Câu chuyện Thiền - Cách nhìn

[florida80]

Một hôm, Tô Đông Pha đến chùa Kim Sơn chơi với Thiền sư Phật Ấn cả ngày, hai người ngồi xếp bằng đối nhau luận thiền. Đông Pha hỏi Phật Ấn:

- Ngài thấy tôi thế nào?

Phật Ấn đáp:

- Rất trang nghiêm, giống một ông Phật!

Tô Đông Pha nghe nói vô cùng phấn khởi. Phật Ấn lại hỏi Tô Đông Pha:

- Ông thấy ta ra sao?

Đông Pha nhìn thấy Phật Ấn mập tròn quay lại mặc áo bào đen, bèn đáp ngay:

- Giống một đống phân bò!

Phật Ấn không nói gì. Đông Pha cho rằng mình đã thắng một keo, mười phần sung sướng. Đến chiều về nhà, mặt mày hớn hở nói với Tô Tiểu Muội:

- Này muội muội, hồi nào tới giờ mình bị Ấn lão cho đo ván mãi, đấu không lại ông ta. Không biết hôm nay Hòa thượng trở cờ hay Học sĩ này gặp may mà chuyến này Ấn lão không còn lời để nói, không có lý để trình đấy.

Nói rồi bèn đem tình hình pháp chiến vừa qua thuật lại. Tô Tiểu Muội thiên tư hơn người, tài hoa xuất chúng, nghe anh kể xong câu chuyện, liền nói:

- Xì, anh thua đậm rồi!

Đông Pha tức quá mắng :

- Ta làm sao lại thua? Tại sao ông ấy không nói một lời nào?

Tô Tiểu Muội nói:

- Này ca ca, tôi xin hỏi anh, Phật quý hay phân bò quý?

Đông Pha nói:

- Đương nhiên là Phật quý rồi!

Tô Tiểu Muội nói:

- Phật là Ấn lão thấy, còn phân bò là anh thấy, thế có phải là toàn quân bị đánh úp không? Ấn lão đắc thắng, anh còn có gì để nói nữa?

Đông Pha nghe Tiểu Muội nói thế, như bong bóng xì hơi, biết rằng bị rơi vào vòng của Phật Ấn, thua một keo nặng.


(Trích từ Cát Đằng Tập)

Bài học đạo lý:

Giáo lý Đức Phật cho chúng ta biết, trong tâm thức của một con người có chứa đựng rất nhiều hạt giống (chủng tử). Có những hạt giống dễ thương, nhưng cũng có rất nhiều hạt giống không dễ thương; có những hạt giống làm Phật, nhưng cũng có rất nhiều hạt giống làm chúng sanh. Nếu mình để cho những hạt giống không dễ thương, những hạt giống của giận hờn, ganh tỵ, ích kỷ, hơn thua… có cơ hội phát sinh thì mình nhìn đâu cũng thấy “phân bò” hết. Ngược lại, nếu mình biết khơi dậy, nuôi dưỡng và phát triển những hạt giống từ, bi, hỷ, xả, những hạt giống thương yêu, cảm thông, tha thứ… thì mình nhìn ai cũng thấy dễ thương, đáng thương, nhìn đâu cũng thấy Tịnh độ, thấy Phật.

Cho nên, “tâm thế nào thì nhìn ra thế ấy”. Ông bà mình nói “Thương người thương cả lối đi, ghét người ghét cả tôn ty họ hàng”. Đó, cũng cái tâm ấy, mà khi có tình thương thì ngay cả lối người ta đi mình cũng thấy đẹp, thấy thương, nói chi nhìn thấy người ta cười! Vậy mà khi không thương nữa, khi đã ghét rồi, thì đâu chỉ người ấy đáng ghét, mà cả bà con của người ta cũng trở thành người xấu.

Vì vậy, người học Phật phải biết nên tiếp xúc và nuôi dưỡng những gì làm lớn mạnh tình thương và sự hiểu biết trong tâm mình. Khi tâm mình có tình thương và sự hiểu biết, tức có năng lượng từ bi và trí tuệ, nó sẽ làm tươi mát đời sống của chính bản thân mình và đem đến cho mọi người chung quanh niềm an lạc, hạnh phúc. Khi ấy nhìn đâu mình cũng có thể thấy hoa, dù khi hoa đang là rác.

Học Phật không phải để tranh cao thấp, hơn thua, mà để chuyển hóa nội tâm, khiến cho tâm thanh tịnh. Mỗi ngày mình phải huân tập và tiếp xúc những hạt giống tốt đẹp, thiện lành ở trong tâm mình, vì mình biết những hạt giống giác ngộ và giải thoát nó nằm sẵn trong tâm của mỗi chúng ta. Không những với bản thân mình, mà khi tiếp xúc với mọi người, mình cũng chỉ nguyện tiếp xúc và khơi dậy những hạt giống thương yêu, hiểu biết, từ bi hỷ xả nơi họ mà thôi. Đó là mình đang nuôi dưỡng nhau, để xây dựng một cuộc sống an lành, hạnh phúc. Mình biết chắc một điều là khi nhìn vào khuyết điểm, nhìn vào cái xấu của nhau, thì chẳng có ích lợi gì, mà còn thêm mệt. Rõ ràng khi mình phê bình ai, mình giận hờn ai, mình thấy mệt vô cùng.

Cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn nếu mình biết nhận thức theo chiều hướng tích cực, mọi người sẽ dễ thương hơn nếu mình biết khơi dậy và nuôi dưỡng hạt giống thương yêu, hiểu biết. “Tâm tịnh là cõi Phật”. Đó là bí quyết để xây dựng Tịnh độ.