Trong khi mọi sự chú ư đổ dồn vào căng thẳng biên giới Trung-Ấn ở dăy Himalaya, một chuỗi đảo nằm cách xa hàng ngàn km tiềm ẩn nguy cơ bùng nổ xung đột ở châu Á.
Nhật Bản gọi quần đảo tranh chấp là Senkaku c̣n Trung Quốc gọi là Điếu Ngư.
Cả Tokyo và Bắc Kinh đều tuyên bố chủ quyền với quần đảo không có người sinh sống này. Nhật Bản gọi là Senkaku c̣n Trung Quốc gọi là Điếu Ngư. Nhật Bản đă nắm quyền kiểm soát quần đảo từ năm 1972.
Căng thẳng ở chuỗi đảo cách Tokyo khoảng 1.900km ở phía tây nam đă âm ỉ từ nhiều năm, với tuyên bố chủ quyền có lịch sử từ hàng trăm năm.
CNN đánh giá nguy cơ xung đột quân sự đang ngày càng gia tăng ở quần đảo, có thể mở rộng ra xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc. Đó là bởi Mỹ có hiệp ước quốc pḥng, cam kết bảo vệ lănh thổ Nhật Bản nếu bị nước ngoài tấn công.
Tuần trước, lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản thông báo các tàu Trung Quốc hoạt động gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đă liên tục duy tŕ sự hiện diện từ giữa tháng 4, đạt mức kỷ lục mới.
Tính đến ngày 19.6, Nhật Bản thống kê được 67 ngày liên tiếp tàu Trung Quốc hiện diện ở khu vực.
Hôm 17.6, Nhật Bản đă thể hiện lập trường rơ ràng. “Quần đảo Senkaku là thuộc quyền kiểm soát của chúng tôi và là thuộc chủ quyền chắc chắn của chúng tôi trong lịch sử và theo đúng luật pháp quốc tế. Chúng tôi coi hành động của phía Trung Quốc là rất nghiêm trọng. Chúng tôi sẽ phản ứng một cách b́nh tĩnh và chắc chắn”, Chánh văn pḥng Nội các Nhật Bản, Yoshihide Suga nói.
Người biểu t́nh Trung Quốc đập phá một chiếc xe Nhật sau khi căng thẳng leo thang năm 2012.
Đáp trả Nhật Bản, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 19.6 tuyên bố khá tương đồng, nhưng là theo góc nh́n từ phía Trung Quốc. “Quần đảo Điếu Ngư và các đảo lân cận thuộc chủ quyền lănh thổ Trung Quốc. Chúng tôi có quyền đưa tàu đến khu vực với mục đích tuần tra và thực thi pháp luật”.
Tờ Thời báo Hoàn Cầu có dấu hiệu “đổ thêm dầu vào lửa”, khi chỉ trích việc Nhật Bản muốn thay đổi đơn vị hành chính kiểm soát quần đảo. Hoàn Cầu coi đây là hành động đe dọa nghiêm trọng quan hệ Trung-Nhật.
Theo báo Nhật Asahi Shimbun, hội đồng thành phố Ishigaki muốn tách quần đảo Senkaku/Điếu Ngư khỏi các khu vực đông dân cư để hợp lư hóa các hoạt động hành chính.
Trước căng thẳng gần đây, lần gần nhất Trung-Nhật leo thang căng thẳng về vấn đề chủ quyền biển đảo là từ năm 2012.
Theo các chuyên gia, quần đảo Senkaku/Điếu Ngư có ư nghĩa kinh tế quan trọng mà cả Nhật Bản và Trung Quốc đều không muốn từ bỏ.
Quần đảo và khu vực xung quanh có lượng dầu mỏ và khí tự nhiên dồi dào, nằm gần tuyến đường giao thương chính và cũng rất gần các khu vực đánh cá truyền thống, theo CNN.
Xe tấn công đổ bộ Nhật Bản tràn lên băi biển trong một cuộc tập trận với Philippines.
William Choong, nhà nghiên cứu tại viện ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore, đồng t́nh rằng căng thẳng Trung-Nhật đang leo thang. “So với các điểm nóng khác ở châu Á, tranh chấp chủ quyền ở biển Hoa Đông nghiêm trọng hơn nhiều v́ có sự pha trộn giữa yếu tố lịch sử, quyền lợi và vị thế của hai nước”.
Các chuyên gia tại tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) nêu kịch bản Trung Quốc t́m cách đưa tàu lên quần đảo tranh chấp và vô hiệu hóa con tàu để biến thành mục tiêu cố định.
Nhật Bản sẽ t́m cách loại bỏ con tàu theo luật pháp quy định. Nhưng v́ Trung Quốc không công nhận tuyên bố chủ quyền Nhật Bản đối với các ḥn đảo, Bắc Kinh có thể coi đây là hành động leo thang căng thẳng, dẫn đến xung đột quân sự.
Chuyên Choong đánh giá, ở các điểm nóng tranh chấp khác, Trung Quốc đều đă có hành động quyết liệt. Vậy nên việc Trung Quốc khuấy động tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là điều sớm muộn sẽ xảy ra.
“Vấn đề không phải là Trung Quốc có leo thang căng thẳng hay không, mà là liệu Mỹ có đứng về phía Nhật Bản trong tranh chấp ở biển Hoa Đông hay không. Đây là điều mà giới chức Nhật Bản luôn thao thức hằng đêm”, ông Choong viết.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
