Mỹ phát hiện bức tranh thanh lý có giá trị bằng cả 1 gia tài

[june04]

Bức tranh Đức mẹ và Đứa trẻ được bán với giá 30 USD năm 2016 là tác phẩm của Albrecht Dürer, có thể trị giá hàng chục triệu USD.

Một người đàn ông mua bức tranh cùng một chiếc vòng cổ giả ngọc trong buổi bán đồ thanh lý ở Concord, Massachusetts, Mỹ 5 năm trước. Ông cất bức tranh trong nhà, thỉnh thoảng đem ra khoe với khách tới nhà chơi. Bức tranh có gì đó rất thu hút, dù ông không biết nguồn gốc của nó.

Bức tranh "Đức mẹ và Đứa trẻ cùng bông hoa trên băng ghế cỏ" trưng bày ở London hồi tháng 11. Ảnh: NY Times.

Tháng này, hội đồng chuyên gia Bảo tàng Anh tại London tiến hành giám định và phát hiện bức tranh có tựa đề "Đức mẹ và Đứa trẻ cùng bông hoa trên băng ghế cỏ" này là tác phẩm của Albrecht Dürer, nghệ sĩ nổi tiếng người Đức sinh năm 1471. Bức tranh có thể trị giá hàng chục triệu USD.

Hành trình bức tranh được giám định cũng khá ly kỳ. Chủ nhân bức tranh là bạn của Brainerd Phillipson, người mở cửa hàng sách hiếm tại Holliston, bang Massachusetts. Năm 2019, Clifford Schorer, doanh nhân kiêm nhà buôn tác phẩm nghệ thuật ở Boston, đã ghé qua cửa hàng để mua một món quà.

Tại đây, họ trò chuyện về nghệ thuật và Phillipson nói rằng bạn mình đang sở hữu bức tranh có thể là của Dürer. Chữ ký A.D ở góc bức tranh "có thể là bằng chứng".

"Không đâu, tôi cho là các ông đang giữ bản sao chép thôi", Schorer trả lời. Ông lưu ý tranh vẽ tay của Dürer cực kỳ hiếm và cho rằng tất cả các bản vẽ tay của danh họa đều đã được giới nghệ thuật biết đến.

7 ngày sau, chủ nhân bức tranh liên hệ với Schorer, mời ông tới xem bức tranh. Schorer đã lái xe tới ngôi nhà giản dị của hai vợ chồng người này, ngồi xuống bàn xem kỹ bức vẽ.

"Đây hoặc là một kiệt tác hoặc là một bức vẽ mô phỏng hoàn hảo nhất mà tôi từng thấy", Schorer nói.

Schorer, chuyên gia tìm kiếm tác phẩm nghệ thuật thất lạc, đã đặt cọc 100.000 USD cho người chủ để bán bức tranh theo một thỏa thuận được giữ kín. Schorer sẽ mất khoản tiền đặc cọc này nếu tác phẩm là giả.

Ba ngày sau, Schorer tới Anh, giao bức tranh cho Jane McAusland, một nhà bảo quản tranh, cố vấn cho các viện bảo tàng, đại lý tranh và nhà đấu giá.

Ba tuần sau, McAusland nói với Schorer rằng bức tranh đã được nhuộm lại bằng trà hoặc cà phê để làm cũ đi. Nhưng Schorer yêu cầu McAusland tiếp tục xem lại.

McAusland trả lời qua email vào hôm sau, kèm ảnh bức tranh, cho thấy một hình đinh ba chìm, dấu hiệu chỉ có trong tranh vẽ tay của Dürer. "Tâm trí tôi như trên mây khi nhìn thấy nó", Schorer nói.

Dürer ưa dùng loại giấy đặc biệt của Jacob Fugger, người bảo trợ của ông, đồng thời là một trong những người giàu nhất thời đó. Chỉ có xưởng vẽ của Dürer mới được dùng loại giấy này, vốn in chìm biểu tượng đinh ba của Fugge, theo Christof Metzger, một chuyên gia về tranh Dürer.

Metzger nhận định bức tranh có niên đại năm 1503, khi Dürer vẽ một bức tương tự về Đức mẹ Đồng trinh ngồi trên ghế băng um tùm cỏ. Metzger tin rằng bản vẽ mới được phát hiện là "bức hoàn chỉnh đầu tiên" của Dürer được phát hiện từ năm 1932 tới nay.

Schorer sau đó đã gặp nhiều chuyên gia khắp thế giới để xác thực bức tranh trong hơn hai năm qua. Chỉ một người trong số đó không đồng ý đây là tranh vẽ tay của Dürer.

Fritz Koreny, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Lịch sử Nghệ thuật Đại học Vienna, tin rằng bức tranh do Hans Baldung, một thợ học việc trong xưởng vẽ của Dürer, thực hiện. Ông từ chối nói chi tiết vì đang tự làm báo cáo riêng về bức tranh.

"Tất cả các chi tiết quan trọng đều nói lên đây là tranh do Baldung vẽ", Koreny nói, ước tính nếu đó là tranh của Baldung, giá trị của nó chỉ bằng một phần tư so với tranh của Dürer.

Dürer đã vẽ rất nhiều tranh trước khi qua đời năm 1528, trong đó khoảng 1.500 tác phẩm đã được xác thực. Chỉ 24 bức đang nằm trong các bộ sưu tập tư nhân, khiến bức tranh mới phát hiện trở nên đặc biệt.

Bức tranh đang được đặt tại phòng trưng bày Agnews tại London. Schorer và chủ nhân của nó sẽ kiếm được món tiền đáng kể khi tác phẩm được đem đấu giá, có thể là trong năm tới.

Đây có thể là tác phẩm đắt giá nhất của một bậc thầy nghệ thuật thời Phục hưng được tung ra thị trường từ khi bức phác họa của Raphael được bán với giá gần 48 triệu USD năm 2012. Phòng trưng bày Agnews tháng trước tuyên bố đang lên kế hoạch rao bán bức tranh với "giá 8 con số".