Rô đồng tháng mười

[florida80]

Quê tôi ở phía nam tỉnh Quảng Ngãi với những cánh đồng nhỏ nằm giữa rừng và biển. Thuở trước, người dân quê canh tác vụ lúa gieo khô với bao nỗi nhọc nhằn. Tháng mười âm lịch, dân làng ra đồng thu hoạch lúa dưới mưa lạnh tái tê. Sau buổi đến trường, lũ trẻ chúng tôi lùa bò ra đồng với chiếc giỏ tre nhỏ đeo bên hông để bắt cá trên nền ruộng xăm xắp nước.
Những con rô, con sặt sau bao ngày ẩn mình trong ruộng lúa gắng tìm đường thoát thân giữa nước cạn. Cá vùng vẫy giữa đôi bàn tay thơ trẻ trước khi vào giỏ. Có đứa lom khom tìm cá rồi sải bước rượt theo con cá tràu chừng bằng chiếc liềm cắt lúa. Cả bọn lùa bò về chuồng khi mớ cá quẫy rột roạt trong giỏ tre.



Về đến nhà, mẹ lựa những con cá sắp chết chế biến món ăn trong bữa cơm gia đình, mớ rô đồng được cho vào rộng trong lu nước để ăn dần.
Cá rô được chế biến nhiều món ngon: chiên xù, nấu canh, nấu cháo, chiên giòn trộn với xoài xanh... Nhưng với nhiều người, cá rô nướng là món khoái khẩu, đậm đà hương vị làng quê.
Đến bữa, bắt cá ra khỏi lu nước, dùng dao cắt ngang ức, nặn bỏ ruột và rửa sạch rồi vớt ra rổ cho ráo nước. Sau đó, xếp cá lên vỉ sắt nướng trên bếp than củi rực nóng. Khi lớp vảy cháy sém và bốc mùi thơm thì trở cá, canh chín đều hai bên thân rồi nhấc xuống khỏi bếp.
Cạo phần vảy cháy sém, gắp cá ra đĩa trước khi rưới nước mắm pha nước cốt chanh và đường, thêm ít tiêu xay nhuyễn cùng dăm tép tỏi đập giập là có món rô nướng hương vị khó phai.
Thịt xương rô đồng tháng mười mềm mại quyện với vị mặn của mắm hòa cùng vị chua của chanh lưu mãi nơi đầu lưỡi. Vị cay của tiêu thấm vào từng tế bào vị giác khiến cho món ăn dân dã thêm đậm đà. Bữa cơm gia đình thêm ấm cúng trong ngày mưa giá lạnh.
Đời sống giờ sung túc hơn trước, người dân quê tôi không còn canh tác vụ lúa gieo khô với nỗi cơ cực ngày xa. Trẻ quê không còn lội ruộng bắt cá đồng sau vụ gặt tháng mười. Dẫu vậy, ngày đông mưa gió sụt sùi, rô đồng vẫn hiện diện nơi chợ quê. Tan tầm, nhận tin nhắn của vợ: "Sáng nay em mua cá rô đồng, về nướng giúp em nhé!". Ký ức tuổi thơ ùa về cho lòng chợt bâng khuâng!

Thank you for sharing