Elon Musk và NASA thắng kiện Jeff Bezos trong chương trình lên Mặt trăng

[june04]

Đơn kiện của Công ty Blue Origin của tỉ phú Jeff Bezos chống lại đối thủ là Công ty SpaceX của tỉ phú Elon Musk và Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã bị Tòa án liên bang ở Mỹ bác bỏ hôm 4-11.

Hai tỉ phú Jeff Bezos (trái) và Elon Musk - Ảnh: DNA

Công ty Blue Origin đã đâm đơn kiện NASA lên Tòa án liên bang vì cơ quan này trao hợp đồng trị giá 2,9 tỉ USD để đưa người lên Mặt trăng cho Công ty SpaceX.

Cả Blue Origin và SpaceX đều là nhà sản xuất và thực hiện các dịch vụ phóng tên lửa, tàu vũ trụ hiện đại.

Blue Origin khẳng định đây là "Nỗ lực nhằm khắc phục những sai sót của quá trình đấu thầu trong Chương trình đổ bộ Mặt trăng (HLS) của NASA".

Ngày 4-11, thẩm phán Richard Hertling tại Tòa án liên bang bác bỏ đơn kiện của Blue Origin. Tòa cũng cấm các bên công bố nội dung chi tiết của quyết định. Song, không có thỏa thuận tài chính nào được đưa ra, theo Đài RT của Nga.

Tỉ phú Jeff Bezos dường như đã thừa nhận vụ kiện thất bại. Trên Twitter, ông viết: "Đó không phải là quyết định chúng tôi muốn". Tuy nhiên, ông cũng chúc "NASA và SpaceX thành công trọn vẹn trong việc thực hiện hợp đồng".

Được biết, Blue Origin trước đó đưa ra giá thầu 5,9 tỉ USD cho hợp đồng trong Chương trình lên Mặt trăng của NASA. Đồng thời, công ty này đề xuất hợp tác cùng những gã khổng lồ trong lĩnh vực hàng không vũ trụ như Northrop Grumman và Lockheed Martin.

Sau chuyến bay lên rìa vũ trụ trở về, tỉ phú Jeff Bezos còn đề xuất miễn thanh toán cho Chính phủ Mỹ trong năm tài khóa 2021 và 2022 với số tiền lên tới 2 tỉ USD, nhằm quyết tâm giành lại hợp đồng bị Công ty SpaceX "lấy mất". Ông Bezos còn cam kết sẽ chi trả cho một chuyến bay lên quỹ đạo để thử nghiệm công nghệ.

Đối với các dự án quan trọng, NASA thường chia hợp đồng ra cho nhiều nhà thầu để gia tăng khả năng cạnh tranh và đảm bảo sứ mệnh được thực hiện kịp tiến độ.

Tuy nhiên, trong chương trình đưa người lên Mặt trăng lần này, NASA không làm như vậy. Tháng 4-2021, NASA đã lựa chọn gói thầu trị giá 2,9 tỉ USD của SpaceX làm nhà thầu duy nhất, thay vì gói thầu 5,9 tỉ USD của Blue Origin và các công ty khác.

NASA giải thích do giới hạn về ngân sách mà Quốc hội cấp cho chương trình nên họ chỉ chọn một nhà thầu và SpaceX đã chứng minh được năng lực của họ trong các chuyến bay lên quỹ đạo Trái đất.

Sau quyết định này 2 tuần, Blue Origin nộp đơn phản đối lên Văn phòng Trách nhiệm chính phủ (GAO). Cuối tháng 7 vừa qua, đơn này đã bị bác và GAO ủng hộ quyết định của NASA.