Virus Corona: Điều quan trọng nhất là nói sự thật

03/02/20

Suốt lịch sử, bệnh tật đã đóng vai một thử thách không dung nhượng cho những lãnh tụ chính trị và sự trung thành của họ với sự thật. Theo sử gia chuyên về lịch sử y khoa, Giáo Sư Howard Markel của Đại Học Michigan, “Từ những lý do chính trị hay hoàn toàn doanh nghiệp, bí mật đã luôn đóng góp cho việc đẩy đại dịch lan truyền xa hơn và làm cản trở việc quản trị y tế công cộng.”

29 Tháng Hai, 2020, tại Kirkland, Washington. (Hình: AP Photo/Elaine Thompson)

Năm 1892, chính phủ Đức giấu giếm, và do đó làm trầm trọng hơn, một trận dịch tả vì sợ đóng cửa hải cảng Hamburg sẽ là một thảm họa kinh tế. Năm 1982, khi bệnh AIDS ngày càng được nhận diện trong cộng đồng người đồng tính nam, các Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh Hoa Kt2 (CDC) tuyên bố một trận dịch, nhưng khi phát ngôn nhân của Tổng Thống Ronald Reagan, ông Larry Speakers, được yêu cầu bình luận về trận dịch này trong một cuộc họp báo, ông đã nói đùa để làm nhẹ vấn đề. Sau cùng, chính Tổng Thống Reagan đã công khai nói về dịch bệnh này vào Tháng Chín, 1985.

Năm nay, trong những tháng đầu của dịch bệnh virus Corona, chính quyền của nhiều quốc gia đã tìm cách định hình sự thật để duy trì kiểm soát là đánh lạc hướng chỉ trích.

Ở Trung Quốc, khi Bác Sĩ Lý Văn Lượng (Li Wenliang), hành nghề ở Vũ Hán, gợi sự chú ý cho một nhóm đồng nghiệp về căn bệnh mới này, ông bị công an bắt và buộc phải ký giấy tự kiểm không được phổ biến “tin đồn thất thiệt” nữa.

Khi ông qua đời về căn bệnh mới, nhà cầm quyền kiểm duyệt những bài viết trên Internet đòi tự do ngôn luận. Ngay cả nhiều tuần lễ sau khi các bệnh viện bắt đầu tràn ngập những trường hợp nhiễm bệnh dịch mới, chính quyền địa phương ở Vũ Hán ra lệnh cho các cơ quan truyền thông nhà nước ém nhẹm thông tin để họ có thể tổ chức ăn Tết và họp đại hội đảng bộ địa phương. Họ cũng cho phép khoảng năm triệu người rời khỏi thành phố trước khi áp đặt cô lập đóng cửa vào ngày 22 Tháng Giêng.

Ở Iran, chính phủ trung ương duy trì cho đến Thứ Ba, 25 Tháng Hai vừa qua, là chỉ có 12 người chết vì nhiễm virus, mặc dầu các viên chức y tế địa phương ở thành phố thánh địa Qom nói với báo chí là trong thành phố của ông, vốn là ổ bệnh của Iran, đã có 50 người chết. Có lẽ cũng là quả báo, vì hôm Thứ Hai, 24 Tháng Hai, khi ông Thứ Trưởng Y Tế Iraj Harirchi, xuất hiện trên truyền hình để trấn an và giảm thiểu sự quan trọng của dịch bệnh, ông đã ho sù sụ và dùng một cái khăn lông để lau mồ hôi. Tối hôm đó ông được biết ông đã thử dương tính với virus.

Khi virus Corona mới thực sự đến Hoa Kỳ vào tháng này, nó đã ngay lập tức bị chồng chéo vào luận điệu chính trị và thao túng thông tin. Hôm 24 Tháng Hai, ông Rush Limbaugh, nhà báo bảo thủ mà Tổng Thống Donald Trump vừa trao cho giải thưởng cao quý nhất mà ông có thể trao, Huân Chương Tổng Thống Cho Tự Do, nói với độc giả của ông, “Có vẻ như virus Corona đang được vũ khí hóa như là một yếu tố nữa để lật đổ Donald Trump. Này nhá, tôi muốn nói với các bạn sự thật về virus Corona… Virus Corona chỉ là một bệnh cảm cúm bình thường thôi, bà con ơi.”

Hôm Thứ Ba, khi thị trường chứng khoán sụp đổ trên toàn thế giới, ông Larry Kudlow, giám đốc Hội Đồng Cố Vấn Kinh Tế Quốc Gia ở Tòa Bạch Ốc, nói với đài CNBC, “Chúng tôi đã giới hạn được điều này. Tôi không nói là kín mít, nhưng rất gần kín mít đến không cả hở gió.” Các nhà đầu tư tuy vậy không được trấn an; thị trường chứng khoán tiếp tục đổ dốc, đặc biệt là khi sự lạc quan của ông Kudlow bị Bác Sĩ Nancy Messonnier, đứng đầu Trung Tâm Quốc Gia Cho Chủng Ngừa và Các Bệnh Đường Hô Hấp, làm giảm ảnh hưởng, Ông Kudlow vốn đã khuyến cáo nhân dân Hoa Kỳ hãy chuẩn bị làm việc từ xa, dạy và học qua đường điện thoại, và những biện pháp khác để ngăn ngừa lây lan.

Đến giữa tuần, chính phủ đã gặp khó khăn chống lại những khuyến cáo từ các chuyên gia y tế công cộng. Tổng Thống Trump tweet “Đài MSDNC (Comcast) & CNN, Đánh Giá Thấp Tin Dỏm, đang làm mọi sự có thể được để làm virus Corona trông tệ nhất có thể được, kể cả làm thị trường hốt hoảng, nếu có thể được. Cũng vậy những đồng chí Không Làm Gì Hết Dân Chủ của họ chỉ toàn nói, không hành động. Hoa Kỳ đang trong tình trạng thật tốt.”

Nhưng lo ngại không chỉ đến từ những người Dân Chủ. Hôm Thứ Ba, khi ông Chad Wolf, quyền bộ trưởng Nội An, điều trần trước một phiên ở Thượng Viện về ngân sách, ông diễn tả mức tử vong của virus Corona cũng giống như là của bệnh cúm bình thường, mặc dầu, trên thực tế, Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) nói mức tử vong của nó có vẻ là 1% so với 0.1% của cúm thường niên.

Thượng Nghị Sĩ John Kennedy, một thượng nghị sĩ Cộng Hòa tiểu bang Louisiana, phải lên tiếng chỉ trích, “Ông trên nguyên tắc có nhiệm vụ giữ cho chúng ta an toàn, và nhân dân Hoa Kỳ đáng được một số những câu trả lời thẳng thắn về virus Corona, và tôi không có được những câu trả lời đó từ ông.” Đối diện với những chỉ trích lưỡng đảng, chính phủ yêu cầu Quốc Hội cung cấp một ngân khoản khẩn cấp $2.5 tỷ để chống virus Corona.

Chính phủ cũng đang bị áp lực phải cung cấp nhân sự cho những chức vị không có người đã làm tê liệt những định chế của chính phủ có nhiệm vụ đối phó với tình trạng khẩn cấp. Trong hai năm qua, chính phủ đã cắt giảm hàng ngũ những chuyên gia của chính phủ liên bang liên quan đến các khủng hoảng do bệnh truyền nhiễm gây nên.

Tháng Hai, 2018, CDC loan báo kế hoạch ngưng công việc về ngăn ngừa chống dịch bệnh của 39 quốc gia trong số 49 quốc gia mà họ theo dõi và hỗ trợ, chỉ để lại có mười “quốc gia ưu tiên.” Đa số những quốc gia này ở Phi Châu và Trung Quốc không có tên trong số mười quốc gia này.

Tháng Năm, 2018, ông John Bolton, lúc đó là cố vấn an ninh quốc gia, giải tán toán an ninh y tế toàn cầu ở Hội Đồng An Ninh Quốc Gia. Vị chỉ huy, một phó đề đốc, từ chức sau khi toán đặc nhiệm của ông bị rút hết nhân viên. Chức vụ đó không được bổ nhiệm người thay thế. Cũng xin thêm là chức vụ này được Tổng Thống Barack Obama thành lập để đối phó với dịch bệnh Ebola.

Thượng Nghị Sĩ Chuck Schumer, chủ tịch Khối Thiểu Số Dân Chủ ở Thượng Viện, kêu gọi tổng thống bổ nhiệm một “czar” đứng đầu cố gắng liên bang – “một chuyên gia độc lập y tế toàn cầu, phi đảng phái, với khả năng chuyên môn thực sự.”

Thay vì vậy, hôm Thứ Tư, tổng thống chỉ định Phó Tổng Thống Mike Pence để trông nom cố gắng chống virus. Theo tờ New York Times, một trong những hành động đầu tiên của ông Pence là “siết chặt kiểm soát những thông điệp về virus Corona bởi các viên chức y tế và khoa học gia của chính phủ, ra lệnh cho họ phải điều phối mọi tuyên bố và xuất hiện trước công chúng” với văn phòng của ông.

Tờ Times nói, Bác Sĩ Anthony Fauci, vị giám đốc đáng kính nể của Viện Nghiên Cứu Quốc Gia Về Dị Ứng và Bệnh Truyền Nhiễm, vốn đã cố vấn cho sáu tổng thống, nói với các đồng nghiệp là Tòa Bạch Ốc “đã chỉ thị cho ông không được nói điều gì nếu không được thông qua.” Một phát ngôn nhân của viện nghiên cứu bác bỏ tin này.

Hồi năm 2017, gần đến kỷ niệm 100 năm Đại Dịch Cúm Tây Ban Nha, ông John Barry viết “Một bài học quan trọng nhất từ năm 1918 là nói sự thật. Mặc dầu ý tưởng này được kết hợp vào mọi chương trình chuẩn bị cho dịch bệnh, việc thực hiện sẽ dựa chính vào bản tính và sự lãnh đạo của những người cầm đầu khi một cơn khủng hoảng bùng nổ.”

Vào cuối Tháng Hai năm nay, khi virus bắt đầu đi sâu vào Hoa Kỳ, Tổng Thống Trump đang đối diện với một vấn đề khác thường, một vấn đề vốn bản chất miễn nhiễm với thói quen bất chấp sự thật của tổng thống.

Một con vi trùng hay siêu vi trùng bất chấp tài tuyên truyền. Nó là một vấn đề không thể che dấu bằng cách vẽ thêm một đường vòng bằng bút Sharpie trên bản đồ. Cách mà chính phủ hành xử từ nay sẽ là một thử thách lịch sử.

Dầu cho theo khuynh hướng chính trị nào chăng nữa, vì tương lai sức khỏe của đất nước, mọi người Mỹ đều nên cầu mong cho chính phủ và tổng thống hành xử sao cho đúng.

(Lê Phan)

"...thói quen bất chấp sự thật của tổng thống..."

Nguyên bài Hai Lúa tui thích nhất câu này: theo cha nội Trump là tù tì bán lúa giống wá bà con ! Trump wen nói láo thì e rằng khó mà đòi hỏi sự minh bạch nói chung...mà bệnh dịch là 0 thể được xem là đảng fái chính trị gì nữa rồi...À, hay là Trump muốn (để cho thằng con ngu ngốc nó nói trước) để cho vài triệu dân Mỹ đen hoặc dân nghèo (hễ Mỹ đen là fải nghèo đói thôi) chết bớt, còn lại chỉ toàn dân da trắng như ma cà rồng ?? Why not ! Chơi gái thì cũng chối bai bải, vợ hạch hỏi thì bị cho ngủ riêng một góc giường chưa chừa, còn lừa đảo mở đại học dở như hạch, toàn phóng đại cho cố vào, tiền quỹ từ thiện thì vô tư lấy xài cho cả nhà lão, sân golf bla bla bla...đấy là cái nhân trí dũng của một thằng tồi, chó ngáp fải ruồi được làm TT, SO SAD !