05/01/20
PBS - U.S. intel concludes virus not manmade, still studying lab theory
By —Zeke Miller, Associated Press
AP writer Deb Riechmann contributed.
https://www.pbs.org/newshour/world/u-s-intel-concludes-virus-not-manmade-still-studying-lab-theory
Biên dịch: Trúc Lam
WASHINGTON (AP) – Các cơ quan t́nh báo Hoa Kỳ đang vạch trần thuyết âm mưu, nói rằng họ đă kết luận virus corona chủng mới “không phải là nhân tạo hay biến đổi gen”, nhưng họ nói họ vẫn đang xem xét khái niệm được tổng thống và các trợ lư của ông đưa ra rằng đại dịch có thể xảy ra do một tai nạn tại pḥng thí nghiệm ở Trung Quốc.
Tuyên bố từ Văn pḥng Giám đốc T́nh báo Quốc gia (DNI), trung tâm thu thập thông tin của các cơ quan t́nh báo Hoa Kỳ, được đưa ra khi Tổng thống Donald Trump và các đồng minh của ông đưa ra giả thuyết chưa được chứng minh về một pḥng thí nghiệm bệnh truyền nhiễm ở Vũ Hán, trung tâm của sự bùng phát virus ở Trung Quốc, là nguồn gốc của đại dịch toàn cầu, đă giết chết hơn 220.000 người trên toàn thế giới.
Những ngày gần đây, chính quyền Trump đă liên tục nói về Trung Quốc, cáo buộc kẻ thù địa chính trị và đối tác thương mại quan trọng đă không hành động đủ nhanh để báo động cho thế giới về sự bùng phát hoặc ngăn chặn sự lây lan của virus gây ra Covid-19. Các quan chức Hoa Kỳ nói rằng, chính phủ Trung Quốc phải “trả giá” cho việc xử lư đại dịch.
Tuyên bố mới cho biết, “Cộng đồng t́nh báo cũng đồng t́nh với sự đồng thuận khoa học rộng răi, rằng virus COVID-19 không phải nhân tạo hoặc biến đổi gen”.
“Cộng đồng T́nh báo sẽ tiếp tục kiểm tra nghiêm ngặt thông tin mới và thông tin t́nh báo để xác định xem liệu dịch bệnh bắt đầu do tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh, hay đó là kết quả của một vụ tai nạn tại pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán”.
Hôm thứ Năm, một lần nữa Trump đổ lỗi cho Trung Quốc đă không làm đủ để ngăn chặn virus corona.
“Chúng ta vừa bị tấn công bởi một loại virus độc hại không bao giờ được phép thoát khỏi Trung Quốc”. Ông ta nói trong một cuộc họp ở Pḥng Bầu dục với Thống đốc bang New Jersey Phil Murphy.
Đầu tháng Tư, Trump đă đề cập đến lư thuyết pḥng thí nghiệm, nói rằng: “Càng ngày, chúng tôi càng nghe câu chuyện”. Bộ trưởng Ngoại giao Mike Pompeo nói thêm vào lúc đó, “thực tế là chúng tôi không biết câu trả lời — rằng Trung Quốc không chia sẻ câu trả lời — tôi nghĩ là rất, rất đáng nói”.
Ông Pompeo cũng đă ép Trung Quốc cho phép các chuyên gia bên ngoài vào pḥng thí nghiệm “để chúng tôi có thể xác định chính xác nơi virus này bắt đầu từ đâu”.
Trong khi Trump và Pompeo đưa ra những tuyên bố công khai, suy đoán về pḥng thí nghiệm, một quan chức t́nh báo Hoa Kỳ đă chống lại quan điểm, rằng có bất kỳ áp lực nào đối với các cơ quan để củng cố một lư thuyết cụ thể. Quan chức t́nh báo này không được phép thảo luận công khai về vấn đề này và chỉ nói với điều kiện giấu tên.
Các nhà khoa học cho biết virus phát sinh trong tự nhiên ở loài dơi. Mặc dù vậy, Pompeo và những người khác đă chỉ vào một viện được điều hành bởi Viện Khoa học Trung Quốc. Nó đă thực hiện nghiên cứu đột phá truy t́m nguồn gốc của virus SARS, t́m ra virus mới từ dơi và khám phá ra cách chúng có thể truyền sang người.
“Chúng tôi biết rằng có Viện Virus học Vũ Hán chỉ cách khu chợ ẩm ướt vài dặm”, Pompeo nói cách đây hai tuần. Viện có địa chỉ cách ngôi chợ khoảng 8 dặm, hoặc 13 km, được coi là một nguồn có thể [phát sinh virus].
Các quan chức Hoa Kỳ nói rằng, Đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh đă lưu ư mối lo ngại về các vấn đề an toàn tiềm ẩn tại pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán năm 2018, nhưng họ vẫn chưa t́m thấy bất kỳ bằng chứng nào về việc virus bắt nguồn từ nơi này gần hai năm sau đó.
Chính phủ Trung Quốc cho biết hôm thứ Năm, rằng bất kỳ tuyên bố nào về việc virus corona thoát ra từ pḥng thí nghiệm là “không có căn cứ và hoàn toàn bịa đặt”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng dẫn lời ông Yuan Zhiming, giám đốc của Viện, nói rằng, pḥng thí nghiệm thực hiện nghiêm ngặt các quy tŕnh an ninh sinh học, ngăn chặn việc để thoát bất kỳ mầm bệnh nào.
“Tôi muốn chỉ ra một lần nữa rằng nguồn gốc của virus là một vấn đề khoa học phức tạp và nó cần được nghiên cứu bởi các nhà khoa học và các chuyên gia”, Cảnh Sảng nói.
Cảnh Sảng cũng chỉ trích các chính trị gia Hoa Kỳ, đề nghị Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về đại dịch toàn cầu, nói rằng họ nên dành thời gian của họ vào việc “kiểm soát tốt hơn t́nh h́nh dịch bệnh ở nhà”.
Nhưng một phát ngôn viên của chính phủ Trung Quốc, Triệu Lập Kiên,đă chứng minh rằng, Trung Quốc không gieo rắc sự nhầm lẫn khi đối mặt với đại dịch. Hồi tháng Ba, ông Triệu đă tweet bịa đặt rằng, virus có thể đến từ Quân đội Hoa Kỳ.
Trump là người có phản ứng sớm trước sự bùng phát, đă bị chất vấn, cũng đă phủ nhận các báo cáo rằng, ông đă nhiều lần được các cơ quan t́nh báo cảnh báo về virus này. Trump nói, lần đầu ông nhận được thông tin t́nh báo cho biết vào “cuối tháng Giêng”. Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Alex Azar cũng đă thông báo với Trump về mối đe dọa của virus qua điện thoại vào ngày 18/1.
Nhà báo Deb Riechmann của AP đă đóng góp thêm cho bài báo này.
TD