dội từ lực lượng Nga, mà do lớp bùn đen kết dính tại miền trung Ukraine. "Sẽ không có chiến dịch phản công nào cho đến khi thời tiết cải thiện. Các khí tài sẽ mắc kẹt trong bùn, chúng tôi phải làm gì nếu giao tranh nổ ra lúc đó?", trung úy Serhii nói.
Pháo PzH 2000 triển khai tại Ukraine hồi tháng 7/2022. Ảnh: BQP Ukraine
Lớp bùn đen mùa xuân ở Ukraine có độ đậm đặc tương đương bột nhào bánh trộn với xi măng ướt. Đây là một trong những trở ngại mà quân đội Ukraine không có biện pháp đối phó. Lớp bùn dày khiến phương tiện cơ giới mắc kẹt, trong khi binh sĩ cũng gặp khó khăn trong di chuyển.
Serhii quyết định rút toàn bộ pháo Pzh 2000 khỏi tiền tuyến, vì lo ngại những hệ thống nặng hơn 60 tấn sẽ không thể rút lui nếu bị tập kích. Một khẩu Pzh 2000 từng mắc kẹt trong bùn và buộc đơn vị của Serhii phải huy động xe cứu kéo hỗ trợ. Các binh sĩ cũng phải cậy lớp bùn đóng cứng trong xích và giáp xe khi lui về hậu tuyến ở khu vực do Ukraine kiểm soát ở đông nam tỉnh Zaporizhzhia.
Ukraine đang chịu áp lực mở chiến dịch phản công quy mô lớn và tránh rơi vào tình trạng bế tắc kéo dài. Thất bại trong nỗ lực này có thể ảnh hưởng nặng tới sĩ khí trong nước, cũng như thách thức sự kiên nhẫn của các nước phương Tây.
Tỉnh Zaporizhzhia có địa hình tương đối bằng phẳng với nhiều cánh đồng rộng lớn, được coi là mặt trận chủ đạo trong cuộc phản công của Ukraine. Dù vậy, thời tiết vẫn là yếu tố khó đoán định nhất trong những biến số mà các chỉ huy Ukraine phải xem xét trước khi khởi động chiến dịch.
Lính Ukraine trên một đoạn đường ngập bùn gần Bakhmut hồi tháng 3. Ảnh: AFP
Quân đội Ukraine trông đợi thời tiết cuối xuân đầu hè sẽ làm nền đất khô và cứng lại, thuận lợi cho xe tăng và pháo tự hành di chuyển, nhưng không ai biết điều này sẽ xảy ra vào lúc nào. Các trận mưa mùa xuân năm nay lớn hơn nhiều so với những năm trước, khiến nền đất tại Zaporizhzhia không khác gì lớp súp đặc quánh.
"Mùa xuân này khá bất thường, chưa bao giờ mưa nhiều như vậy", chỉ huy có biệt danh Kubik thuộc Lữ đoàn số 43 nhận xét.
Lữ đoàn số 43 nhận các hệ thống Pzh 2000 từ Đức và Hà Lan hồi cuối năm ngoái. Các binh sĩ đã trải qua khóa huấn luyện kéo dài vài tuần ở Đức, sau đó triển khai tới tỉnh Zaporizhzhia để làm quen với địa hình thực tế.
Pzh 2000 được coi là một trong những hệ thống pháo tự hành hiện đại nhất thế giới, sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội so với tổ hợp 2S7 Pion được biên chế cho Lữ đoàn số 43 trước đó. Trong điều kiện phù hợp, các hệ thống Pzh 2000 có khả năng cơ động cao, cho phép binh sĩ Ukraine khai hỏa và rời trận địa trước khi lực lượng Nga phản pháo.
Tuy nhiên, hệ thống Pzh 2000 lại gặp khó khăn trong điều kiện tác chiến ở Ukraine. Xích xe được bọc các miếng cao su, vốn phù hợp để di chuyển trên mặt đường nhựa bằng phẳng, nhưng lại gặp khó khăn với bùn đen ở Ukraine. Trong khi đó, bánh xích nguyên bản của tổ hợp 2S7 Pion giúp duy trì khả năng cơ động trên thực địa.
Pháo tự hành Đức sở hữu hệ thống điện tử tinh vi, nhưng dễ gặp trục trặc nếu gặp hơi ẩm và bùn đất. Các binh sĩ Ukraine phải bọc giày hoặc chuyển sang dép khi bước vào trong khoang xe, mỗi hệ thống cũng đi kèm máy hút bụi riêng.
Quân nhân Ukraine nói rằng ở Đức, pháo tự hành Pzh 2000 được cất trong nhà chứa có hệ thống điều hòa riêng, điều mà họ không thể bảo đảm trên chiến trường. "Hệ thống Pzh 2000 thực sự cần sạch sẽ. Mất khoảng một ngày bảo dưỡng sau khi bắn hết hai cơ số đạn", Mykola, chỉ huy một khẩu đội thuộc Lữ đoàn số 43, cho biết trong lúc cùng đồng đội chật vật làm sạch nòng pháo.
Nhóm binh sĩ Ukraine cho rằng pháo Pzh 2000 có độ chính xác cao, cho phép họ đánh trúng mục tiêu với số đạn dược ít hơn lực lượng Nga. "Tất cả chúng tôi đều trông chờ chiến dịch phản công. Cách duy nhất là tiến quân", Mykola nói.
"Nhưng các anh định đi đâu?", Yuri, đồng đội của Mykola, lên tiếng và chỉ về phía những bãi bùn lầy trước mặt.
VietBF@ sưu tập