Nằm ngửa, cúi đầu, x́ mạnh mũi… để xử trí khi bị chảy máu mũi là những lầm tưởng tiềm ẩn nhiều rủi ro của nhiều người.
Chảy máu mũi (chảy máu cam) là một hiện tượng khá phổ biến mà hầu như mỗi người đều gặp phải ít nhất một lần trong đời. Tùy theo từng trường hợp mà chảy máu mũi có thể nguy hiểm hay không, nhưng đến nay vẫn c̣n nhiều quan niệm chưa đúng về t́nh trạng này cũng như cách xử lư chưa phù hợp.
Chảy máu mũi là do đi nắng nhiều
Nhiều bậc phụ huynh khi thấy con bị chảy máu mũi liền nghĩ đến nguyên nhân do đi nắng, ảnh hưởng đến đầu gây chảy máu mũi. Tuy nhiên, theo ThS.BS Phạm Thị Phương, khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chảy máu mũi xảy ra do nhiều nguyên nhân như thời tiết khô, lạnh hoặc quá nóng, bệnh viêm xoang, viêm mũi, chấn thương, có khối u trong mũi, rối loạn máu đông.... Người lớn bị chảy máu mũi nhiều và thường xuyên có thể là dấu hiệu nghiêm trọng, cần thăm khám để được điều trị kịp thời.

Ngoáy mũi mạnh là một trong những nguyên nhân gây chảy máu mũi. Ảnh: Shutterstock
Máu mũi là máu thừa
Nhiều người thường lầm tưởng máu mũi là máu thừa, mất máu do chảy máu mũi không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Bác sĩ Phương giải thích, một người bị chảy máu mũi thường xuyên và thời gian dài (hơn 20 phút) có thể đang gặp phải vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Chảy máu cam với lượng nhiều có thể khiến người bệnh tụt huyết áp, mất máu.
Nằm ngửa khi bị chảy máu mũi
Bác sĩ Phương chia sẻ thêm, có những ư kiến trái ngược nhau là nên nằm ngửa khi bị chảy máu mũi hay cúi đầu về phía trước. Nằm ngửa khi chảy máu mũi là cách làm sai, tiềm ẩn nhiều rủi ro, khiến máu có thể chảy ngược từ mũi xuống phía sau cổ họng, vô t́nh chạy vào đường thở có thể gây nghẹt thở.
Bác sĩ Phương khuyên, khi bị chảy máu mũi, mọi người lưu ư như ngồi thẳng sao cho đầu hơi ngả về phía trước. Dùng tay bóp chặt cánh mũi và thở bằng miệng trong khoảng 10-15 phút đến khi máu chảy chậm hoặc ngừng chảy. Không nên ngả đầu về phía sau v́ máu sẽ chảy vào cổ họng, khí quản gây ra các vấn đề về hô hấp.
X́ mũi mạnh cho máu ra càng nhanh càng tốt
Nhiều người nghĩ rằng x́ mũi càng mạnh, càng nhiều th́ lượng máu cam chảy ra càng lớn. Tuy nhiên, theo bác sĩ Phương, người đang bị chảy máu mũi không nên x́ mũi v́ có thể gây kích ứng nghiêm trọng đường mũi và khiến t́nh trạng chảy máu trầm trọng hơn.
Nhét giấy, bông g̣n vào lỗ mũi để cầm máu
Khi thấy người khác chảy máu mũi, một số người thường lấy bông g̣n hoặc giấy để vo tṛn lại nhét vào lỗ mũi đang chảy máu. V́ họ cho rằng chèn cho máu không chảy một khoảng thời gian sẽ đông lại và ngừng. Tuy nhiên, cách này hoàn toàn sai và có thể dẫn đến nhiễm trùng, nếu không cẩn thận hít phải các sợi của bông g̣n, người bệnh dễ bị nghẹt thở.
Ăn đồ ăn cay sau khi chảy máu mũi
Bác sĩ Phương khuyến cáo, người bị chảy máu mũi không ăn thức ăn cay hoặc nóng trong ṿng vài giờ sau khi bị chảy máu mũi. Nếu ăn thức ăn cay có thể làm giăn mạch máu khiến máu chảy trở lại. Cách hiệu quả khi xử trí chảy máu mũi là bóp mũi đúng cách, bóp mũi ở phần ngay dưới sống mũi, các ngón tay phải nằm trên xương cũng như mô mềm. Véo mũi đúng cách sẽ làm ngừng hoặc làm chậm ḍng máu đang chảy để h́nh thành cục máu đông và cầm máu. Người bị chảy máu mũi nên ngồi thẳng, không bao giờ nằm ngửa, giữ đầu cao để làm giảm áp lực máu trong tĩnh mạch mũi, ngăn chảy máu.
Chảy máu mũi thường khó kiểm soát. Tuy nhiên, bạn có thể pḥng ngừa t́nh trạng này bằng cách tránh ngoáy mũi quá nhiều, quá mạnh; đeo khẩu trang bảo vệ mũi khi thời tiết khô hanh, nóng; không nên ngồi lâu trong pḥng điều ḥa. Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lư đúng cách; ăn uống đủ chất, đặc biệt là bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, vitamin K...
Có những cách giúp giảm chảy máu mũi là chườm đá hoặc đặt túi chườm lạnh lên sống mũi, giữ b́nh tĩnh và không căng thẳng khi chảy máu mũi. Nếu chảy máu mũi liên tục và nhiều, bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và có hướng điều trị phù hợp.